Một đứa trẻ di cư ăn trưa tại Casa de Paso “Divina Providencia” ở Cucuta (Ảnh: David Ramos / ACI Prensa)
Giáo hội đã yêu cầu chính phủ Colombia và Venezuela nối lại “quan hệ giữ hai quốc gia đã bị cắt đứt” nhằm đối phó hiệu quả với những thách thức liên quan đến việc phục vụ những người di cư.
Lời kêu gọi khôi phục quan hệ ngoại giao được đưa ra trong cuộc họp báo vào ngày 24 tháng 5 tại Giáo phận Cúcuta, nơi tổ chức cuộc họp của Ban Thư ký Quốc gia về Công việc Mục vụ Xã hội với các Giáo phận biên giới Tibú, Ocaña, Cúcuta, Nueva Pamplona, Arauca, và Riohacha, cũng như Tổ chức Dịch vụ Tị nạn Dòng Tên, nhằm giải quyết tình trạng di cư của người Venezuela.
Đọc từ một tuyên bố, Cha Rafael Castillo Torres, Giám đốc của Ban Thư ký Quốc gia về Công việc Mục vụ Xã hội ở Colombia, cho biết rằng “đã có không ít những dấu hiệu đáng lo ngại… thách thức hoạt động nhân đạo và mục vụ của chúng tôi”.
Trong số này có “nạn buôn người, việc tuyển dụng trẻ vị thành niên vào các băng nhóm có vũ trang, bóc lột người lao động, các ngành kinh tế phi pháp, bạo lực lan tràn, sự vắng mặt của các thể chế chính phủ buông lỏng các khu vực biên giới của chúng tôi và sự hiện diện liên tục của tội phạm có tổ chức, khả năng kiểm soát người dân và các tổ chức”.
Do đó, Cha Castillo nói, “từ thành phố Cúcuta này, về mặt lịch sử thống nhất với các quốc gia anh chị em của chúng tôi, chúng tôi kêu gọi các chính phủ của chúng ta nối lại các mối quan hệ song phương đã bị cắt đứt”.
Sự rạn nứt của các mối quan hệ ngoại giao bắt nguồn từ khi ông Nicolas Maduro tuyên thệ nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 1 năm 2019 sau khi giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử đầy tranh cãi, trong đó các ứng cử viên đối lập bị cấm tranh cử hoặc bị bỏ tù. Các Giám mục Venezuela đã gọi nhiệm kỳ mới của ông Maduro là không hợp pháp, và lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido đã tự tuyên bố mình là Tổng thống lâm thời của đất nước.
Kể từ khi ông Maduro kế nhiệm vị tiền nhiệm Hugo Chávez làm Tổng thống Venezuela vào năm 2013, Venezuela đã bị tàn phá bởi bạo lực và sự biến động xã hội. Dưới chính phủ xã hội chủ nghĩa, đất nước đã rơi vào tình trạng thiếu hụt trầm trọng và siêu lạm phát, và hàng triệu người đã phải di cư.
Ông Guaido đã chọn ngày 23 tháng 2 năm 2019 là ngày cố gắng đưa viện trợ nhân đạo vào Venezuela bằng đường bộ từ Brazil và Colombia và bằng đường biển từ Curaçao, một hòn đảo Caribe thuộc Hà Lan ngoài khơi bờ biển Venezuela. Tuy nhiên, chế độ Maduro đã sử dụng vũ lực để ngăn chặn viện trợ đến, làm dấy lên các cuộc đụng độ tại các cửa khẩu biên giới.
Cùng ngày, ông Maduro đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Colombia và cho nhân viên ngoại giao Colombia 24 giờ để rời khỏi đất nước.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Colombia vào thời điểm đó, Carlos Holmes Trujillo, chỉ ra rằng vì Colombia không còn công nhận chế độ ông Maduro và đang ủng hộ ông Guaidó làm Tổng thống lâm thời, quan hệ ngoại giao không thể bị phá vỡ.
Tuy nhiên, trên thực tế không có mối quan hệ song phương nào giữa các quốc gia kể từ đó.
Cha Castillo cho biết rằng điều cần thiết là hai quốc gia “có thể tái xây dựng mối quan hệ song phương của họ bằng tất cả những điều có nghĩa và có liên quan”.
“Không chỉ vì giao thông biên giới, mà vì chúng tôi tin rằng hai quốc gia huynh đệ đã cùng nhau phát triển, cùng tiến bộ trong lịch sử, cần phải tái xây dựng mối quan hệ của họ với tư cách là những dân tộc anh em. Đặc biệt khi đối mặt với thách thức liên quan đến vấn đề di cư này mà chúng ta có ở biên giới của chúng ta, vốn phải đặt tính mạng và phẩm giá của những người anh em di cư của chúng ta lên hàng đầu”, Cha Castillo nói.
Theo một bài báo của Ngân hàng Thế giới từ tháng 11 năm 2021, khoảng 5,6 triệu người đã rời Venezuela kể từ năm 2015 và trong số này, 1,7 triệu người ở Colombia.
Giám đốc Ban Thư ký Quốc gia về Công việc Mục vụ Xã hội Colombia bày tỏ mong muốn có thể “có được một chiến lược chung của Giáo hội và quốc gia để có thể ứng phó với những thách thức mục vụ này” với những người di cư.
“Bất kể người Colombia được bầu làm tổng thống là ai”, Cha Castillo nói, “chúng tôi tin rằng việc tái thiết lập các mối quan hệ song phương đó là điều bắt buộc bởi vì chúng tôi cần điều đó”.
“Gần như là một sự đòi buộc về luân lý cần phải làm như vậy, bởi vì các dân tộc của chúng ta đang đau khổ và vì sự cấp thiết, chúng ta cần phải tái xây dựng các mối quan hệ này với ý thức về tình huynh đệ, liên đới và hy vọng, bởi vì đó là điều chúng ta mong muốn với tư cách là một Giáo hội”.
Minh Tuệ (theo CNA)
