Phần II của bài tiểu luận “Sự hiệp nhất của Giáo hội tại Trung Quốc sau Thỏa thuận Trung-Vatican”. Hiệp hội Công giáo Yêu nước và Hội đồng Giám mục, do chính phủ kiểm soát, tiếp tục ca ngợi một “Giáo hội độc lập”, “được Hán hóa”, “được lãnh đạo bởi Đảng Cộng sản Trung Quốc”. Và họ che giấu thực tế của cuộc đàn áp tôn giáo. Thậm chí ngay cả các số liệu của Giáo hội phương Tây cũng được sử dụng như là “những đại sứ tuyên truyền của chính phủ”.
Thỏa thuận được Tòa Thánh và Trung Quốc ký kết về việc bổ nhiệm Giám mục không có cách nào thay đổi thái độ của Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục. Ngay từ ngày tiếp theo sau sau khi ký kết thỏa thuận (ngày 22 tháng 9 năm 2018), lý tưởng về một “Giáo hội độc lập”, “được Hán hóa”, “được lãnh đạo bởi Đảng Cộng sản Trung Quốc” đã tiếp tục được tôn vinh. Trên đây là những điều mà giáo dân Công giáo Duo Mo (Thomas) cho biết trong bài phân tích đúng thời điểm này. Ông chỉ ra rằng trong thời gian đó, việc tháo dỡ Thánh giá và phá hủy nhà thờ vẫn tiếp diễn, việc cấm tất cả các hoạt động giảng dạy mang tính chất tôn giáo đối với trẻ vị thành niên, việc gây áp lực đối với các linh mục không chính thức … Nhưng ở Trung Quốc và nước ngoài, thậm chí ngay cả trong các nhân vật Công giáo, mọi người thích giữ im lặng về những cuộc đàn áp này, cho phép họ tự trở thành “những đại sứ tuyên truyền” của chính phủ.
Hôm nay chúng tôi xuất bản phần thứ hai của bài tiểu luận “Sự hiệp nhất của Giáo hội tại Trung Quốc sau Thỏa thuận Trung-Vatican”. Về phần đầu tiên, mọi người có thể tham khảo ở đây.
- Phải chăng Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục, do chính phủ Trung Quốc kiểm soát, đã thay đổi thái độ sau Thỏa thuận Trung Quốc-Vatican?
Vào ngày 23 tháng 9 năm 2018, phát ngôn viên của Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Trung Quốc đã đề cập đến Thỏa thuận tạm thời giữa Trung Quốc và Vatican về việc bổ nhiệm các giám mục, đồng thời nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ tiếp tục truyền thống yêu mến quê hương đất nước và tôn giáo, các nguyên tắc về một Giáo hội độc lập, được Hán hóa, chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi con đường phù hợp với xã hội xã hội chủ nghĩa, và dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu cùng với các nhóm sắc tộc khác trong nước nhằm hiện thực hóa Giấc mơ vĩ đại của Trung Quốc và người dân Trung Quốc”.
Vào ngày 26 tháng 9 năm 2018, Hiêp Hội Công giáo Yêu nước và Hội đồng Giám mục đã tổ chức phiên họp thứ III của Đại hội đồng khóa IX tại Bắc Kinh, Đức Giám mục Mã Anh Lâm (Ma Yinglin) đã kết thúc bài phát biểu của mình bằng cách yêu cầu tất cả các Giám mục, linh mục và tín hữu tiếp tục truyền thống yêu mên quê hương đất nước và tôn giáo, các nguyên tắc về một Giáo hội độc lập và việc Hán hóa, nhằm thúc đẩy sự hiệp nhất của Giáo hội, tiến hành các hoạt động truyền giáo và cuối cùng là nỗ lực phấn đấu cho một trang mới trong lịch sử của Giáo hội tại Trung Quốc.
Vào ngày 18 tháng 12 năm 2018, một buổi lễ đã được tổ chức tại Nam Kinh để tưởng nhớ 60 năm bổ nhiệm “độc lập” của các Giám mục Công giáo Trung Quốc (xem ảnh tại đây).
Vào ngày 18 tháng 12 năm 2018, một lần nữa tại Nam Kinh, trong phiên họp thứ hai của Đại hội đồng khóa IX của Giáo hội Công giáo tại Trung Quốc, Đức Cha Phòng Hưng Diệu (Fang Xinyao) nói: “Với sự thay đổi của bối cảnh Trung Quốc và quốc tế, chúng ta phải giương cao ngọn cờ yêu êm quê hương Tổ quốc và tôn giáo, thúc đẩy các nguyên tắc về một Giáo hội độc lập, việc Hán hóa, thúc đẩy sự hiệp nhất nhằm hiện thực hóa Giấc mơ vĩ đại của Trung Quốc và nhân dân Trung Quốc bằng cách tạo ra một sự đóng góp lớn hơn!”.
