Pahnin Mekragnotire, một người đàn ông bản địa 40 tuổi thuộc bộ tộc Kayapo, đứng nhìn những khúc gỗ do lâm tặc để lại trong một cuộc tuần tra giám sát trên Vùng đất bản địa Menkragnoti để bảo vệ lãnh thổ trước các vụ tấn công của những kẻ lâm tặc và các thợ mỏ, ở bang Para của Brazil, vào tháng 9 này. 7, 2021 (Ảnh: CNS / Lucas Landau, Reuters)
SAO PAULO – Năm ngoái được đánh dấu bởi sự gia tăng đáng kể của tình trạng bạo lực và các vụ vi phạm nhân quyền đối với người dân bản địa ở Brazil, Hội đồng Truyền giáo Bản địa của các Giám mục Brazil cho biết.
“Đây chính là thảm họa lớn nhất trong lịch sử đất nước”, Đức Tổng Giám mục Roque Paloschi Địa phận Porto Velho, Chủ tịch Hội đồng, được biết đến với tên viết tắt tiếng Bồ Đào Nha là CIMI, cho biết. Đức Tổng Giám mục Paloschi đã trình bày báo cáo “Bạo lực chống lại người dân bản địa ở Brazil: Dữ liệu từ năm 2021” vào ngày 17 tháng 8 tại trụ sở Hội đồng Giám mục ở Brasilia.
Sự gia tăng các cuộc xâm lược và tấn công chống lại các cộng đồng và các nhà lãnh đạo bản địa và sự gia tăng của các cuộc xung đột phản ánh “môi trường thể chế của sự tấn công chống lại các quyền hiến định của người dân bản địa”, tài liệu cho biết. Theo báo cáo, các cuộc xâm lược và khai thác trên các vùng đất của người dân bản địa đã tăng 180% kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2019, khi Tổng thống Jair Bolsonaro nhậm chức.
Báo cáo ghi nhận 355 vụ bạo lực nhắm vào người dân bản địa vào năm 2021, con số cao nhất được ghi nhận kể từ năm 2013. Con số này bao gồm vụ giết hại 176 người bản địa, ít hơn 6 vụ so với năm 2020, ghi nhận số vụ giết người cao nhất kể từ năm 2014, khi CIMI bắt đầu ghi nhận dữ liệu.
Báo cáo cho biết rằng ở Vùng đất bản địa Yanomami, nơi có hơn 20.000 thợ mỏ làm việc, những kẻ xâm lược bắt đầu thực hiện các cuộc tấn công vũ trang có hệ thống nhắm vào các cộng đồng bản địa, gieo rắc bầu khí của sự kinh hoàng và gây ra nhữngcái chết, bao gồm cả trẻ em.
Báo cáo cho biết những kẻ xâm lược này cũng là những trung gian lây truyền những căn bệnh như COVID-19 và sốt rét, lây nhiễm sang người Yanomami.
Báo cáo chỉ trích một loạt các hành động pháp lý, chẳng hạn như chứng nhận các tài sản tư nhân trên các vùng đất của người dân bản địa chưa được chính phủ phân chia ranh giới chính thức, một đề xuất khiến việc phân chia ranh giới mới không khả thi. Báo cáo cũng chỉ trích một dự án của chính phủ liên bang vốn sẽ cho phép khai thác trên các vùng đất của người bản địa, điều mà CIMI cho biết đã mang lại cho những kẻ xâm lược sự tự tin để tiến hành các hành động bất hợp pháp của họ.
“Các địa điểm khai thác đã phát triển cơ sở hạ tầng sâu rộng, những kẻ xâm lược mở rộng việc phá rừng để mở rộng các đồng cỏ và trồng trọt, và những người thợ săn, ngư dân và lâm tặc tăng cường xâm nhập vào các vùng lãnh thổ”, báo cáo cho biết.
Báo cáo lưu ý rằng bất chấp một số hành động của bộ công quyền liên bang, đây là năm thứ ba Bolsonaro “thực hiện lời hứa của mình là không phân định ranh giới bất kỳ vùng đất bản địa nào”.
Trong buổi trình bày báo cáo, Đức Giám mục Phụ tá Joel Portella Amado Địa phận Rio de Janeiro, Tổng thư ký Hội đồng Giám mục, cho biết rằng cần phải trình bày sự thật về những sự việc đang xảy ra với các dân tộc bản địa ở Brazil, “ngay cả khi điều này biến thành sự đau khổ và chết chóc”. Vị Giám chức cho biết cách Brazil đối xử với các dân tộc bản địa nói lên rất nhiều điều về quốc gia này.
“Một quốc gia được đánh giá bởi khả năng bảo vệ mọi con trai và con gái của mình. Trong một quốc gia nơi có bạo lực và sự chết chóc, tư cách của người bảo hộ được đặt vấn đề rất nhiều”, Đức Giám mục Amado nói.
Đây là năm thứ sáu liên tiếp cuộc khảo sát ghi nhận sự gia tăng số vụ bạo lực đối với người dân bản địa.
“Mỗi năm chúng tôi đều muốn gào thét, trong lồng ngực, trong trái tim và đầu óc của chúng tôi luôn khắc khoải về một cuộc nổi dậy. Mỗi năm chúng tôi đều mong muốn Brazil, người dân, xã hội, những người nông dân, các chính trị gia, quân đội đối xử với người dân bản địa một cách khác biệt”, theo Lucia Helena Rangel, một trong những nhà tổ chức báo cáo.
Minh Tuệ (theo NCR Online)
