Đức Thánh Cha Lêô XIV phát biểu với các phóng viên trên chuyến bay từ Beirut trở về Rôma vào ngày 2 tháng 12 năm 2025 (Ảnh: Elias Turk/EWTN)
Đức Thánh Cha Lêô XIV đã bắt đầu các cuộc trò chuyện với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về sự cần thiết phải chấm dứt bạo lực và tìm kiếm giải pháp ở Trung Đông, Đức Thánh Cha phát biểu với các nhà báo trên chuyến bay từ Beirut trở về Rôma hôm thứ Ba.
Cuộc họp báo bần về nhiều vấn đề này cũng đề cập đến Ukraine, Giáo hội Công giáo ở Đức và việc Đức Lêô bầu chọn làm giáo hoàng, cùng nhiều chủ đề khác.
Trả lời câu hỏi liên quan đến Hezbollah, một đảng phái chính trị và dân quân được Iran hậu thuẫn, có ảnh hưởng đáng kể ở Lebanon, Đức Thánh Cha cho biết trong chuyến Tông du, ngài cũng đã có các cuộc gặp gỡ riêng với đại diện của các nhóm chính trị giấu tên có liên quan đến các cuộc xung đột khu vực. “Công việc của chúng tôi không phải là điều chúng tôi công khai”, ngài nói. “Chúng tôi nỗ lực thuyết phục các bên từ bỏ vũ khí và bạo lực, cùng nhau ngồi vào bàn đối thoại”.
Đức Thánh Cha Lêô cũng đề cập đến những lo ngại về Hồi giáo ở châu Âu, cho rằng nỗi sợ hãi thường “do những người phản đối nhập cư gây ra”. Ngài cho biết rằng Trung Đông mang đến một mô hình thay thế. “Một trong những bài học lớn mà Lebanon có thể mang lại cho thế giới”, Đức Thánh Cha nói, “là cho thấy một vùng đất nơi cả Hồi giáo lẫn Kitô giáo đều hiện diện và được tôn trọng, và nơi có khả năng cùng nhau chung sống”.
Về vấn đề Ukraine, Đức Thánh Cha Lêô XIV nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn. Ngài thừa nhận việc Hoa Kỳ đang tìm cách thúc đẩy một kế hoạch hòa bình, nhưng “sự hiện diện của châu Âu là điều voo cùng quan trọng”, đồng thời lưu ý rằng chính quyền Washington đã điều chỉnh đề xuất ban đầu sau những lo ngại của châu Âu. Đức Thánh Cha đề xuất rằng Ý có thể đóng “một vai trò rất quan trọng” với tư cách là bên trung gian.
Khi được hỏi về cuộc bầu cử của chính mình, Đức Thánh Cha nói rằng ngài đã từng nghĩ đến việc nghỉ hưu. Ngài khẳng định cam kết giữ bí mật của mật nghị nhưng nhớ lại việc đã nói với một phóng viên một ngày trước khi đắc cử Giáo hoàng rằng “mọi thứ đều nằm trong tay Thiên Chúa”. Khi thực tế cuộc bỏ phiếu trở nên rõ ràng, ngài nói: “Tôi hít một hơi thật sâu. Tôi nói, hãy cùng con bắt đầu mọi thứ, lạy Chúa, Người là Đấng quyết định”.
Đức Thánh Cha cũng cho biết thêm rằng ngài thường thấy nực cười với cách các nhà báo diễn giải biểu cảm của mình. “Các bạn nghĩ mình có thể đọc được suy nghĩ hay nét mặt của tôi sao”, ngài nói một cách bông đùa, “và không phải lúc nào các bạn cũng đúng”.
Đức Thánh Cha Lêô XIV cho biết ngài hy vọng chuyến Tông du tiếp theo sẽ là một nơi nào đó ở châu Phi và mong muốn cuối cùng sẽ đến Algeria để thăm các địa điểm liên quan đến Thánh Augustine và tiếp tục xây dựng cầu nối với các tín hữu Hồi giáo. Ngài cũng muốn đến thăm Argentina và Uruguay, những quốc gia đang chờ đợi chuyến viếng thăm của Đức Giáo hoàng. Ngài cho biết thêm rằng các quốc gia Mỹ Latinh khác, bao gồm Peru, đang được xem xét, nhưng “chưa có gì được xác nhận”.