Vào ngày 17 tháng 1 năm 2019, phó chủ tịch Mặt trận Thống nhất, ông Vương Tác An (Wang Zuoan), đã đến thăm Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục, ông nêu rõ: “Chúng ta phải học hỏi và thực hiện tư duy xã hội chủ nghĩa với những đặc điểm của Tân Trung Hoa được thúc đẩy bởi Chủ tịch Tập Cận Bình, tiến lên trên con đường của một Giáo hội độc lập. Chúng ta phải tiếp tục khám phá và đưa vào thực tiễn việc triển khai việc Hán hóa, sửa đổi và cải thiện “ba chỉ thị”; tiếp tục công việc bầu chọn và bổ nhiệm các giám mục và việc thuyên chuyển các giám mục hầm trú đến các cộng đồng chính thức”.
Vào ngày 26 tháng 3 năm 2019, các nhà lãnh đạo của Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục đã tổ chức Phiên họp toàn thể tại Hàng Châu. Trong bài phát biểu của mình, Đức Cha Phòng Hưng Diệu đã đề nghị Hiệp Hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục hoan nghênh ý tưởng của việc Hán hóa, và trong sự liên đới với nhau, khám phá và đào sâu các phương pháp mới, tiến lên với quyết tâm cùng nhau bước đi trên con đường của một Giáo hội độc lập.
Thông qua các bài phát biểu này, tôi chắc chắn rằng mọi người đều có thể hiểu rằng thái độ của chính phủ Trung Quốc, Hiệp hội Yêu nước và Hội đồng Giám mục là hết sức chặt chẽ và nhất quán, cả trước và sau khi ký kết thỏa thuận. Nếu như chúng ta ghi nhớ việc phá hủy các nhà thờ và Thánh giá với quy mô lớn ở Ôn Châu, cho đến việc đàn áp các Kitô hữu và việc cấm trẻ vị thành niên không được bước vào nhà thờ ở Hà Nam; việc đóng cửa các nhà thờ hầm trú trên khắp đất nước, việc chuyển các linh mục hầm trú đến các cộng đồng chính thức (như trường hợp của Giáo phận Mân Đông), chắc chắn điều đó khiến chúng ta phải đặt vấn đề: Tại sao những người đánh giá Thỏa thuận Trung Quốc-Vatican tích cực và khẳng định rằng chính phủ Trung Quốc và Hiệp hội Yêu nước giờ đã thay đổi đối với quá khứ, chủ động quyết định bỏ qua tất cả các sự kiện này?
Cha Jeroom Heyndrickx trong một bài phát biểu tại Đài Loan, đã nhắc đến chuyến viếng thăm mà ngài đã thực hiện vào tháng 8 năm 2018 tới Giáo phận Tây Loan Tử (Xiwanzi) như là một ví dụ. Ngài cho biết trong quá khứ chính phủ không cho phép các chuyến viếng thăm như vậy và sau đó đã đưa ra kết luận: điều này có nghĩa là chính phủ đã thay đổi thái độ đối với Giáo hội Công giáo. Với tư cách là một Kitô hữu Trung Quốc, hoàn toàn không có cách nào khiến tôi có thể đồng ý với tuyên bố này. Tại sao Cha Heyndrickx không nói rõ rằng ngài đi cùng với một vị “lãnh đạo Giáo phận” được chính phủ ủng hộ nhưng không được Tòa Thánh công nhận? Phải chăng Cha Heyndrickx được phép gặp vị Giám mục địa phương bất cứ khi nào không? Khi Cha Heyndrickx nhiệt tình kể lại trải nghiệm này tại ngôi Nhà thờ Chính Tòa mới tại Địa phận Tây Loan Tử, người chịu trách nhiệm xây dựng nhà thờ, Cha Zhang đã bị cấm thi thành sứ vụ linh mục của mình, sau đó đe dọa, bị bắt giữ và buộc phải gia nhập Hiệp hội Yêu nước. Thông qua chuyến viếng thăm của Cha Heyndrickx, chính phủ Trung Quốc đã tô điểm và đồng thời che giấu các hành vi đàn áp và bách hại chống lại người Công giáo địa phương. Cha Heyndrickx cũng cho biết, vào năm 2019, ngài muốn đưa các Giám mục người Bỉ đến thăm Giáo phận này. Lý do tại sao Cha Heyndrickx lại sẵn sàng trở thành “đại sứ tuyên truyền” của chính phủ vẫn chưa được biết. Khi cha Heyndrickx hoan nghênh Thỏa thuận Trung Quốc – Vatican, liệu ông ấy có làm như vậy với một lương tâm trong sáng không?
(Hết Phần II)
Minh Tuệ (theo Asia News)