Đức Thánh Cha Lêô chào các tín hữu quy tụ tại Quảng trường Thánh Phêrô vào dịp Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. hôm Chúa nhật, ngày 8 tháng 6 năm 2025 (Ảnh: Truyền thông Vatican)
Chúa Thánh Thần mở ra những biên giới trong tâm hồn, trong các mối tương quan và giữa các dân tộc, Đức Thánh Cha Lêô XIV khẳng định khi ngài cử hành Thánh lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống với sự tham dự của 80.000 tín hữu Rôma và khách hành hương từ khắp các châu lục tại Quảng trường Thánh Phêrô.
“Chúa Thánh Thần phá vỡ những rào cản và xô đổ những bức tường của sự dửng dưng và hận thù, vì Người ‘dạy anh em mọi điều và làm cho anh em nhớ lại mọi điều Thầy đã nói với anh em’ (x. Ga 14,26)”, Đức Thánh Cha nói. “Trước hết, Người ghi khắc trong lòng chúng ta điều răn yêu thương – điều mà Chúa Giêsu đã đặt làm trọng tâm và đỉnh cao của mọi sự”.
Tiếp theo đó, trong những lời đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay của lịch sử, Đức Thánh Cha Lêô nhấn mạnh: “Nơi nào có tình yêu thương, thì nơi đó không còn chỗ cho định kiến, cho những ‘khu vực an toàn’ ngăn cách chúng ta với tha nhân, hay cho não trạng loại trừ mà đáng tiếc thay, chúng ta thấy đang xuất hiện cả trong các chủ nghĩa dân tộc chính trị”.
Đám đông đông đảo tham dự Thánh lễ đã thinh lặng lắng nghe. Họ đến từ các quốc gia gần xa – bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Brazil, Mexico, Peru, Argentina, Úc, Cộng hòa Dân chủ Congo, Philippines và Ấn Độ – để tham dự Năm Thánh của các phong trào và hiệp hội trong Giáo hội.
Một số hiệp hội và phong trào này ra đời từ trước Công đồng Vaticanô II; số khác xuất hiện trong 60 năm sau biến cố lịch sử ấy và thu hút nhiều bạn trẻ. Trong số đó có các phong trào Công giáo Tiến hành, Hướng đạo sinh Công giáo, phong trào Focolare, Hiệp thông và Giải phóng, Cộng đoàn Sant’Egidio, phong trào Tân Dự Tòng và vô số hội đoàn khác từ khắp nơi trên thế giới. Nhiều phong trào dấn thân cho hòa bình, hoạt động xã hội và bảo vệ ngôi nhà chung.
Tối hôm trước, Đức Thánh Cha Lêô đã cùng với 70.000 tín hữu quy tụ tại Quảng trường Thánh Phêrô tham dự buổi canh thức cầu nguyện, diễn ra ngay trước Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. Tại đây, ngài đã lắng nghe chứng từ từ những nơi chịu cảnh chiến tranh như Gaza, Ukraine, và Cộng hòa Dân chủ Congo, trước khi công bố một bài giảng mạnh mẽ, nhận được tràng pháo tay nồng nhiệt kéo dài khi kết thúc.
Vào sáng Chúa Nhật, đông đảo các tín hữu hiện diện hân hoan hô vang “Viva il Papa” khi Đức Thánh Cha di chuyển giữa họ trên chiếc Popemobile trước Thánh lễ. Sau đó, ngài đồng tế Thánh lễ với 42 Hồng y, 200 Giám mục và 250 Linh mục – tất cả đều mặc phẩm phục đỏ – dưới ánh nắng gay gắt và nền nhiệt khoảng 31°C. Ca đoàn Sistine hát Ca Nhập lễ; các bài đọc Kinh Thánh được công bố bằng tiếng Pháp, Anh và Ý; các lời nguyện được xướng lên bằng tiếng Tây Ban Nha, Trung Quốc, Bồ Đào Nha, Đức và Hindi, phản ánh phần nào sự đa dạng ngôn ngữ của cộng đoàn hiện diện.
Trong bài giảng khai mạc, Đức Thánh Cha Lêô, vị Giáo hoàng tiên khởi thuộc Dòng Thánh Augustinô, đã trích dẫn bài giảng của Thánh Augustinô về Lễ Chúa Thành Thần Hiện Xuống:
“Ngày hôm nay đã rạng sáng chiếu tỏa trên chúng ta – ngày mà Chúa Giêsu Kitô, sau khi sống lại và lên trời trong vinh quang, đã sai Chúa Thánh Thần đến”.