Về vấn đề Venezuela, Đức Thánh Cha Lêô cho biết Tòa Thánh đang cộng tác với Hội đồng Giám mục quốc gia và Sứ thần Tòa Thánh để xoa dịu sự căng thẳng sau những lời đe dọa gần đây từ Hoa Kỳ. “Chúng tôi đang nỗ lực tìm cách xoa dịu tình hình”, ngài nói, “trước hết là tìm kiếm lợi ích cho người dân, bởi vì thường thì người chịu đau khổ là người dân, chứ không phải chính quyền”.
Trả lời câu hỏi về Con đường Công nghị của Giáo hội Đức, một loạt các cuộc họp gây tranh cãi giữa các Giám mục và giáo dân đã đề xuất những thay đổi lớn đối với Giáo lý và việc quản trị trong Giáo hội Công giáo, Đức Thánh Cha Lêô lưu ý rằng nhiều người Công giáo Đức lo ngại rằng “một số khía cạnh của Con đường Công nghị Đức… không đại diện cho hy vọng của họ đối với Giáo hội”. Đức Thánh Cha nhấn mạnh sự cần thiết của việc “đối thoại và lắng nghe … để tiếng nói của những người có thẩm quyền hơn không làm im lặng hoặc bóp nghẹt” những người khác.
“Tôi nghi ngờ rằng sẽ có một số điều chỉnh được thực hiện từ cả hai phía tại Đức, nhưng tôi chắc chắn hy vọng mọi việc sẽ diễn ra theo hướng tích cực”, Đức Thánh Cha nói. Ngài cũng cho biết thêm rằng các cuộc họp đang diễn ra giữa các Giám mục Đức và Giáo triều Rôma nhằm mục đích “nỗ lực đảm bảo rằng Con đường Công nghị Đức, nếu muốn, không tách rời khỏi những gì cần được xem là đường hướng của Giáo hội hoàn vũ”.
Khi được hỏi Giáo hội Trung Đông có thể mang lại điều gì cho phương Tây, Đức Thánh Cha Lêô suy ngẫm về giá trị của sự hiệp nhất trong thời đại cá nhân chủ nghĩa. “Những người trẻ hỏi, tại sao tôi lại muốn trở thành một người như vậy?”, ngài nói. “Nhưng sự đoàn kết, tình bằng hữu, các mối quan hệ giữa con người, sự hiệp thông là vô cùng quan trọng và vô cùng quý giá”. Nhắc lại lời chứng của các Kitô hữu và các tín đồ Hồi giáo đã giúp đỡ lẫn nhau sau khi làng mạc của họ bị phá hủy, ngài cho biết những cử chỉ như vậy cho thấy “hòa bình và công lý đích thực” có thể bén rễ khi mọi người vượt qua sự ngờ vực.
Để trả lời câu hỏi về cách ngài trau dồi học hỏi để có thể chu toàn cương vị Giáo hoàng, Đức Thánh Cha Lêô đã giới thiệu một cuốn sách mà ngài cho biết đã định hình cuộc đời ngài bởi một tu sĩ dòng Carmelite thế kỷ 17 được biết đến với tên gọi là Sư huynh Lawrence. “Nếu bạn muốn biết đôi điều về tôi”, Đức Thánh Cha nói, “hãy đọc cuốn ‘Thực hành sống trong Sự Hiện diện của Thiên Chúa’. Cuốn sách mô tả một phương pháp cầu nguyện mà người ta chỉ cần phó thác cuộc đời mình cho Thiên Chúa và để Ngài dẫn dắt. Đó là linh đạo của tôi trong nhiều năm”.
Minh Tuệ (theo CNA)
