Sáng sớm hôm nay, thứ ba ngày 27/05/2025, vào lúc 6g30 đã diễn ra thánh lễ giỗ 20 năm (27/05/2005 – 27/05/2025) Cha Siu Dăm Bôt [1] Antôn Vương Đình Tài, DCCT tại nghĩa trang Giáo xứ Plei Chuet, Pleiku, Gia Lai. Từ rất sớm, ngoài dân làng Plei Chuet, còn có nhiều giáo dân từ các buôn làng xung quanh tề tựu. Chủ sự thánh lễ là Ơi Tín (Cha Giuse Trần Sĩ Tín) cùng đồng tế có các Cha bề trên Cộng đoàn Pleiku, Cheoreo, Pleikly, Mang Yang, anh em linh mục, tu sĩ DCCT thuộc các cộng đoàn trong vùng Gia Lai, quý Sơ và rất đông anh chị em giáo dân Jrai.
Thánh lễ diễn ra trang trọng và âm vang từng nhịp cồng chiêng với những bài thánh ca, bộ lễ dành cho anh chị em Jrai. Mở đầu thánh lễ, Ơi Tín (ông, cách gọi thân thương của người Jrai) chia sẻ rằng: Cha Tài đã đi trước chúng ta, bây giờ ngài đã biết con đường đến với Thiên Chúa, xin ngài cầu nguyện cho tất cả chúng ta. Thánh lễ tiếp diễn với bài Thánh vịnh đáp ca thật tha thiết với cả người hát đáp ca cùng với lời đáp từ ca đoàn Giáo xứ Plei Chuet và cộng đoàn dân Chúa. “Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng thiếu thốn chi. Trên đồng cỏ xanh rì, người cho tôi nằm nghỉ…” Cha bề trên Cộng đoàn Cheoreo Bart. Nguyễn Đức Thịnh đã chia sẻ Lời Chúa trong Tin Mừng Gioan 16,5-11. Ngài chia sẻ: “Hôm nay, chúng ta quy tụ tại vùng đất Tây Nguyên, nơi vẫn còn vang vọng những bước chân truyền giáo của Cha Antôn Vương Đình Tài, để tưởng nhớ và cầu nguyện nhân dịp lễ giỗ 20 năm của ngài. Là một linh mục Dòng Chúa Cứu Thế (DCCT), Cha Antôn đã dành trọn cuộc đời để loan báo Tin Mừng, đặc biệt cho anh chị em người Jrai tại Pleiku, thuộc giáo phận Kontum. Qua đoạn Tin Mừng chúng ta vừa nghe, chúng ta cùng suy niệm về hành trình đức tin, sự hy sinh, và di sản mà Cha Antôn để lại, đồng thời lắng nghe lời mời gọi tiếp nối sứ vụ của ngài trong thời đại hôm nay.
Tin Mừng hôm nay mở đầu với lời Chúa Giêsu nói với các môn đệ: “Bây giờ Thầy đến cùng Đấng đã sai Thầy, và không ai trong anh em hỏi: ‘Thầy đi đâu?’” (Ga 16,5). Các môn đệ bối rối, lòng tràn ngập ưu phiền vì Thầy sắp rời xa họ. Nhưng Chúa Giêsu trấn an: “Thầy ra đi thì có lợi cho anh em. Thật vậy, nếu Thầy không ra đi, Đấng Bảo Trợ sẽ không đến với anh em; nhưng nếu Thầy đi, Thầy sẽ sai Đấng ấy đến với anh em” (Ga 16,7). Lời này cho thấy sự ra đi của Chúa Giêsu không phải là kết thúc, mà là khởi đầu cho một sứ vụ mới, được tiếp nối qua sức mạnh của Chúa Thánh Thần.
Có thể nói, Cha Bartôlômêô là người kế tục sứ mạng loan báo Tin Mừng của Ơi Tài. Thời điểm gặp Ơi Tài ở Plei Chuet, ngài là một sinh viên mới ra trường vào khoảng tháng 06/2000. Thế mà, như lời ngài chia sẻ, năm 2005, cái bắt tay cuối cùng của Ơi Tài ở trần gian với mình, làm rộn lên biết bao ưu tư lo lắng. Một người Cha, một người “Bác”, cách gọi thân thương, nay sắp về với Chúa. Nhưng như lời Chúa Giêsu, “Thầy ra đi thì có lợi cho anh em”. Thực sự chưa biết Ơi Tài ra đi thì có “lợi” gì, nhưng thật là một sự mất mát lớn của anh em DCCT Tây Nguyên, của đông đảo các buôn làng vùng Pleiku. Nhưng trong lòng tin, chúng ta biết Ơi Tài đã hoàn thành hành trình trần gian trong tư cách là một môn đệ trung tín của Chúa Giêsu.