Đức Thánh Cha ngỏ lời với cộng đoàn hiện diện tại quảng trường cũng như đông đảo tín hữu đang theo dõi qua truyền hình và các mạng xã hội: “Hôm nay, những gì đã xảy ra trong Nhà Tiệc Ly cũng đang diễn ra một lần nữa giữa chúng ta. Như một cơn gió mạnh ùa tới, như tiếng động lớn làm ta tỉnh thức, như ánh lửa bừng sáng, ân sủng của Chúa Thánh Thần đang tuôn đổ xuống chúng ta”.
Đức Thánh Cha chia sẻ rằng bài đọc thứ nhất trích sách Công vụ Tông đồ cho thấy: “Chúa Thánh Thần đã thực hiện một điều phi thường trong đời sống các Tông đồ”, bởi lẽ “sau cái chết của Chúa Giêsu, họ đã lui về phía sau cánh cửa đóng kín, trong sự sợ hãi và buồn phiền”.
Nhưng khi Chúa Thánh Thần đến, “họ đã lãnh nhận một cái nhìn mới mẻ, một sự thấu hiểu nội tâm giúp họ giải nghĩa các biến cố đã xảy ra và cảm nghiệm sâu xa sự hiện diện của Chúa Kitô Phục Sinh. Chúa Thánh Thần vượt thắng nỗi sợ hãi, bẻ gãy xiềng xích nội tâm, chữa lành vết thương, xức dầu sức mạnh và ban cho họ lòng can đảm để đi đến với mọi người và loan báo những kỳ công của Thiên Chúa”.
Vào thời điểm đó ở Giêrusalem, theo Đức Thánh Cha, có đông đảo mọi người đến từ nhiều dân tộc, “thế mà ai nấy đều nghe các Tông đồ nói tiếng bản xứ của mình”. Nói cách khác, “vào ngày Lễ Hiện Xuống, cánh cửa Nhà Tiệc Ly được mở ra vì Chúa Thánh Thần mở rộng các biên giới”.
Ngài nhắc lại lời giảng của Đức Bênêđictô XVI vào dịp Lễ Chúa Thành Thần Hiện Xuống năm 2005, một tháng sau khi được bầu chọn làm Giáo hoàng: “Chúa Thánh Thần ban ơn hiểu biết. Người vượt qua ‘lằn ranh’ đã bắt đầu ở Babel, nơi con người bị chia rẽ tư tưởng và tâm hồn, khiến họ chống lại nhau. Chúa Thánh Thần mở ra các biên giới… Giáo hội phải không ngừng trở thành điều mà Giáo hội vốn là: phải mở các biên giới giữa các dân tộc, phá vỡ các rào cản giai cấp và chủng tộc. Trong Giáo hội, không có ai bị lãng quên hay bị khinh miệt. Trong Giáo hội chỉ có những người nam và nữ được tự do, là anh chị em của Chúa Giêsu Kitô”.
Đức Thánh Cha Lêô cho biết ngài muốn suy tư về “hình ảnh đầy hùng biện của Lễ Hiện Xuống” trong bài giảng hôm Chúa nhật.
“Chúa Thánh Thần mở ra các biên giới, trước hết là trong tâm hồn chúng ta”, Đức Thánh Cha vị Giáo hoàng người Chicago, chia sẻ. “Người là ân sủng mở lòng chúng ta ra với tình yêu. Sự hiện diện của Người phá tan sự chai đá tâm hồn, đầu óc hẹp hòi, tính ích kỷ, nỗi sợ trói buộc chúng ta và sự quy ngã khiến chúng ta chỉ biết nghĩ đến bản thân mình”.
Ngài nói tiếp: “Chúa Thánh Thần đến để chất vấn chúng ta, giúp chúng ta đối diện với khả năng rằng đời sống chúng ta đang héo úa vì bị cuốn vào vòng xoáy cá nhân chủ nghĩa”. Đức Thánh Cha Lêô, người sử dụng điện thoại thông minh và hiểu rõ ảnh hưởng của nó đến đời sống con người, nhận xét: “Thật đáng buồn và kỳ lạ, trong một thế giới đầy rẫy các phương tiện truyền thông ‘xã hội’, chúng ta lại có nguy cơ càng ngày càng cô đơn. Luôn luôn kết nối, nhưng lại không biết ‘liên kết’. Luôn ở giữa đám đông, nhưng vẫn là những lữ khách đơn côi và hoang mang”.
Tuy nhiên, vị Giáo hoàng người Mỹ nói: “Thần Khí của Thiên Chúa giúp chúng ta tìm thấy một cách tiếp cận và cảm nghiệm đời sống mới. Người kết nối chúng ta với con người thật bên trong của mình, vượt qua mọi mặt nạ. Người dẫn đưa ta đến gặp gỡ Thiên Chúa, bằng cách dạy ta sống niềm vui là ân sủng của Người”.
