Đức Thánh Cha Phanxicô trước Thánh Thể, ngày 14 tháng 5 năm 2020 (Ảnh: ANSA)
Khi thế giới kỷ niệm Ngày Quốc tế Tưởng niệm các Nạn nhân của các Hành vi Bạo lực Dựa trên cơ sở Tôn giáo, chúng ta nhớ lại những lời của Đức Thánh Cha Phanxicô về cuộc đàn áp Kitô giáo.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhiều lần đề cập chủ đề về cuộc đàn áp Kitô giáo kể từ khi Ngài trở thành Giáo hoàng vào tháng 3 năm 2013.
Trên thực tế, chỉ hơn một tháng sau khi đắc cử, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói về điều mà Ngài đã lặp lại nhiều lần kể từ đó:
“Ngày nay, Giáo hội có nhiều vị tử đạo hơn so với những thế kỷ đầu tiên”.
Ngày nay có rất nhiều vị tử đạo
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói cụm từ này trong một bài giảng mà trong đó Ngài bình luận về cuộc tử đạo của Thánh Stêphanô, vị tử đạo tiên khởi của Kitô giáo. Đức Thánh Cha Phanxicô cho rằng cái chết của Thánh Stêphanô là do “những lời vu không”, thậm chí còn gọi Thánh Stêphanô là “nạn nhân của những lời vu không”. Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết từ Thánh Stêphanô cho đến ngày nay, nhiều Kitô hữu đã làm chứng cho Tin Mừng theo cách tương tự với tinh thần can trường tuyệt vời:
“Thời đại của các vị tử đạo vẫn chưa kết thúc, thậm chí ngày nay chúng ta có thể nói một cách chân thật rằng Giáo Hội ngày nay có nhiều vị tử đạo hơn so với các thế kỷ đầu tiên. Giáo Hội có nhiều người nam và người nữ bị phỉ báng thông qua những lời nói vu không, bị bắt bớ, bị giết hại vì căm thù Chúa Giêsu, vì căm thù đức tin: một số bị giết hại vì giảng dạy Giáo lý, những người khác bị giết hại vì đeo Thánh giá .. Ngày nay, ở nhiều quốc gia, họ bị vu khống và bị phỉ báng, họ bị bắt bớ … họ là những người anh chị em của chúng ta đang phải chịu đau khổ hiện nay, trong thời đại của các vị tử đạo”.
Cuộc bách hại ngày nay
Thậm chí chưa đầy một năm sau, Đức Thánh Cha Phanxicô đã lặp lại cụm từ này trong bài giảng vào ngày 4 tháng 3 năm 2014. Đức Thánh Cha Phanxicô suy tư về câu trả lời của Chúa Giêsu đối với câu hỏi của Phêrô về những gì họ sẽ phải chịu khi theo Ngài. Chúa Giêsu cho biết những ai theo Ngài sẽ phải chịu nhiều thứ, kể cả sự bắt bớ.
“Và do đó chúng ta có những cuộc bách hại: bằng lời nói, bằng những lời lẽ lăng mạ, những điều họ được nghe về các Kitô hữu trong những thế kỷ đầu, những lời lên án, bị bỏ tù…. Nhưng chúng ta dễ dàng quên đi. Chúng ta hãy nghĩ đến rất nhiều anh chị em Kitô hữu, cách đây 60 năm trước, trong các trại lao động, trong các trại tập trung của Đức quốc xã, của những người cộng sản: Rất nhiều người trong số họ! Vì là Kitô hữu! Và thậm chí ngay cả thời đại ngày hôm nay…. Nhưng (người ta nói) ‘ngày nay chúng ta được giáo dục tốt hơn và những thứ này không còn nữa’. Vâng, đúng thế! Và tôi nói với anh chị em rằng ngày nay có nhiều vị tử đạo hơn so với thời sơ khai của Giáo Hội. Họ bị lên án vì sở hữu trong mình quyển Kinh Thánh. Họ không được đeo Thánh giá.… Và hãy dành một suy nghĩ – điều đó sẽ có ích cho chúng ta – đến rất nhiều anh chị em của chúng ta hiện nay – ngày hôm nay! – họ không thể cùng nhau cầu nguyện vì họ bị bắt bớ: họ không thể có được cuốn Phúc Âm hay Kinh Thánh vì họ bị bắt bớ”.
