Khoảng 3.000 quan chức Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ đang tham gia một hội nghị độc đáo được tổ chức tại Orlando, Florida, từ ngày 1 đến ngày 4 tháng 7. Hội nghị này được xem như là một cơ hội để các nhà lãnh đạo Giáo hội suy nghĩ về cách thức truyền bá Tin Mừng cũng như cách tiếp cận với một quốc gia vốn đang ngày càng trở nên tục hóa.
Linh mục Thomas Connery được xem là người lãnh đạo một trong những Giáo xứ Công giáo năng động nhất tại Florida, với 3.000 gia đình hiện diện mỗi cuối tuần tại một trong bảy Thánh lễ được cử hành tại nhà thờ Saint Peter ở Deland, nhưng hiện Cha Thomas Connery vẫn không khỏi lo lắng.
“Chúng tôi có rất nhiều người về hưu tại Florida nên nhà thờ lúc nào cũng luôn chật kín người, vì thế việc rời bỏ họ có thể là một thảm hoạ”, Cha Connery cho biết. “Chúng tôi không thể làm sao để có thể tiếp cận với các thế hệ trẻ”.
“Cứ mỗi người được rửa tội, thì Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ lại mất đi sáu người Công Giáo”, linh mục Connery than thở. “Chúng tôi không dám đề cập đến điều này giữa các linh mục với nhau, không chút nghi ngờ vì chúng tôi không biết phải làm gì, nhưng đã đến lúc để phá vỡ điều cấm kị này”.
“Hãy thử tưởng tượng một công ty phải đối diện với một vấn đề như vậy, họ sẽ ngay lập tức đưa ra một kế hoạch khẩn cấp! Còn chúng ta thì sao?”.
Các Giám mục Hoa Kỳ chưa có bất kì kế hoạch khẩn cấp nào, nhưng họ đã tổ chức một hội nghị độc đáo. Lần đầu tiên trong vòng một trăm năm qua, các linh mục, giáo dân, các tu sĩ nam nữ và những người đứng đầu các tổ chức cũng như các phong trào khác nhau trên khắp Hoa Kỳ đã cùng nhau quy tụ lại trong một cuộc họp được tổ chức tại Orlando, Florida từ ngày 1 đến ngày 4 tháng 7.
Mục đích của họ là cùng nhau suy tư về việc phải làm thế nào để trở thành “những môn đệ truyền giáo” tốt nhất, thể theo những lời của ĐTC Phanxicô trích trong Thông điệp ‘Evangelii gaudium’ của mình.
Các Giáo Hội Tin Lành đang thu hút các tín hữu
Người Công giáo đại diện cho giáo phái lớn nhất tại Hoa Kỳ, với 77,4 triệu tín đồ (chiếm 22% dân số), nhưng càng ngày càng có ít người hơn thực sự giữ đạo. Số người lãnh nhận các Bí tích, ngoại trừ Bí tích Rửa tội, cũng đang có chiều hướng giảm sút.
Từ năm 2013 đến năm 2016, số trẻ em được Rước lễ lần đầu giảm với con số 50.000 hoặc tương đương 7%. Các trường Công giáo đã ghi nhận việc thất thoát đi 250.000 sinh viên trong cùng kỳ.
Trong khi số người Công giáo đang có chiều hướng gia tăng nơi những người nhập cư gốc Tây Ban Nha và “chúng tôi không thể làm sao để luôn luôn giữ chân họ”, linh mục Connery cho biết. “Nhiều người trong số họ lại quay sang các Giáo hội Tin lành, vốn luôn tạo ra nhiều tình cảm hơn, thu hút các tín hữu hơn, sử dụng âm nhạc vốn gần gũi hơn với văn hoá hiện đại”.
Nếu Giáo hội Công giáo đang dần đánh mất vị trí của mình tại Hoa Kỳ cũng là do vấn đề tục hóa tràn lan của xã hội Hoa Kỳ nói chung. Người Hoa Kỳ tự định nghĩa mình là không thuộc bất kỳ tôn giáo nào, “những người tự cho là chẳng thuộc tôn giáo nào” này, chiếm gần 25% dân số, tăng từ 6% vào năm 1991.
Theo một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo công bố vào tháng 9 năm 2016, điều này làm cho “những người tự nhận là chẳng thuộc tôn giáo nào” này trở thành “nhóm tôn giáo” lớn nhất nước này.
Tự đổi mới truyền thông
“Điều tôi cảm thấy thú vị trong nghiên cứu này là những lý do đưa đến sự không hài lòng”, bà Claire Henning, Giám đốc điều hành ‘Parish Catalyst’, một cơ quan cung cấp việc đào tạo lãnh đạo cho các nhà lãnh đạo Giáo hội khắp Châu Mỹ, nhấn mạnh.