Từ khi 4 nhà truyền giáo DCCT đặt chân lên Tây Nguyên vào năm 1969 (Cha Tín, Cha Mầu, Cha Tài, Thầy Quân), khi ấy vùng đất Pleiku như là một vùng đất hoang sơ ít người biết đến Đạo Công Giáo. Năm 1971, vì hoàn cảnh lịch sử Ơi Tài (ông, cách gọi thân thương của người Jrai) đến khu vực gần Plei Chuet, cũng vừa lúc Giáo phận Kon Tum cần linh mục biết tiếng Jrai để lo cho anh chị em vùng Pleiku. Khi ấy chưa mấy người biết Đạo, nếu có thì đa phần là Tin Lành, còn lại thì hoàn toàn chưa gì biết về Thiên Chúa. Một vùng đất rộng lớn mở ra, từ núi Hàm Rồng hướng về phía tỉnh Kon Tum chính là địa bàn hoạt động của ngài. Con đường truyền giáo thật gian nan: thời tiết khắc nghiệt, khác biệt ngôn ngữ và văn hoá, những định kiến của tộc người bản địa. Cha Antôn đã không chùn bước, không phải vì ngài mạnh mẽ, nhưng ơn Chúa đã đổ xuống trên ngài cách mạnh mẽ. Chọn con đường của chính Chúa Giêsu, đặc sủng loan báo Tin Mừng cho người nghèo của Dòng Chúa Cứu Thế, từng bước ngài hoà mình vào đời sống với chị em Jrai, vui buồn sướng khổ, cơ cực hay hân hoan, ngài lúc nào cũng hiện diện. Tình yêu thương chan hoà đã phá tan những rào cản, ngài đã không nói về Chúa nhiều, nhưng sống như Chúa. Vì thế, ơn cứu độ chứa chan nơi Đức Kitô cứ thế tuôn tràn, từ vài người và một số gia đình, đến từng buôn làng; có những lúc con số đạt đến kỷ lục 97 buôn làng biết Chúa và coi Plei Chuet là trung tâm truyền giáo.
Hôm nay, chúng ta cử hành thánh lễ giỗ 20 năm Ơi Tài không chỉ để tưởng nhớ, nhưng còn là một lời mời gọi tiếp bước sứ vụ loan báo Tin Mừng. Chúa Thánh Thần là Đấng mà Chúa Giêsu hứa sai đến vẫn hoạt động trong lòng Giáo Hội và trong mỗi người chúng ta. Chúng ta cần lắng nghe, và sẵn sàng đón nhận ơn thánh để như Ơi Tài: sẵn sàng ra đi đến vùng đất mới, vùng ngoại biên để loan báo Tin Mừng; sống chứng tá bằng đời sống yêu thương giản dị; dám hy sinh quên bản thân vì sứ vụ; quý trọng và phát triển văn hoá của các tộc người bản địa. Cha Antôn như ngọn đuốc sáng, vì được tiếp nối ngọn lửa của Thánh Thần, ngài ra đi không phải là dấu chấm hết, nhưng là một khởi đầu mới cho tất cả chúng ta. Di sản của ngài để lại không phải để đưa vào viện bảo tàng, nhưng cần đón nhận, mở rộng để ánh sáng Tin Mừng được tiếp tục lan toả và thấm sâu vào mảnh đất Tây Nguyên này!
Sau bài giảng, ánh nắng đã chan hoà khắp khu nghĩa trang, nhất là khu vực bàn thờ và phần mộ của Cha Antôn và Cha Đaminh Phạm Mạnh Niệm. Phía sau bàn thờ có cây bồ đề đã ôm trọn cây thánh giá xưa. Chúng tôi nghe kể về cây thánh giá đặc biệt đó như sau: đó là vào năm 1974, khi chuyển nhà nguyện [2] về khu đất thuộc nhà thờ Plei Chuet hiện tại. Cha Antôn đã cho dựng một thánh giá bằng gỗ lớn trong khuôn viên và tẩm dầu thật kỹ để tránh mối mọt. Đến năm Cha Tôn về với Chúa (2005), Cha Bartôlômêô Nguyễn Đức Thịnh cùng với anh chị em giáo dân quyết định mang ra nghĩa trang và đặt để gần phần mộ của ngài. Sau một khoảng thời gian, trên cây thánh giá ấy đã bất ngờ xuất hiện một mầm cây xanh, và cứ thế nó lớn lên, bao bọc kín gần hết cây thánh giá. Có một mầu nhiệm của hạt lúa phải chết đi để sinh nhiều bông hạt, có một niềm tin và hy vọng cứ tươi xanh mãi nơi chính thân xác con người bị vùi xuống lòng đất. Cha Antôn đã sống mầu nhiệm ấy trong chính cuộc đời của ngài, và để lại cho chúng ta nhiều điều quý giá.
Sau thánh lễ, quý Cha niệm hương, anh chị em Jrai lần lượt lên niệm hương và cầu nguyện. Tiếng cồng chiêng lại ngân vang, không chỉ một đội mà nhiều đội từ khắp các buôn làng. Mấy anh chị em Jrai to nhỏ với nhau, lâu lắm mình mới về đây thật đông đảo, thật vui vì Ơi Tài đã quy tụ chúng ta, bên nhau, bên Ơi Tài và bên Chúa.
Lm. Anphongsô Trần Ngọc Hướng, DCCT
(Plei Chuet, 27/05/2025)
—–
[1] Siu Dăm Bôt: Siu là họ dành cho “vua” vì ngài là họ Vương. Dăm Bôt – chàng trai may mắn. Anh chị em ở Plei Chuet coi ngài như người đem may mắn, niềm vui đến cho buôn làng.
[2] Nhà nguyện đầu tiên tại Plei Chuet được dựng vào mùa phục sinh năm 1972.
