Đức Thánh Cha Lêô XIV vẫy tay chào đám đông tại Quảng trường Thánh Phêrô, Vatican khi họ cùng ngài đọc Kinh Truyền Tin và kêu gọi hòa bình vài giờ sau khi Hoa Kỳ ném bom các cơ sở làm giàu hạt nhân ở Iran vào ngày 22 tháng 6 (Ảnh: CNS/ Truyền thông Vatican)
“Hãy để ngoại giao dập tắt tiếng súng!”, Đức Thánh Cha Lêô XIV ngỏ lời với các tín hữu hiện diện tại Quảng trường Thánh Phêrô sau khi ngài đọc kinh Truyền Tin vào trưa Chúa nhật, ngày 22 tháng 6. Lời kêu gọi được đưa ra chỉ vài giờ sau khi chiến sự giữa Israel và Iran leo thang nghiêm trọng, khi Hoa Kỳ chính thức tham chiến về phía Israel bằng việc oanh tạc ba cơ sở hạt nhân của Iran.
“Ngày nay, hơn bao giờ hết, nhân loại đang kêu gào và khẩn cầu hòa bình”, Đức Thánh Cha nói. “Đó là tiếng kêu đòi trách nhiệm và lý trí, và không được để nó bị lấn át đi bởi tiếng gầm rú của vũ khí hay những lời lẽ khoa trương kích động xung đột”.
“Các thành viên trong cộng đồng quốc tế đều có một trách nhiệm luân lý: phải chặn đứng thảm kịch chiến tranh, trước khi nó trở thành một vực thẳm không thể cứu vãn”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh, trong bối cảnh thế giới rúng động sau hành động quân sự của Hoa Kỳ.
Ngài cho biết thêm rằng có “những tin tức dồn dập đáng lo ngại từ Trung Đông, đặc biệt là từ Iran”, và “trong bối cảnh đầy kịch tính này, vốn bao gồm cả Israel lẫn Palestine, nỗi khổ đau hằng ngày của người dân có nguy cơ bị quên lãng, nhất là tại Gaza và các vùng lãnh thổ khác, nơi nhu cầu hỗ trợ nhân đạo đang ngày càng trở nên khẩn thiết”.
Đức Thánh Cha lưu ý rằng việc truyền thông quốc tế dồn hết sự chú ý vào chiến sự giữa Israel và Iran đang làm lu mờ thảm kịch đang diễn ra của 2,1 triệu người Palestine ở Gaza và các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, khi họ tiếp tục bị Israel cắt đứt các nguồn viện trợ nhân đạo và những nhu cầu cơ bản cho sự sống. (Hội đồng Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 12 tháng 6 đã thông qua một nghị quyết yêu cầu Israel “ngay lập tức dỡ bỏ phong tỏa Gaza, mở tất cả các cửa khẩu và đảm bảo viện trợ được chuyển đến cho người dân Palestine trên toàn Dải Gaza”. Nghị quyết được thông qua với 149 phiếu thuận, 12 phiếu chống và 19 phiếu trắng. Những nước bỏ phiếu chống gồm Hoa Kỳ, Israel, Argentina, Hungary và Paraguay)
“Không có cuộc xung đột nào là ‘xa xôi’ khi phẩm giá con người bị đe dọa”, Đức Thánh Cha tuyên bố.
“Chiến tranh không giải quyết vấn đề. Trái lại, nó làm trầm trọng thêm mọi thứ và tạo nên những vết thương sâu sắc trong lịch sử của các dân tộc, những vết thương cần nhiều thế hệ để chữa lành. Không một chiến thắng bằng vũ lực nào có thể bù đắp cho nỗi đau của các người mẹ, nỗi sợ hãi của trẻ em, và tương lai bị đánh cắp”, Đức Thánh Cha nói.
Ngài kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới: “Hãy để ngoại giao dập tắt tiếng súng! Ước chi các dân tộc xây dựng tương lai của mình bằng những công việc cổ võ hòa bình, chứ không phải bằng bạo lực và các cuộc xung đột đẫm máu!”.
