“Việc đặt nạn nhân lên hàng đầu và việc thay đổi nhận thức của các Giám mục chính là một điểm khởi đầu cơ bản cần thiết đối với hàng Giáo phẩm của Giáo hội tại thời điểm này”, theo Zbigniew Nosowski, Tổng biên tập của nguyệt san Więź.
Một nghi thức Phụng vụ sám hối vì những tội ác liên quan đến vấn nanjn lạm dụng tình dục trong thành phố công nghiệp Łódź vào ngày 28 tháng 3 báo hiệu về một diện mạo hoàn toàn thây đổi đối với Giáo hội Ba Lan.
Hai tuần trước, các nhà lãnh đạo Hội đồng Giám mục của đất nước này đã tổ chức một cuộc họp báo mà trong đó họ chỉ “thái độ không khoan dung” như là một hệ tư tưởng có nguồn gốc từ Đức Quốc xã. Tại Łódź, Đức Tổng Giám mục Grzegorz Ryś đã bày tỏ một một sự đối lập – “cách tiếp cận đặt các nạn nhân lên hàng đầu”, phù hợp với nhugnwx chỉ dẫn mới nhất của ĐTC Phanxicô.
Trong một báo cáo toàn quốc về vấn nạn giáo sĩ lạm dụng tình dục do Hội đồng Giám mục Ba Lan công bố vào ngày 14 tháng 3, Đức Tổng Giám mục Łódź đã báo cáo rằng có 10 nạn nhân của 4 linh mục bị trong 29 năm qua trong Tổng Giáo phận của mình.
Bên trong Nhà thờ Chính Tòa Giáo phận với đầy đủ các linh mục đến từ khắp nơi trong Giáo phận của mình, Đức TGM Grzegorz Ryś cho biết rằng ngài “muốn nói với từng người trong số mười nạn nhân đó, tôi thay mặt tất cả các linh mục ở đây – tôi thành thật xin lỗi”, đồng thời cho biết thêm rằng “con số mười là quá nhiều”, và những hành động đó “không bao giờ được phép xảy ra nữa”.
“Chúng ta đã lãng phí ơn gọi của mình” – Đức TGM Grzegorz Ryś tiếp tục – “chúng ta có nhiệm vụ phải dẫn đưa mọi người đến với Thiên Chúa và chúng ta đã xúc phạm họ, cũng như lãng phí món quà của đời sống độc thân. Toàn bộ cuộc tranh luận đang diễn ra lúc này là do lỗi của chúng ta”, đồng thời cho biết thêm rằng đời sống độc thân đã bị chính các linh mục làm giảm giá trị cao quý để rồi trở thành một luật lệ rườm rà, “lãng phí ân sủng ẩn giấu bên trong nó”.
Đức Tổng Giám mục Grzegorz Ryś cũng đã tuyên bố các quy tắc Giáo phận mới hạn chế hơn trong việc bảo vệ trẻ vị thành niên, đồng thời kêu gọi các linh mục cần phải có tinh thần trách nhiệm với nhau và khuyến cáo họ phải báo cáo ngay những hành vi đáng ngờ: “Yêu thương có nghĩa chi nếu không thể khiển trách?”.
Phụng vụ sám hối cũng bao gồm lời chứng được đọc bởi một nạn nhân, mà trong đó những người tham gia – bao gồm Đức Tổng Giám mục Grzegorz Ryś, các linh mục và tín hữu – lắng nghe trong khi quỳ gối.
Sự kiện diễn ra đúng hai tuần sau khi công bố báo cáo về mức độ nghiêm trọng của vấn nạn lạm dụng tình dục trong Giáo hội Ba Lan, liệt kê 625 nạn nhân và 382 linh mục lạm dụng từ năm 1990 đến năm 2019.
Trong khi việc công bố dữ liệu là một bước tiến lớn về tính minh bạch được thực hiện bởi Giáo hội tại Ba Lan, cuộc họp báo trình bày thông tin là một sự thất bại lớn. Nó làm nổi bật vị Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan được tái đắc cử gần đây: Đức Tổng Giám mục Stanisław Gądecki Địa phận Poznań và Phó Tổng Giám mục, Đức Cha Marek Jędraszewski, Giám mục Địa phận Krakow.
Đức Cha Jędraszewski phát biểu với truyền thông: “Giáo hội phải kiên quyết trong cuộc chiến chống lại sự ác, nhưng Giáo hội cũng phải kêu gọi việc ăn năn hoán cải, và tỏ lòng thương xót đối với những kẻ thủ phạm, nếu họ tỏ sự hối hận chân thành”, đồng thời cho biết thêm rằng nguyên tắc “không khoan nhượng” có tính chyên chế và bắt nguồn từ truyền thống của Đức Quốc xã.
