Về những điều được mong đợi đối với các cuộc họp của các giám mục Hoa Kỳ hôm thứ Tư, cuộc họp được nhiều người theo dõi đã bế mạc mà không có bất kỳ hành động tức thì nào về phản ứng của Giáo hội đối với cuộc khủng hoảng lạm dụng tình dục.
Thay vào đó, Đức Hồng y Daniel DiNardo Địa phận Galveston-Houston, chủ tịch HĐGM Công giáo Hoa Kỳ, đã bế mạc cuộc họp với lời thề ước về “những hành động mạnh mẽ nhất có thể vào thời điểm sớm nhất có thể” để đáp lại cuộc khủng hoảng và sự cam kết trung thành từ các giám mục Hoa Kỳ đối với ĐTC Phanxicô.
“Tôi đã khai mạc cuộc họp bằng cách bày tỏ sự thất vọng. Và tôi đã bế mạc cuộc họp này với niềm hy vọng”, ĐHY DiNardo phát biểu, đồng thời cho biết thêm rằng Tòa Thánh đã yêu cầu trì hoãn kế hoạch bỏ phiếu về các tiêu chuẩn mới đối với trách nhiệm của giám mục cho đến sau hội nghị thượng đỉnh với các vị chủ tịch Hội đồng Giám mục từ khắp nơi trên thế giới tại Roma, sẽ được triệu tập vào ngày 21-24 tháng Hai sắp tới.
ĐHY DiNardo bế mạc phiên họp toàn thể kéo dài ba ngày bằng cách cho hay rằng họ “đang trong quá trình” điều tra cựu Hồng y Theodore McCarrick, làm dịu bớt quá trình báo cáo lạm dụng hoặc các hành vi sai trái của các giám mục, và đồng thời triển khai một phương tiện độc lập do giáo dân đứng đầu đối với việc buộc các giám mục phải chịu trách nhiệm.
“Tôi chắc chắn rằng, dưới sự lãnh đạo của ĐTC Phanxicô, cuộc đối thoại mà Giáo Hội toàn cầu sẽ thực hiện vào tháng Hai sắp tới sẽ giúp chúng ta tiêu trừ sự tà ác của vấn nạn lạm dụng tình dục khỏi Giáo Hội của chúng ta”, ĐHY DiNardo nói. “Nó sẽ làm cho những nỗ lực của chúng ta trở nên toàn mang tính cầu hơn và viễn cảnh toàn cầu sẽ giúp chúng ta ở đây”.
Tuy nhiên, bất chấp tổng kết cuối cùng đầy quả quyết của ĐHY DiNardo, điều nổi lên trong suốt ngày cuối cùng của cuộc họp thường niên hai năm một lần của các Giám mục Hoa Kỳ thường là sự bối rối và thất vọng giữa các giám mục.
Nếu phải nói một từ được lặp lại trong suốt ngày cuối của cuộc họp, đó chính là: “McCarrick”.
Các giám mục liên tục tranh luận về cách thức tìm kiếm những câu trả lời về việc làm thế nào mà cựu Hồng y TGM Địa phận Washington đã lần lượt vượt qua các cấp bậc trong hàng Giáo phẩm để trở thành một nhân vật quan trọng Giáo hội trong khi lại lần lượt lạm dụng tình dục các chủng sinh, và, ít nhất trong một trường hợp, một trẻ vị thành niên.
Các cuộc thảo luận của họ phơi bày những sự rạn nứt giữa một số giám mục Hoa Kỳ, những người đã tìm cách tạo lòng tin trước những lời tuyên bố của vị cựu đại diện Giáo hoàng tại Hoa Kỳ, Tổng Giám mục Carlo Maria Viganò, người đã cáo buộc ĐTC Phanxicô vì đã biết rõ về lịch sử những hành vi sai trái của cựu Hồng y McCarrick và thậm chí yêu cầu Ngài từ chức – và các giám mục khác, những người đã than phiền về sự thiếu đoàn kết trong Giáo hội Hoa Kỳ trong việc ủng hộ Đức Giáo Hoàng, đặc biệt là do thực tế rằng một số Hội đồng giám mục từ khắp nơi trên thế giới đã làm như vậy.