Hãy nghĩ đến những người bị bắt bớ
Một ngày sau Lễ Giáng sinh năm 2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc lại cụm từ này trong bối cảnh của Lễ Thánh Stêphanô:
“Ngày nay cũng vậy, để làm chứng cho ánh sáng và sự thật, Giáo Hội trải qua, ở nhiều nơi khác nhau, cuộc bách hại khắc nghiệt, cho đến mức chịu tử đạo như một hy lễ cao cả. Biết bao anh chị em trong đức tin của chúng ta phải chịu đựng sự ngược đãi và bạo lực, và bị ghét bỏ vì Danh Chúa Giêsu! Tôi muốn nói với anh chị một điều: các vị tử đạo ngày nay còn nhiều hơn những thế kỷ đầu tiên. Khi chúng ta đọc lại lịch sử của những thế kỷ đầu tiên, ở đây tại Rôma, chúng ta đọc thấy có quá nhiều sự tàn ác đối với các Kitô hữu; tôi muốn nói với anh chị em: ngày nay cũng có cùng một sự tàn ác, và ở một mức độ lớn hơn, đối với các Kitô hữu. Hôm nay chúng ta hãy nghĩ đến những người đang bị bức hại, và gần gũi với họ bằng lòng thương cảm, bằng những lời cầu nguyện và cả những giọt nước mắt của chúng ta. Hôm qua, Lễ Giáng sinh, các Kitô hữu bị đàn áp ở Iraq đã phải mừng lễ Giáng sinh trong ngôi nhà thờ đã bị phá hủy của họ: đó là một mẫu gương về lòng trung thành với Phúc Âm”.
Cuộc Tử đạo mỗi ngày của các tín hữu
Trong buổi tiếp kiến chung vào ngày 25 tháng 9 năm 2019, chúng ta nghe thấy những lời chia sẻ tương tự của Đức Thánh Cha Phanxicô. Một lần nữa, Đức Thánh Cha suy tư về sự tử đạo của Thánh Stêphanô:
“Ngày nay có nhiều vị tử đạo hơn so với thời sơ khai của Giáo Hội, và ở đâu đâu cũng luôn có các vị anh hùng tử đạo. Ngày nay, Giáo Hội có rất nhiều các vị anh hùng tử đạo, và Giáo hội được thấm đẫm trong máu của họ: ‘Máu của các Kitô hữu chính là những hạt giống’ (Tertullian, Apology, 50:13) và bảo đảm Dân Thiên Chúa phải được phát triển và trổ sinh hoa trái. Các vị tử đạo không chỉ là những con người “thánh thiện”, mà còn là những con người bằng xương bằng thịt – như sách Khải Huyền đã nói – ‘Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên’ (Kh 7:14). Họ là những người chiến thắng thực sự”.
“Hôm nay, chúng ta cũng hãy cầu xin Thiên Chúa, để bằng cách chiêm ngắm các vị tử đạo hôm qua và hôm nay, chúng ta có thể học cách sống một cuộc sống trọn vẹn, đón nhận sự tử đạo mỗi ngày, trung thành với Tin Mừng và trở nên giống với Chúa Kitô”.
Các vị tử đạo ngày nay
Khi suy ngẫm về Bài đọc 1 kể lại cuộc tử đạo của Thánh Stêphanô vào ngày 28 tháng 4 năm nay, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trích dẫn cả những ví dụ thời hiện đại về sự ngược đãi và những người đã bỏ mạng ở Shoah vào thế kỷ trước. Động lực tương tự được sử dụng để sát hại Thánh Stêphanô hiện vẫn còn có hiệu lực, Đức Thánh Cha Phanxicô nói: những nhóm người đưa ra phán quyết rằng những người khác đáng phải chết.
“Điều này xảy ra trong thời đại ngày hôm nay, đối với các vị tử đạo của thời đại ngày hôm nay: các thẩm phán không có khả năng mang lại công lý cho những người đã bị xét xử. Ví dụ, chúng ta hãy nghĩ về chị Asia Bibi, người mà chúng ta đã thấy: 10 năm tù giam vì chị đã bị xét xử dựa trên sự vu khống và một người kêu gào cho một người đã chết. Đối mặt với sự tràn lan của những tin tức giả mạo hình thành dư luận, thường thì chẳng có điều gì được thực hiện. Liên quan đến điều này, tôi nghĩ rất nhiều về Shoah. Shoah là một trường hợp điển hình. Một ý kiến đã được tạo ra để chống lại một người, và sau đó người ta thường nói, ‘Đúng, đúng, họ phải bị giết, họ phải bị xử tử’. Một cách thức tiến hành để loại bỏ những người gây ra những điều phiền hà, những người đang gây phiền toái cho người khác”.
