
Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các tham dự viên tham gia phiên họp Thượng Hội đồng đầu tiên (Ảnh: ANSA)
Đức Thánh Cha Phanxicô đã viết lời tựa cho cuốn sách có nhan đề “Phụ nữ và các Thừa tác vụ trong Giáo hội Hiệp hành”, do 2 Hồng y và 3 nữ Thần học gia viết.
Phụ nữ, Thừa tác vụ do chức thánh (ordained ministry), tính Hiệp hành, thảm kịch lạm dụng: tất cả những chủ đề nhạy cảm về mặt Giáo hội này đều được nêu trong phần lời nói đầu mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã viết cho cuốn sách mới có nhan đề: “Phụ nữ và các Thừa tác vụ trong Giáo hội Hiệp hành”.
Cuốn sách này là nỗ lực chung của 2 Hồng y và 3 nữ Thần học gia.
Các Thần học gia là Nữ tu Linda Pocher Dòng Salêdiêng, Giáo sư về Kitô học và Thánh Mẫu học tại Đại học Auxilium ở Rôma (người cũng viết lời giới thiệu); Jo B. Wells, Giám mục của Giáo hội Anh giáo và là Tổng thư ký của Hiệp hội Anh giáo; và Giuliva Di Berardino, một thành viên thánh hiến thuộc cộng đoàn ‘Ordo Virginum’ thuộc Giáo phận Verona, một nhà phụng vụ, giáo viên và người tổ chức các khóa học linh đạo và các đợt tĩnh tâm.
Cùng với họ, còn có Đức Hồng y Jean-Claude Hollerich, Tổng Giám mục Địa phận Luxembourg và Tổng tường trình viên của Thượng Hội đồng Giám mục, và Đức Hồng y Seán Patrick O’Malley, Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên.
Một cuộc đối thoại giữa các tác giả
Cuốn sách là một cuộc đối thoại “văn chương” giữa các tác giả, dựa trên cuộc thảo luận thực sự giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Hội đồng Hồng y Cố vấn trong cuộc họp đáng chú ý vào ngày 5 tháng 2.
Lần đầu tiên, 3 nữ Thần học gia đã được Đức Thánh Cha mời tham gia cuộc họp, đưa ra những đóng góp và “những lời khiêu khích”, như Đức Thánh Cha Phanxicô gọi họ, về chủ đề vai trò của phụ nữ trong Giáo hội.
Cuốn sách mới, được xuất bản vào ngày 9 tháng 7, tiếp nối tác phẩm trước đó của Nữ tu Linda Pocher và các tác giả khác có tựa đề “Giải trừ việc nam tính hóa Giáo hội”, một thuật ngữ được Đức Thánh Cha Phanxicô sử dụng lần đầu tiên trong buổi tiếp kiến với Ủy ban Thần học Quốc tế.
Thừa tác vụ giáo sĩ: Một chủ đề quan trọng và tế nhị
Trong phần lời nói đầu, được L’Osservatore Romano xuất bản đầy đủ hôm 11 tháng 7, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra một suy tư về chủ đề này, bắt đầu từ một nguyên lý then chốt trong Triều đại Giáo hoàng của ngài: “Thực tế quan trọng hơn các ý tưởng”.
Đức Thánh Cha đã bày tỏ sự hài lòng khi nguyên tắc này hướng dẫn chương trình của Nữ tu Pocher dành cho Hội đồng Hồng y Cố vấn về chủ đề phụ nữ trong Giáo hội, đặc biệt liên quan đến chủ đề quan trọng và tế nhị về các Thừa tác vụ trong cộng đoàn Giáo hội.
Bi kịch của vấn nạn lạm dụng
Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng cuộc khủng hoảng lạm dụng đã nhấn mạnh sự cần thiết phải đương đầu với chủ nghĩa giáo sĩ trị, vốn không chỉ ảnh hưởng đến các Thừa tác viên có chức thánh mà còn thể hiện một vấn đề rộng lớn hơn về việc lạm dụng quyền bính trong Giáo hội, ảnh hưởng đến cả giáo dân lẫn phụ nữ.
