(Ảnh: FMA)
Nữ tu Germana Boschetti là một trong 5 người tiên phong của Dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ ở Madagascar. “Chúng tôi đến Ambanja vào ngày 15 tháng 10 năm 1985, ban đầu, chúng tôi học tiếng Malagasy và sau 9 tháng, chúng tôi đã chuyển đến Mahajanga, một thành phố cảng ở phía tây bắc đất nước. Khi chúng tôi đến đây vào tháng 5 năm 1986, bọn trẻ đã sợ chúng tôi vì chúng tôi da trắng và đeo tạp dề trắng”.
Với thời gian, nhiều thứ đã thay đổi. “Không có nước trong nhà, nhưng giờ đây một số nhà đã có nước. Trong những năm đó không có tivi và giờ đây điều đó cũng đã đến, những thay đổi đã bắt đầu, bắt đầu với quần áo nhập khẩu vốn đã phá hủy hoạt động buôn bán nhỏ lẻ của địa phương. Với sự xuất hiện của các nhà máy, mọi người ngừng làm việc trên các cánh đồng, thích thời gian và mức lương cố định hơn. Kể từ khi chúng tôi đến, giáo dục đã được cải thiện với những ngôi trường mới. Việc Mahajanga là một thành phố cảng đã tạo nên sự khác biệt. Nhờ một dự án mà nhà độc tài lúc bấy giờ là Didier Ignace Ratsiraka đòi hỏi, những chiếc thuyền đánh cá biển sâu đã rời bến để đến Nhật Bản bắt đầu việc buôn bán”.
Sau 8 năm ở Mahajanga, Nữ tu Germana được chuyển đến vùng cao nguyên, đến làng Betafo, gần Antsirabe, nơi Sơ tiếp tục các hoạt động truyền giáo của mình trong 6 năm để hỗ trợ cải thiện tình trạng của phụ nữ và trẻ em, thông qua các hình thức học hành và nghề thêu tay mà lúc bấy giờ được ưa chuộng việc buôn bán nhỏ.
“Sau Betafo, tôi trở lại Mahajanga trong 6 năm, rồi đến thủ đô Antananarivo, nơi tôi ở lại đó 13 năm, 2 năm ở Fianarantsoa và hiện tại lại tiếp tục ở Ambanja trong gần 3 năm”.
Trong nhiều chuyến du hành của mình, Nữ tu Germana đã có thể trải nghiệm những thay đổi to lớn này. “Tôi rất vui khi được ở giữa mọi người, cảm nhận được sự chào đón của trẻ em và sự ấm áp của người lớn, được đi chợ để có thể đối thoại với họ. Có một sự khác biệt rất lớn giữa nơi này với nơi khác, đặc biệt là liên quan đến đời sống đức tin. So với cao nguyên nơi có nhiều Kitô hữu hơn, trong khi nơi chúng tôi ở có nhiều người Tin lành và nhiều người Hồi giáo, nhưng chúng tôi không có vấn đề gì với việc cùng chung sống với nhau. Chính trên cao nguyên, ở Betafo và Antsirabe, mà sự hiện diện của Kitô giáo ở Madagascar bắt đầu. Một sự khác biệt lớn nữa là giữa các nhóm sắc tộc. Nơi tôi ở, có sự phân hóa lớn, họ nói các phương ngữ và ngôn ngữ khác nhau và chấp nhận ngôn ngữ Malagasy chính thức cũng như các phương ngữ của miền nam và vùng cao. Thậm chí ngay cả việc lựa chọn các nhà lãnh đạo tôn giáo và chính trị, họ cũng chỉ ủng hộ những người đại diện cho các nhóm sắc tộc của họ và không muốn những người khác”.
Hai Nữ tu muốn bọn trẻ cùng chơi chung với nhau, bất kể chúng thuộc nhóm sắc tộc nào, để khi còn nhỏ học cách yêu thương nhau, chúng sẽ tiếp tục tình cảm như huynh đệ khi lớn lên. “Hy vọng của chúng tôi là, từng chút một, mọi thứ thực sự thay đổi”.
Nữ tu Germana cũng kể lại những khó khăn to lớn mà Sơ gặp phải ở Ambanja để đảm bảo rằng người dân nhận thức đúng tầm quan trọng của lao động. “Chúng tôi đã nỗ lực thu hút phụ nữ tham gia vào các dự án may vá, chúng tôi mang theo cả máy may. Nhưng thói quen thường chiếm ưu thế, khiến nhiều người trong số họ dành cả ngày ngồi lê la bên ngoài. Họ sống bằng nghề buôn bán nhỏ, khoai tây và hành tây, đậu và bột mì. Và tại đồng thời, họ thậm chí còn nhịn ăn nhịn uống để mua quần áo cho những ngày lễ hội”.
“Nếu trên cao nguyên, người ta quen làm việc chăm chỉ”, Sơ Germana nói, “thì đây không phải là trường hợp ở Ambanja, nơi mà hiện nay nhiều người đang nhắm đến việc kiếm tiền dễ dàng, thường đến từ việc buôn bán ma túy”. Thật không may, một loại ma túy mới đang lan rộng gây ảo giác đến mức phát điên, nhai những chiếc lá do những chiếc xe tải khổng lồ chở đến từ những khu rừng nơi những bụi cây này rất phổ biến. Những bó lá này được bọc trong túi nylon rồi được vận chuyển đi bán”.
Cuộc khủng hoảng gia đình thậm chí còn kịch tính hơn. “Các gia đình không còn tồn tại nữa. Tôi đã hết sức sửng sốt khi một đứa trẻ vào một buổi sáng nói với tôi: ‘sáng nay, một người mẹ mới đến nhà con’… hoặc: ‘đó là ông bố thứ tư của con đã trở về nhà’…”, nhà truyền giáo giải thích.
Mô tả về Giáo xứ chào đón các Nữ tu Dòng Con Đức Mẹ Phù hộ các Giáo hữu ở Ambanja, Nữ tu Germana gợi nhớ đến các nhóm Giáo xứ hiện diện, cũng như 1300 trẻ em đang theo học Giáo lý. “Một trong số các Nữ tu của chúng tôi đi cùng với một anh chị phụ trách dạy Giáo lý và cùng nhau chăm sóc việc đào tạo Giáo lý viên. Vào cuối giờ học, vào chiều thứ Tư, chúng tôi đi thăm khu phố nơi có một nhà nguyện nhỏ, nơi chúng tôi dạy Giáo lý cho người lớn. Chúng tôi cũng có một nhà nhà thờ nhỏ với các hoạt náo viên và nhiều bạn trẻ. Thật không may, vì nó là một thị trấn trung chuyển, đặc biệt là đảo Nosi Be, có tỷ lệ mại dâm cao, ngay cả đối với các cô gái. Trong trường học, có rất nhiều sự đồi trụy, tội phạm vặt, uống rượu, trộm cắp và ma túy cũng bắt đầu lưu hành từ nước ngoài. Đối với nhân viên làm việc ở đây, rất khó để tìm người Công giáo, có những giáo viên không theo Công giáo trong ngôi trường của chúng tôi”.
Minh Tuệ (theo Fides)
