Tổng thống Iran Ebrahim Raisi phát biểu trong cuộc họp báo vào ngày 20 tháng 9 năm 2023 (Ảnh: Jason DeCrow/AP)
Hôm Chúa nhật, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trò chuyện qua điện thoại với Tổng thống Iran Ebrahim Raisi về tình hình ở Gaza, đánh dấu lời kêu gọi mới nhất như vậy với các nhà lãnh đạo quốc tế tập trung vào việc đảm bảo khả năng tiếp cận viện trợ nhân đạo và theo đuổi các nỗ lực ngừng bắn.
Cuộc gọi, được phát ngôn viên Vatican, ông Matteo Bruni, xác nhận trên Vatican News, nền tảng truyền thông chính thức do nhà nước điều hành của Vatican, diễn ra theo yêu cầu của Tổng thống Raisi. Ông Bruni không cung cấp bất kỳ chi tiết nào về cuộc trò chuyện này.
Theo trang web của Tổng thống Iran, ông Raisi đã lên án hành động trả đũa của Israel đối với cuộc tấn công bất ngờ của Hamas vào ngày 7 tháng 10 khiến 1.400 người Israel thiệt mạng và một số người khác bị bắt làm con tin, đồng thời cho rằng các cuộc tấn công nhắm vào Gaza là không cân xứng, khiến khoảng 10.000 người thiệt mạng, trong đó có 4.000 trẻ em và 2.500 phụ nữ, theo ước tính của người Palestine.
Đề cập đến các cuộc tấn công của Israel là “tội ác khủng khiếp và chưa từng có của chế độ tiếm quyền theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái” tương đương với “tội ác diệt chủng lớn nhất thế kỷ”, ông Raisi yêu cầu lên án.
Tổng thống Iran đã trích dẫn các cuộc tấn công vào các mục tiêu dân sự như Bệnh viện al-Aqsa ở Deir el-Balah, Nhà thờ Chính thống Hy Lạp Saint Porphyrius thế kỷ 12 và trại tị nạn Jabalia, đồng thời cho biết rằng những cuộc tấn công này là “tội ác chống lại loài người” và là “những ví dụ về các hoạt động phân biệt chủng tộc không chỉ chống lại người Hồi giáo Palestine mà còn chống lại các tôn giáo thiêng liêng khác, được thực hiện với sự hỗ trợ của Mỹ và một số nước châu Âu”.
Ông Raisi, theo tuyên bố từ văn phòng Tổng thống, cho biết nhiệm vụ của các tôn giáo khởi nguồn từ Áp-ra-ham, bao gồm cả các Kitô hữu, là trợ giúp “những người dân bị áp bức ở Palestine”, và ông bày tỏ sự đánh giá cao đối với những lời kêu gọi liên tục của Đức Thánh Cha Phanxicô về lệnh ngừng bắn ở Gaza.
Ông cũng yêu cầu Đức Thánh Cha đánh giá lập trường của các quốc gia phương Tây ủng hộ các hoạt động quân sự của Israel và “đóng vai trò trong việc giải thích lập trường của kẻ áp bức và những người bị áp bức trong câu chuyện này”.
Trong cuộc gọi, ông Raisi đã nhắc lại lập trường của Iran trong việc hỗ trợ Gaza cũng như bày tỏ sự đánh giá cao về dịp kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao giữa Iran và Tòa Thánh, đồng thời mô tả mối quan hệ hiện tại là “rất tốt đẹp”.
Ông Raisi đã bày tỏ quan điểm khi tuyên bố rằng các Kitô hữu được hưởng quyền tự do tôn giáo ở Iran và được đối xử như những công dân đầy đủ, tuyên bố cho biết, đồng thời khẳng định rằng các Kitô hữu từ các quốc gia láng giềng cũng coi Iran là nơi ẩn náu và “chúng tôi không chỉ bảo vệ quyền của các quốc gia Hồi giáo mà còn bảo vệ cả quyền lợi của các tín hữu Công giáo.
Theo tuyên bố, về phần mình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bày tỏ sự đánh giá cao đối với sự hỗ trợ của Tổng thống Raisi đối với những người đau khổ ở Gaza và nhấn mạnh sự cần thiết phải ngừng bắn, đồng thời cam kết rằng, “Với tư cách là nhà lãnh đạo của các tín hữu Công giáo thế giới, tôi sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để ngăn chặn những cuộc tấn công này cũng như ngăn chặn việc có thêm nhiều phụ nữ và trẻ em trở thành nạn nhân ở Gaza”.