Lời kêu gọi của Đức Thánh Cha được đưa ra sau khi Hoa Kỳ chính thức tham gia cuộc chiến giữa Israel và Iran bằng việc oanh tạc ba cơ sở hạt nhân của Iran vào sáng sớm Chúa nhật, đánh dấu bước leo thang nguy hiểm trong cuộc chiến đã kéo dài 10 ngày. Hoa Kỳ đã sử dụng “bom xuyên hầm” (bunker buster) để tấn công Fordo, nhà máy làm giàu uranium chính nằm trong một ngọn núi phía nam Tehran, cùng với hai cơ sở hạt nhân chủ chốt khác là Natanz và Isfahan. Theo các quan chức Israel, hành động này được thực hiện “trong sự phối hợp hoàn toàn” với Israel.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người trong ba thập kỷ qua đã nhiều lần kêu gọi hành động chống lại Iran, đã cảm ơn Tổng thống Trump và Hoa Kỳ.
Iran đã đáp trả bằng loạt tên lửa tấn công các thành phố Tel Aviv, Haifa và Giêrusalem, khiến khoảng 90 người bị thương. Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi đã cáo buộc Hoa Kỳ phản bội con đường ngoại giao, vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, đồng thời cảnh báo sẽ có những hậu quả nghiêm trọng.
Đây là lần thứ tư Đức Thánh Cha Lêô XIV kêu gọi hòa bình kể từ khi Israel mở cuộc tấn công đầu tiên vào Iran hôm 13 tháng 6. Ngày hôm sau, 14 tháng 6, ngài kêu gọi “trách nhiệm” và “lý trí”, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ngăn chặn nguy cơ cuộc chiến lan rộng. “Tất cả các quốc gia đều có nghĩa vụ cổ võ hòa bình, khởi xướng những con đường hòa giải và thúc đẩy các giải pháp bảo đảm an ninh và phẩm giá cho tất cả mọi người”, Đức Thánh Cha nói.
Vào ngày 18 tháng 6, vào cuối buổi Tiếp kiến chung thứ Tư, Đức Thánh Cha tiếp tục kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới hãy từ chối “cám dỗ sử dụng những vũ khí tối tân và đầy sức hủy diệt”.
“Chúng ta không được quen với chiến tranh”, ngài nói, và đồng thời cảnh báo về nguy cơ rơi vào “tình trạng man rợ”. Lời cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Trump dường như ám chỉ rằng Hoa Kỳ có thể tham chiến cùng với Israel nếu Iran không chấp nhận “đầu hàng vô điều kiện”.
Lời kêu gọi hòa bình thứ ba của Đức Thánh Cha được đưa ra ngày 19 tháng 6, trong một cuộc phỏng vấn với TG1, chương trình thời sự chính của Đài truyền hình quốc gia Ý, khi cuộc chiến giữa Israel và Iran đang tiếp diễn và có nguy cơ lan rộng nếu Hoa Kỳ can dự trực tiếp.
“Tôi muốn một lần nữa kêu gọi hòa bình. Chúng ta phải tìm mọi cách để tránh sử dụng vũ khí và tìm kiếm đối thoại qua con đường ngoại giao. Chúng ta hãy cùng nhau nỗ lực để tìm ra các giải pháp”, Đức Thánh Cha nói.
“Nhiều người vô tội đang thiệt mạng, và chúng ta phải luôn cổ võ hòa bình”, ngài nhấn mạnh.
Tuy nhiên, lời kêu gọi của Đức Thánh Cha dường như đã không được lắng nghe, khi Hoa Kỳ và Israel lựa chọn con đường quân sự thay vì ngoại giao. Như Thủ tướng Netanyahu phát biểu: “Trước tiên là sức mạnh, rồi mới đến hòa bình”. Ông Netanyahu xem Iran sở hữu vũ khí hạt nhân là mối đe dọa hiện sinh đối với Israel, dù thực tế Israel là quốc gia duy nhất tại Trung Đông được biết là đang sở hữu vũ khí hạt nhân, mà theo các báo cáo, họ đã có từ cuối thập niên 1960.
Theo Tổ chức Kiểm soát Vũ khí (Arms Control Association) có trụ sở tại Washington, Israel hiện nằm trong số chín quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, cùng với Hoa Kỳ, Nga, Pháp, Trung Quốc, Vương quốc Anh, Pakistan, Ấn Độ và Bắc Triều Tiên.
Minh Tuệ (theo America)