Đức TGM Gądecki cho biết thêm rằng nạn ấu dâm trong Giáo hội thực sự là một khẩu hiệu “được đặt ra theo ý thức hệ” và “được lựa chọn một cách khá khéo léo” bởi những kẻ thù của Giáo hội, và trong khi vấn đề tồn tại, truyền thông đã tận dụng nó để tiêu diệt sự tin tưởng của giáo dân vào hàng giáo sĩ.
Những nhận xét của các vị đại diện cao nhất của Giáo hội Ba Lan, ngoài việc họ không xin lỗi các nạn nhân, đã gây ra sự phẫn nộ giữ những người Công giáo.
Một số linh mục thực sự xử lý các trường hợp lạm dụng cho Giáo hội đã chia sẻ riêng với Crux rằng việc phục hồi sự tin tưởng đối với hàng Giáo phẩm của Giáo hội sẽ phải mất nhiều năm.
Zbigniew Nosowski, Tổng biên tập của nguyệt san Więź (tiếng Ba Lan: Bond), gần đây đã viết rằng: “Chủ tịch Hội đồng giám mục không hiểu rằng cách tiếp cận của họ đối với vấn đề lạm dụng tình dục có thể là một sự ‘tồn tại hay không tồn tại’ trong Giáo hội đối với nhiều người Công giáo”.
Ông Nosowski đã phát biểu với Crux rằng rõ ràng các giám mục Ba Lan cho thấy “một tốc độ khác” trong việc xử lý vấn nạn lạm dụng tình dục.
“Hàng Giáo phẩm trong Giáo hội cuối cùng phải hiểu rằng những lời nói của họ trong bất kỳ khía cạnh xã hội nào khác sẽ vẫn chưa được biết đến nếu như họ không giải quyết vấn đề lạm dụng tình dục trước tiên”, ông Nosowski nói.
Szymon Hołownia, một cây bút của tờ Tygodnik Powszechny, đã nhanh chóng gọi hội nghị này là ‘seppuku’ (tự sát theo nghi lễ Nhật Bản) được thực hiện bởi các Giám mục, và đồng thời than phiền rằng các tín hữu đã bị tàn phá bởi cơ hội đã bị bỏ lỡ để xin lỗi các nạn nhân.
Trong khi Đức TGM Gądecki và Đức Giám mục Jędraszewski ngồi ở một phía của căn phòng, các vị đồng nhiệm của họ ngồi ở phía đối diện đã trở thành những anh hùng truyền thông. Đức Tổng Giám mục Wojciech Polak Địa phận Gniezno và Tổng Thư Ký HĐGM Ba Lan vừa được các Giám mục bổ nhiệm làm người đại diện về việc bảo vệ trẻ em.
“Mỗi một người trong số các nạn nhân cần phải khơi dậy nơi mỗi người chúng ta, các giáo sĩ, nỗi đau khổ, sự hổ thẹn và cảm giác tội lỗi”, Đức TGM Polak nói.
Bên cạnh Đức TGM Polak là một người đã trở thành một biểu tượng hy vọng cho việc chấm dứt vấn nạn lạm dụng tình dục trong Giáo hội Ba Lan – Linh mục Dòng Tên Adam Żak, người đứng đầu Trung tâm Bảo vệ Trẻ em Krakow.
Đức TGM Polak và Cha Zak đã được giao nhiệm vụ thực hiện các khuyến nghị mà Vatican đã đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh chưa từng có vào tháng Hai về vấn đề giáo sĩ lạm dụng tình dục, được tổ chức tại Rome. Trong suốt Hội nghị, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhấn mạnh rằng nhiệm vụ đầu tiên đó chính cần phải là “thay đổi tâm hồn” của các Giám mục và các nhà lãnh đạo tôn giáo.
“Đã có nhiều việc đã được thực hiện trong Giáo hội Ba Lan”, ông Nosowski phát biểu với Crux, đồng thời nhấn mạnh các quy tắc và hoạt động chính thức được thúc đẩy bởi Trung tâm Bảo vệ Trẻ em của Cha Zak.
“Việc đặt nạn nhân lên hàng đầu và việc thay đổi nhận thức của các Giám mục chính là một điểm khởi đầu cơ bản cần thiết đối với hàng Giáo phẩm của Giáo hội tại thời điểm này”, ông Nosowski nói.
Minh Tuệ (Theo Crux)