“Người thuyết phục chúng ta… rằng chỉ khi ở lại trong tình yêu, chúng ta mới lãnh nhận được sức mạnh để trung thành với Lời Chúa và để lời ấy biến đổi chúng ta”, ngài nói. “Chúa Thánh Thần mở rộng các biên giới nội tâm của chúng ta, để đời sống chúng ta trở thành nơi của sự chào đón”.
Chuyển sang khía cạnh mở rộng các biên giới trong các mối tương quan, Đức Thánh Cha Lêô nói: “Chúa Giêsu dạy rằng ân sủng này [Chúa Thánh Thần] chính là tình yêu giữa Người và Chúa Cha, được tuôn đổ vào lòng chúng ta; nhờ đó, chúng ta có khả năng mở lòng với anh chị em mình, vượt qua sự cứng nhắc, vượt thắng nỗi sợ với những ai khác biệt, và làm chủ những đam mê gây ra sự xáo trộn bên trong”.
Ngài nói thêm: “Chúa Thánh Thần cũng biến đổi những mối nguy tiềm ẩn và sâu xa làm tổn hại các mối tương quan của chúng ta, như sự ngờ vực, định kiến hay sự thao túng người khác”. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng những mối tương quan bị chi phối bởi “khao khát thống trị bất chính, một thái độ thường dẫn đến bạo lực”, có thể dẫn đến vấn nạn “femicide” (nạn giết hại phụ nữ) – một hiện tượng đáng báo động tại Ý trong thời gian qua.
Ngược lại, ngài nói: “Chúa Thánh Thần làm trổ sinh nơi chúng ta những hoa trái giúp xây dựng các mối tương quan tốt đẹp và lành mạnh: tình yêu, niềm vui, sự bình an, sự kiên nhẫn, nhân hậu, quảng đại, trung tín, hiền hòa và tiết độ”.
Theo Đức Thánh Cha, chính sự cởi mở này là thước đo hoạt động của Giáo hội.
“Chúng ta thực sự là Giáo hội của Chúa Kitô Phục Sinh và là các môn đệ của Lễ Hiện Xuống nếu giữa chúng ta không còn biên giới hay sự chia rẽ”, ngài nói. “Nếu chúng ta có khả năng đối thoại, đón nhận nhau trong Giáo hội, hòa giải những khác biệt; và nếu với tư cách là Giáo hội, chúng ta trở thành nơi của sự chào đón và hiếu khách với tất cả mọi người”.
Sau cùng, vị Giáo hoàng mang sứ mạng truyền giáo nhắc lại biến cố Hiện Xuống đầu tiên: “Chúa Thánh Thần cũng mở ra các biên giới giữa các dân tộc”. Điều này vẫn đúng trong thời đại hôm nay, bởi vì “mỗi khi ‘luồng gió’ của Thiên Chúa liên kết các tâm hồn chúng ta và giúp chúng ta nhìn tha nhân như anh chị em, thì sự khác biệt không còn là nguyên nhân gây chia rẽ hay xung đột, mà trở thành gia sản chung để tất cả chúng ta cùng đón nhận và cùng nhau lên đường trong tình huynh đệ”.
Ngài nhắc lại lời Đức cố Giáo hoàng Phanxicô trong bài giảng Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống năm 2023: “Thế giới hôm nay đầy rẫy những sự bất hòa, đầy chia rẽ. Chúng ta ‘kết nối’ với nhau mọi lúc, nhưng lại xa cách nhau hơn bao giờ hết, bị gây tê bởi sự dửng dưng và ngập chìm trong sự cô đơn”.
“Các cuộc chiến đang tàn phá thế giới là dấu chỉ bi thảm cho thực trạng ấy”, Đức Thánh Cha Lêô nói, đồng thời kêu gọi mọi người: “Chúng ta hãy cầu xin Thần Khí của tình yêu và sự bình an, để Người mở ra các biên giới, phá đổ tường ngăn cách, xua tan sự hận thù và giúp chúng ta sống như con cái của một Cha duy nhất trên trời”.
Kết thúc bài giảng, Đức Thánh Cha nói: “Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống canh tân Giáo hội và canh tân thế giới! Xin luồng gió mạnh mẽ của Chúa Thánh Thần thổi đến và thấm nhập lòng chúng ta, mở rộng các biên giới tâm hồn, ban cho chúng ta ân sủng của cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa, mở rộng tầm nhìn của tình yêu và nâng đỡ nỗ lực xây dựng một thế giới chan hòa bình an”.
Dưới đây là một số hình ảnh:
Minh Tuệ (theo America)