Đức Giám mục Michael Olson Địa phận Forth Worth, Texas đã trình bày một trong những bài phát biểu đầy nhiệt huyết nhất, mà trong đó ngài than phiền HĐGM Công giáo Hoa Kỳ vì đã không chính thức rút cựu Hồng y McCarrick khỏi các cuộc họp của mình cũng như không đưa ra sự ủng hộ chính thức đối với ĐTC Phanxicô.
Ngay sau những phát biểu của mình, Đức Cha Olson đã phát biểu với Crux, “Chúng ta cần phải tái khẳng định Sứ vụ Phêrô của ĐTC Phanxicô, và lời kêu gọi của Tổng Giám mục Viganò yêu cầu Ngài từ chức quả thực hết sức tai tiếng. Bất kể sự thật về bức thư của Tổng Giám mục Viganò, điều còn lại là đối với việc kêu gọi ĐTC Phanxicô từ bỏ chức vụ Giáo Hoàng quả là hết sức tai tiếng. Nó gây tổn hại cho sự hiệp nhất của Giáo hội Công giáo”.
“Chúng ta, với tư cách là các Giám mục huynh đệ, đặc biệt cần phải hỗ trợ ĐTC Phanxicô với cương vị là Đấng kế vị Thánh Phêrô”, Đức Cha Olson tiếp tục. “Chúng ta cần phải giúp Ngài vác lấy cây Thánh giá này, và chúng ta cần phải giúp Ngài nhận thức được sự mênh mông của vấn đề này, và yêu cầu tuyệt đối của chúng ta là phải giải quyết nó”.
Đức Giám mục Liam Cary Địa phận Baker, Oregon cũng đề xuất một nghiên cứu toàn diện về việc che đậy các vụ việc lạm dụng tình dục của các giám mục, tương tự như báo cáo của John Jay về việc lạm dụng trẻ vị thành niên.
Đức Cha Cary nhắc lại lời đề nghị của Đức Cha Olson rằng HĐGM Hoa Kỳ cần chính thức chỉ trích cựu Hồng y McCarrick.
“Với tư cách là một Hội nghị của các giám mục Hoa Kỳ, chúng ta đã không đưa ra bất cứ hành động chính thức nào để có thể tránh xa hành vi đáng xấu hổ của chính chúng ta”, Đức Cha Cary nói.
Một số bài phát biểu khác, chẳng hạn như bài phát biểu của Đức Giám mục Thomas Olmsted Địa phận Phoenix, Arizona và Đức Giám mục Barry Knestout Địa phận Richmond, Virginia, đã so sánh thời điểm hiện tại với sự bất đồng ý kiến của các nhà thần học Công giáo, các linh mục, và giáo dân, những người phản đối Thông điệp ‘Humanae Vitae’ vào năm 1968 của Giáo hội nghiêm cấm việc kiểm soát sinh sản nhân tạo và đồng thời thúc giục sự hiệp nhất trọn vẹn, tái khẳng định tất cả các Giáo huấn cũng như sự lãnh đạo của Giáo hội.
Sau hơn nửa giờ thảo luận vào buổi chiều, các giám mục đã bỏ phiếu cho một đề nghị do Đức Giám Mục Earl Boyea Địa phận Lansing đề xuất, trong đó Đức Cha Boyea tìm cách thông qua một nghị quyết nhằm “khuyến khích” Tòa Thánh công bố tài liệu các vụ kiện về Giáo luật và luật dân sự đối với cựu Hồng y McCarrick.
Phần lớn cuộc thảo luận tập trung vào thực tế rằng Vatican đã phát hành một bản thông cáo vào hồi tháng trước cam kết sẽ làm như vậy.
Trong tuyên bố cuối cùng của mình, ĐHY DiNardo cho biết rằng các giám mục ủng hộ “sự hoàn tất công bằng và kịp thời đối với các cuộc điều tra khác nhau”, và đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đối với cam kết của Vatican vào tháng trước.