Trước đó vào Chúa nhật, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc lại lời kêu gọi hòa bình ở Gaza trong bài chia sẻ hàng tuần trong giờ Kinh Truyền Tin, đồng thời lưu ý rằng vô số sinh mạng tiếp tục bị thiệt mạng.
“Nhân danh Thiên Chúa, tôi van xin quý vị các bạn dừng lại: hãy chấm dứt việc sử dụng vũ khí! Tôi hy vọng rằng các con đường sẽ được theo đuổi để hoàn toàn tránh được sự leo thang xung đột, những người bị thương có thể được giải cứu và sự giúp đỡ có thể đến được với người dân Gaza, nơi tình hình nhân đạo đã trở nên cực kỳ nghiêm trọng”, Đức Thánh Cha nói.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng yêu cầu các con tin bị phiến quân Hamas bắt giữ phải được “trả tự do ngay lập tức”, đồng thời lưu ý rằng trong số đó có nhiều trẻ em.
Đức Thánh Cha yêu cầu những đứa trẻ phải được trả lại cho gia đình của chúng, “chúng ta hãy nghĩ đến những đứa trẻ, đến tất cả những đứa trẻ bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến này, cũng như ở Ukraine và những cuộc xung đột khác: đây là cách mà tương lai của chúng đang bị giết chết. Chúng ta hãy cầu nguyện để có đủ sức mạnh để nói: ‘Đã quá đủ rồi’”.
Đối mặt với áp lực quốc tế ngày càng gia tăng, bao gồm cả từ Liên Hợp Quốc, về số lượng dân thường thiệt mạng ngày càng gia tăng ở Gaza, Đại sứ Israel tại Tòa Thánh, ông Raphael Schutz, trong một loạt bài đăng vào ngày 2 tháng 11 trên nền tảng truyền thông xã hội X, trước đây được gọi là Twitter, đã phản hồi một đoạn video quay cảnh người Công giáo trú ẩn tại Giáo xứ Thánh Gia của Gaza khi bom liên tục dội xuống gần đó.
“Tôi chân thành hy vọng những người này và những người vô tội khác sẽ không bị tổn thương. Chiến tranh là một điều khủng khiếp. Nó đã được Hamas áp đặt lên chúng tôi và chúng tôi phải chiến đấu và giành chiến thắng để đảm bảo sự tồn tại của mình”, ông Schutz nói, và đồng thời cũng cho biết rằng Israel, không giống như Hamas, tôn trọng luật pháp quốc tế và đang “thực hiện mọi nỗ lực chỉ nhằm vào các mục tiêu quân sự”.
“Xin hãy hiểu rằng đối với Hamas, việc giết hại thường dân Palestine, phá hủy nhà thờ, phóng hỏa bệnh viện, v.v. đều là tài sản. Họ hoạt động từ vùng lân cận của những nơi đó không chỉ để dùng đó làm lá chắn mà còn vì họ biết dư luận sẽ chỉ trích Israel”, ông Schutz nói.
Cuộc gọi hôm Chúa nhật là cuộc gọi mới nhất trong một loạt các cuộc điện đàm mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã thực hiện với các nhà lãnh đạo quốc tế nhằm hòa giải tình hình ở Gaza và thúc đẩy lệnh ngừng bắn, sau cuộc điện đàm vào ngày 22 tháng 10 với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden; cuộc trò chuyện qua điện thoại vào ngày 26 tháng 10 với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan; và cuộc gọi vào ngày 2 tháng 11 với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas.
Vào ngày 30 tháng 10, Ngoại trưởng Vatican, Đức Tổng Giám mục Paul Gallagher người Anh, đã trò chuyện với Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amir-Abdollahian, cũng theo yêu cầu của Iran.
Theo ông Bruni, Đức Tổng Giám mục Gallagher trong cuộc gọi đó đã bày tỏ “sụ bận tâm nghiêm túc của Tòa Thánh đối với những sự việc đang xảy ra ở Israel và Palestine”, đồng thời nhấn mạnh “sự cần thiết tuyệt đối để tránh mở rộng xung đột và đạt được giải pháp hai nhà nước cho một nền hòa bình ổn định và lâu dài tại Trung Đông”.
Minh Tuệ (theo Crux)