“60% không còn tin vào thông điệp tôn giáo, 66% nghĩ rằng tôn giáo gây ra nhiều vấn đề hơn là tạo ra các giải pháp và 66% cảm thấy rằng con cái của họ không cần giáo dục tôn giáo để có được những giá trị. Đây là ba khẳng định mà chúng ta cần phải đối diện và phân tích”.
Bà Henning cảm thấy rằng Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ cần phải bắt đầu một sự thay đổi văn hóa thực sự. “Nếu chúng ta muốn thu hút những người đã rời bỏ Giáo hội, chúng ta cần phải học cách nhìn mọi thứ một cách hoàn toàn mới”, bà Henning cho biết. “Điều đó cũng đòi hỏi phải tự đổi mới truyền thông của chúng ta, tìm ra thứ ngôn ngữ để có thể giao tiếp với các thế hệ trẻ”.
Nhận thức được điều này, linh mục Connery đã thiết lập các khóa học Alpha tại Giáo xứ của mình. Ngài mong muốn Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ vạch ra những ý tưởng tốt đẹp để loan báo Phúc Âm. “Rõ ràng ai cũng muốn có một mối tương quan cá nhân với Thiên Chúa, chứ không phải các quy tắc hay các khuôn khổ”, linh mục Connery nói. “Họ cần tôn giáo để có một sự trải nghiệm cụ thể trong cuộc sống hằng ngày của mình”.
“Sự khởi đầu của một cuộc đối thoại”
Tuy nhiên, một nhà quan sát ghi nhận: “một khoảng trống đã phát triển giữa Giáo hội, luôn luôn mạnh mẽ, dồi dào, và ngột ngạt”.
“Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ mang tính cách giáo điều và luôn trong thế phòng ngự, tâm thức thừa hưởng đặc biệt từ những vụ xì căng đan lạm dụng trẻ em”.
Nói chung, “không có chỗ dành cho những nghi ngờ hoặc các cuộc tranh luận trong Giáo hội Hoa Kỳ trong nhiều năm”, bà Claire Henning cho biết. “Quý vị không thể đặt câu hỏi về bất cứ điều gì, nếu không quý vị có thể được mô tả như là một Giáo hội Công giáo chẳng khác gì một quan cà phê”, hay nói cách khác, là một người lựa chọn và tuân giữ Giáo huấn của Giáo hội.
Tuy nhiên, Giám đốc tổ chức Parish Catalyst cho biết rằng bà có thể nhìn thấy “sự khởi đầu của một cuộc đối thoại”. “Người Công giáo Hoa Kỳ đang bắt đầu suy nghĩ, theo một cách lành mạnh, về những lý do tại sao họ lại đặt niềm tin vào tôn giáo”, bà Henning lưu ý. “Chúng ta cần đến sự cởi mở này nếu chúng ta muốn giao tiếp với một xã hội tục hóa”.
Cầu nối giữa những người Công giáo
Kết quả của những năm chuẩn bị, Hội nghị Orlando, được tổ chức với chủ đề “Niềm vui của Tin Mừng”, thay thế cho các phiên họp toàn thể và các buổi hội thảo cụ thể về những thách đố mà Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ hiện đang phải đối diện.
Những thách đố này bao gồm: môi trường chính trị và văn hoá hiện tại, số lượng ngày càng tăng của những người không tôn giáo, tác động của các mạng lưới xã hội, những nhu cầu và sự đóng góp của những người gốc La tinh, nạn phân biệt chủng tộc và tình trạng loại trừ lẫn nhau, việc tiếp cận với các gia đình bị tổn thương và việc chăm sóc mục vụ đối với những người đồng tính.
Tại Hội nghị mùa thu của Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ, Đức Cha Richard Malone, Giám mục Địa phận Buffalo, New York, và đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Giám mục về Giáo dân, Hôn nhân, Gia đình, và Giới trẻ, nhấn mạnh rằng Hội nghị sẽ là cơ hội để “xây dựng những cầu nối” nơi mà Giáo hội Hoa Kỳ đã trải qua những sự chia rẽ rõ rệt, giống như tình trạng xã hội Hoa Kỳ.
Hội nghị quy tụ các tham dự viên đến từ nhiều lĩnh vực nhạy cảm khác nhau, chẳng hạn như những người ủng hộ sự sống và những người ủng hộ công bằng xã hội, những người thường xuyên chống lại những ý định về quang phổ chính trị và tôn giáo của Hoa Kỳ.
Minh Tuệ (theo International.la-croix.news)