Trong thông điệp được Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, trình bày tại Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP30) ở Belém, Đức Thánh Cha Lêô XIV kêu gọi hành động khẩn cấp và một “cuộc hoán cải môi sinh” bắt nguồn từ tinh thần trách nhiệm, công lý và tình liên đới.
Đức Hồng Y Pietro Parolin tại COP30 (Ảnh: Vatican News)
Ngỏ lời với các nhà lãnh đạo thế giới đang nhóm họp tại COP30, Đức Thánh Cha Lêô XIV mời gọi họ thực hiện những cam kết can đảm và cụ thể để chăm sóc công trình sáng tạo của Thiên Chúa, đồng thời nhắc nhở họ rằng hòa bình và việc bảo vệ môi trường là hai thực tại gắn bó mật thiết với nhau.
Truyền đạt thông điệp của Đức Thánh Cha, Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, nói với các đại biểu: “Nếu anh chị em muốn vun đắp hòa bình, hãy chăm sóc công trình sáng tạo”. Lời kêu gọi của Đức Thánh Cha, Đức Hồng y Parolin giải thích, phản ánh xác tín rằng việc chăm sóc ngôi nhà chung của nhân loại vừa là một bổn phận luân lý vừa là con đường dẫn đến nền hòa bình bền vững.
Hòa bình và công trình sáng tạo gắn liền với nhau
Trong thông điệp của mình, Đức Thánh Cha lưu ý rằng trong khi thế giới tập trung nhiều vào các cuộc chiến tranh và xung đột, thì hòa bình cũng đang bị đe dọa nghiêm trọng “bởi việc thiếu tôn trọng công trình sáng tạo, bởi nạn khai thác cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên và bởi sự suy giảm dần dần chất lượng cuộc sống do biến đổi khí hậu”.
“Những thách đố ấy đe dọa đến sự sống của toàn thể nhân loại trên hành tinh này”, Đức Thánh Cha viết, “vì thế đòi hỏi sự hợp tác quốc tế và một hình thức đa phương gắn kết và hướng tới tương lai, đặt sự thánh thiêng của sự sống, phẩm giá Thiên Chúa ban cho mỗi con người và công ích ở vị trí trung tâm”.
“Giữa một thế giới đang chìm trong biển lửa do hậu quả của cả tình trạng nóng lên toàn cầu lần các cuộc xung đột vũ trang, Hội nghị này cần trở thành dấu chỉ của niềm hy vọng”.
Một trách nhiệm luân lý
Nhắc lại lời của Thánh Gioan Phaolô II, Đức Thánh Cha Lêô XIV tái khẳng định rằng cuộc khủng hoảng sinh thái “là một vấn đề luân lý” đòi hỏi phải đổi mới tinh thần liên đới giữa các quốc gia.
“Các quốc gia phải ngày càng cùng nhau chia sẻ trách nhiệm, bằng những cách thức bổ túc lẫn nhau, nhằm thúc đẩy một môi trường tự nhiên và xã hội vừa hòa bình vừa lành mạnh”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh.
Ngài lưu ý rằng những người nghèo và dễ bị tổn thương nhất “là những người đầu tiên chịu tác động tàn khốc của vấn đề biến đổi khí hậu, vấn nạn phá rừng và tình trạng ô nhiễm”, và vì thế, việc chăm sóc công trình sáng tạo cũng chính là “biểu hiện của lòng nhân đạo và tình liên đới”.
“Chúng ta phải biến những lời nói và suy tư thành những chọn lựa và hành động cụ thể, dựa trên tinh thần trách nhiệm, công lý và sự công bằng”, Đức Thánh Cha khẳng định.
Từ lời nói đến hành động
Nhìn lại Thỏa thuận Paris năm 2015, Đức Thánh Cha nhận định rằng “con đường để đạt tới những mục tiêu đã đề ra vẫn còn dài và phức tạp”. Ngài kêu gọi các quốc gia “can đảm đẩy nhanh việc thực thi Thỏa thuận Paris và Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu”.
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm Thông điệp Laudato si’ của Đức cố Giáo hoàng Phanxicô, Đức Thánh Cha nhắc nhở rằng “khí hậu là công ích, thuộc về mọi người và dành cho mọi người”.
“Ước chi tất cả những người tham dự COP30”, ngài nói thêm, “được thôi thúc can đảm đón nhận cuộc hoán cải môi sinh này trong tư tưởng và hành động, luôn ghi nhớ khía cạnh con người của cuộc khủng hoảng khí hậu”.
Một tầm nhìn mới về tài chính
Đức Thánh Cha Lêô XIV cũng kêu gọi “một cơ cấu tài chính quốc tế mới đặt con người ở vị trí trung tâm” nhằm bảo đảm rằng mọi quốc gia, đặc biệt là “những nước nghèo và dễ bị tổn thương nhất trước các thảm họa khí hậu”, có thể đạt được tiềm năng của mình và bảo vệ phẩm giá của công dân.
Ngài cho biết cấu trúc này cũng cần “nhận ra mối liên hệ giữa nợ sinh thái và nợ nước ngoài”.
Đồng thời, Đức Thánh Cha kêu gọi “một nền giáo dục về sinh thái toàn diện” giúp các cá nhân và cộng đồng hiểu rằng mọi lựa chọn trong đời sống thường nhật – từ cá nhân, gia đình đến chính trị – đều định hình tương lai của nhân loại.
Cam kết vì tương lai
Kết thúc thông điệp, Đức Thánh Cha mời gọi các tham dự viên “bảo vệ và chăm sóc công trình sáng tạo mà Thiên Chúa đã trao phó, nhằm xây dựng một thế giới hòa bình”.
Ngài hứa sẽ cầu nguyện cho tất cả các tham dự viên tham gia COP30 khi họ đưa ra những quyết định quan trọngvì công ích và tương lai của nhân loại, đồng thời cầu chúc rằng: “Ước chi cuộc hoán cải môi sinh này khơi dậy nơi chúng ta tinh thần liên đới mới nhằm bảo vệ công trình sáng tạo cũng như phẩm giá con người”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