Đức Giám mục Shawn McKnight Địa phận Jefferson City đã phát biểu với Crux rằng sự thất vọng lớn nhất của ngài đối với kết luận của cuộc họp chính là việc thiếu những tiến triển trong vụ việc của cựu Hồng y McCarrick. Đức Cha McKnight đã trích dẫn kinh nghiệm riêng của mình trong việc tổ chức sáu phiên lắng nghe trong khoảng thời gian hai tuần lễ tại Giáo phận của mình, trong đó ngài cho biết rằng câu chuyện xưa cũ về cựu Hồng y McCarrick chính là mối bận tâm chính.
Trong một nỗ lực nhằm khiến cho cuộc họp đem lại kết quả tốt đẹp, ĐHY DiNardo đã quay trở lại những lời phát biểu của vị Đại diện Giáo Hoàng tại Hoa Kỳ, Đức Tổng giám mục Christophe Pierre người Pháp, người đã dùng phát biểu khai mạc của mình hôm thứ Hai để kêu gọi các giám mục Hoa Kỳ hoán cải thiết thân.
“Không có hệ thống quản trị hay giám sát nào, dù xuất chúng và cần thiết, đủ để làm cho chúng ta, cũng yếu đuối như tất cả mọi người, có thể sống theo lời mời gọi cao quý mà chúng ta đã lãnh nhận từ Chúa Kitô”, ĐHY DiNardo nói.
Hướng tới cuộc họp vào tháng Hai sắp tới, nơi ngài sẽ đại diện cho các giám mục Hoa Kỳ trong một cuộc họp quy tụ những người đứng đầu của tất cả các Hội đồng Giám mục từ khắp nơi trên thế giới, ĐHY DiNardo cho biết HĐGM Công giáo Hoa Kỳ sẽ tìm cách tổng hợp tất cả các đề xuất từ tuần này trước cuộc họp đó.
Hiện tại, có hai đề xuất về cách thức làm thế nào để có thể thúc đẩy những cấu trúc mới về trách nhiệm của các giám mục, đó là một ủy ban giáo dân quốc gia thống nhất – vốn là đề xuất ban đầu – và một đề xuất mới xuất hiện trong các cuộc thảo luận trong tuần này, vốn dựa vào một mạng lưới các hội đồng xét duyệt được thành lập trên toàn quốc, được giám sát bởi các vị Tổng Giám mục của họ.
Đức Cha McKnight phát biểu với Crux rằng kết quả của cuộc họp tuần này, cho đến hiện nay, đã làm gia tăng những “quan ngại về việc liệu rằng cuộc họp sắp tới vào tháng Hai có khả năng cung cấp những điều mà chúng ta cần ở Hoa Kỳ hay không”.
Đức Cha McKnight cũng cho biết rằng ngài ủng hộ đề nghị của Đức Hồng y Blase Cupich hôm thứ Hai rằng các giám mục Hoa Kỳ nên gặp nhau vào tháng Ba sau khi ĐHY DiNardo trở về từ Roma.
“Chúng ta có thể cần phải thực hiện những gì đi xa hơn hoặc sâu hơn ở đây”, Đức Cha McKnight nói.
Tuy nhiên, mặc dù một tuần trôi qua vượt xa kế hoạch ban đầu của mình, ĐHY DiNardo đã kết luận những nhận xét của mình với sự lạc quan.
“Chúng ta rời khỏi nơi này với cam kết thực hiện tất cả những hành động mạnh mẽ nhất có thể vào thời điểm sớm nhất có thể”, ĐHY DiNardo nói.
“Chúng ta cũng sẽ làm như vậy trong tinh thần hiệp thông với Giáo Hội hoàn vũ. Việc cùng nhau tiến về phía trước hòa nhịp với Giáo hội trên toàn thế giới sẽ làm cho Giáo hội tại Hoa Kỳ trở nên vũng mạnh hơn, và đồng thời làm cho Giáo hội toàn cầu trở nên mạnh mẽ hơn”.
Minh Tuệ (theo Crux)