Trong bài giảng vào ngày 27 tháng 3, Đức Thánh Cha Phanxicô đã sử dụng một ví dụ cụ thể khác mà Ngài đã nghe từ một vị Giám mục:
“Một số Giám mục đến từ một trong những quốc gia phải chịu đựng chế độ độc tài vô thần đã nói với tôi về điều này, và thậm chí còn kể chi tiết. Ví dụ, vào thứ Hai sau Lễ Phục sinh, các giáo viên phải hỏi bọn trẻ: ‘Hôm qua con ăn gì?’. Và một số trẻ sẽ trả lời, ‘Dạ ăn trứng’. Và những trẻ có câu trả lời là ‘trứng’ sẽ bị theo dõi để xem chúng có phải là Kitô hữu hay không, vì ở những quốc gia đó, các Kitô hữu sẽ ăn trứng vào Chúa nhật Phục sinh. Thậm chí cho đến thời điểm này, để theo dõi, để do thám, để tìm ra nơi có người Kitô hữu, để giết hại họ. Đây là một cuộc bức hại dai dẳng”.
Phúc cho những người chịu bách hại
Nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô cũng nhắc nhở chúng ta rằng Mối Phúc sau cùng không phải là sự bắt bớ, mà là hạnh phúc của những ai được chúc phúc. Đức Thánh Cha Phanxicô đã suy tư về Mối Phúc sau cùng trong buổi Tiếp kiến Chung của Ngài vào ngày 29 tháng 4 đầu năm nay: “Phúc cho những ai bị bách hại vì lẽ công chính, vì Nước Trời là của họ”.
ĐTC Phanxicô lưu ý rằng nguyên nhân của sự bắt bớ chính là đời sống của các Kitô hữu bắt nguồn từ các Mối Phúc.
“Những người nghèo khó về tinh thần, những người than khóc, những người hiền lành, những người khao khát sự thánh thiện, những người có lòng thương xót, những người có tâm hồn trong và những người kiến tạo hòa bình có thể phải chịu sự bắt bớ vì Đức Kitô. Tuy nhiên, cuối cùng cuộc bức hại này là một nguyên nhân của niềm vui và phần thưởng lớn lao trên Thiên đàng. Con đường của Bát Phúc là con đường Phục Sinh dẫn chúng ta từ một cuộc sống theo thói thế gian đến một cuộc sống đẹp lòng Thiên Chúa, từ một cuộc sống được dẫn dắt bởi tính xác thịt – tức là bởi sự ích kỷ – đến một cuộc sống được hướng dẫn bởi Thần Khí”.
“Thật đau đớn khi nhớ lại rằng trong chính thời điểm này, có rất nhiều Kitô hữu ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới đang phải chịu sự ngược đãi, và chúng ta phải hy vọng và cầu nguyện để những thử thách của họ sẽ sớm kết thúc. Họ là rất nhiều các vị tử đạo trong thời đại ngày hôm nay đông đảo hơn các vị tử đạo của những thế kỷ đầu tiên. Chúng ta hãy bày tỏ sự gần gũi của chúng ta với những anh chị em này. Chúng ta là một thân thể duy nhất và những anh chị em Kitô hữu này là những phần chi thể đang rướm máu cũng thuộc về Thân Mình Chúa Kitô là Giáo hội”.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã kết thúc bài chia sẻ Giáo lý của mình vào sáng hôm đó, nhắc nhở chúng ta rằng bất cứ khi nào chúng ta phải đối mặt với sự ngược đãi vì đức tin của chúng ta vào Chúa Giêsu, chúng ta không hề đơn độc. Chúa Giêsu luôn hiện diện với chúng ta.
“Trong các cuộc bách hại luôn có sự hiện diện của Chúa Giêsu, Đấng luôn luôn đồng hành cùng với chúng ta, sự hiện diện của Chúa Giêsu, Đấng an ủi chúng ta và sức mạnh của Chúa Thánh Thần giúp chúng ta tiến bước. Chúng ta đừng nản lòng khi một đời sống trung thành với Tin Mừng lại bị người ta bắt bớ. Có Chúa Thánh Thần luôn nâng đỡ chúng ta trong cuộc hành trình này”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)