“Lắng nghe những niềm vui và nỗi đau khổ của phụ nữ chắc chắn là một cách để chúng ta cởi mở với thực tế”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. “Bằng cách lắng nghe họ mà không phán xét và không thành kiến, chúng ta nhận ra rằng ở nhiều nơi và trong nhiều tình huống, họ đau khổ chính vì thiếu sự nhận thức về việc họ là ai và họ làm gì, cũng như về những gì họ có thể làm và trở thành nếu họ có không gian và cơ hội. Những người phụ nữ đau khổ nhất thường là những người gần gũi nhất, những người dễ tiếp cận nhất, sẵn sàng nhất và sẵn sàng phụng sự Thiên Chúa và Triều đại của Ngài”.
Hy sinh hiện thực trên tế đàn của những ý tưởng
Do đó, Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi chúng ta nhìn vào thực tế hơn là các ý tưởng, để tránh rơi vào “cái bẫy” mà chính Giáo hội thường vấp phải trong thời kỳ hiện đại – tức là cái bẫy “coi sự trung thành với các ý tưởng quan trọng hơn việc chú ý đến thực tế”.
“Tuy nhiên, thực tế luôn lớn hơn ý tưởng, và khi nền thần học của chúng ta rơi vào cái bẫy của những ý tưởng rõ ràng và khác biệt, nó chắc chắn sẽ biến thành một ‘chiếc giường Procrustean’, hy sinh thực tế hoặc một phần của nó trên tế đàn của những ý tưởng”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh.
Do đó, giá trị của tập sách “Phụ nữ và các Thừa tác vụ trong Giáo hội Hiệp hành” là ở chỗ nó “không bắt đầu từ ý tưởng, mà từ việc lắng nghe thực tế, từ cách giải thích khôn ngoan về kinh nghiệm của phụ nữ trong Giáo hội”.
Vai trò của phụ nữ trong Tài liệu Làm việc
Vấn đề về vai trò của phụ nữ cũng đã được đề cập trong Tài liệu làm việc được công bố gần đây cho phiên họp tháng 10 sắp tới của Thượng Hội đồng. Văn kiện nhấn mạnh sự cần thiết phải nhìn nhận nhiều hơn những ân sủng và ơn gọi của phụ nữ, đồng thời ủng hộ sự thay đổi não trạng hướng tới một cái nhìn có tương quan hơn, phụ thuộc lẫn nhau và hỗ tương hơn của những người nam và nữ giới với tư cách là anh chị em ruột thịt trong Chúa Kitô, hiệp nhất trong sứ mạng của Giáo hội.
Về chức phó tế nữ, Đức Hồng Y Mario Grech, Tổng thư ký Thượng Hội đồng, lưu ý rằng vấn đề này sẽ không được đề cập trong kỳ họp sắp tới vì đây là chủ đề của một trong những nhóm nghiên cứu được Đức Thánh Cha thành lập để đi sâu hơn vào suy tư thần học và mục vụ về các chủ đề cụ thể.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã giao phó vấn đề về chức Phó tế dành cho phụ nữ cho Bộ Giáo lý Đức tin, trong bối cảnh rộng hơn của các hình thức mục vụ, với sự cộng tác của Tổng Thư ký Thượng Hội đồng.
Nỗ lực này, như đã được công bố trong tài liệu về các nhóm nghiên cứu được công bố vào tháng 3, nhằm đáp ứng mong muốn của Thượng Hội đồng về việc “công nhận và đánh giá cao hơn sự đóng góp của phụ nữ và gia tăng trách nhiệm mục vụ được giao phó cho họ trong mọi lĩnh vực của đời sống và sứ mạng của Giáo Hội”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)