Trong Sứ điệp Ngày Di dân và Tị nạn Thế giới lần thứ 109, được công bố vào ngày 11 tháng 5, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thừa nhận các dòng di cư của thời đại chúng ta là “biểu hiện của một hiện tượng phức tạp và đa dạng”, điều đòi hỏi cần phải phân tích các giai đoạn khác nhau, bao gồm điểm khởi hành, điểm đến và khả năng trở về quê hương của một người.
Giáo hội cử hành Ngày Di dân và Tị nạn Thế giới vào Chúa nhật cuối cùng của tháng 9, năm nay rơi vào ngày 24 tháng 9. Chủ đề của năm nay là: “Tự do lựa chọn di cư hay ở lại”.
Đức Thánh Cha Phanxicô chỉ ra rằng cuộc chạy trốn của Thánh gia đến Ai Cập không phải là một quyết định tự do. Đây cũng là trường hợp của nhiều người di cư. Đức Thánh Cha cũng cho biết thêm rằng các cuộc đàn áp, chiến tranh, hiện tượng khí quyển và nghèo đói cùng cực là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng di cư bắt buộc ngày nay.
“Xung đột, thiên tai, hay đơn giản hơn là không thể sống một cuộc sống xứng hợp với phẩm giá và thịnh vượng ở quê hương đang buộc hàng triệu người phải rời bỏ xứ sở”, Đức Thánh Cha nói.
“Việc loại bỏ những nguyên nhân này và do đó chấm dứt tình trạng di cư bắt buộc đòi hỏi sự cam kết chung của tất cả mọi người, phù hợp với trách nhiệm của mỗi người”, Đức Thánh Cha nói. “Cam kết này bắt đầu bằng việc đặt câu hỏi chúng ta có thể làm gì, cũng như những gì chúng ta cần ngừng làm. Chúng ta cần nỗ lực hết sức để ngăn chặn cuộc chạy đua vũ trang, chủ nghĩa thực dân kinh tế, việc cướp bóc tài nguyên của người khác, và việc tàn phá ngôi nhà chung của chúng ta”.
Để làm cho việc di cư trở thành một lựa chọn thực sự tự do, “các nỗ lực cần phải được thực hiện để đảm bảo cho mọi người được chia sẻ bình đẳng lợi ích chung, tôn trọng các quyền cơ bản của họ, và tiếp cận với sự phát triển con người toàn diện”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh.
Đức Thánh Cha Phanxicô khuyến khích các quốc gia và cộng đồng quốc tế hợp tác với nhau để đảm bảo rằng tất cả mọi người “được hưởng quyền không bị buộc phải di cư” và có thể sống trong hòa bình trên đất nước của mình.
“Quyền này vẫn chưa được hệ thống hóa, nhưng nó là một trong những ý nghĩa quan trọng cơ bản, và việc bảo vệ nó phải được coi là trách nhiệm chung của tất cả các quốc gia đối với lợi ích chung vượt ra ngoài biên giới quốc gia”, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết thêm.
“Thật vậy, vì các nguồn tài nguyên của thế giới không phải là vô hạn, nên sự phát triển của các quốc gia nghèo hơn về kinh tế phụ thuộc vào khả năng chia sẻ mà chúng ta có thể quản lý để tạo ra giữa tất cả các quốc gia. Cho đến khi quyền này được đảm bảo — và ở đây chúng ta đang nói về một quá trình lâu dài — nhiều người sẽ vẫn phải di cư để tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn”.
Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc nhở các tín hữu không chỉ coi những người di cư là “anh chị em đang gặp khó khăn mà còn là chính Chúa Kitô, Đấng gõ cửa nhà chúng ta”, và đồng thời “hãy thể hiện sự tôn trọng tối đa đối với phẩm giá của mỗi người di cư” bằng cách xây dựng những cầu nối chứ không phải những bức tường.
“Ở bất cứ nơi nào chúng ta quyết định xây dựng tương lai của mình, ở đất nước nơi chúng ta sinh ra hay ở nơi nào khác, điều quan trọng là luôn có một cộng đồng sẵn sàng chào đón, bảo vệ, khuyến khích và hòa nhập tất cả mọi người, không phân biệt và không loại trừ bất kỳ ai”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Đức Thánh Cha kết thúc bằng lời cầu nguyện:
Lạy Thiên Chúa là Cha toàn năng,
Xin ban cho chúng con ân sủng để nỗ lực dấn thân không mệt mỏi
cho công lý, liên đới và hòa bình,
để tất cả mọi con cái của Người có thể tận hưởng
quyền tự do lựa chọn di cư hay ở lại.
Xin ban cho chúng con sự can đảm để tố cáo
tất cả những nỗi kinh hoàng của thế giới của chúng con
và chống lại mọi bất công
làm mất đi vẻ đẹp của con cái của Người
cũng như sự hài hòa của ngôi nhà chung của chúng con.
Xin nâng đỡ chúng con bằng sức mạnh của Thần Khí của Người,
để chúng con có thể phản chiếu tình yêu dịu dàng của Người
đối với mọi người di cư mà Người đặt để trên con đường của chúng con,
và lan tỏa trong mọi con tim và trong mọi hoàn cảnh
văn hóa của sự gặp gỡ và sự quan tâm chăm sóc.
Minh Tuệ (theo CNA)