Các Giám mục Công giáo Philippines hôm thứ Bảy 8/7 vừa qua đã bầu chọn vị Tân Chủ tịch HĐGM của mình, người sẽ dẫn dắt HĐGM Công giáo Philippines trong hai năm tới.
Đức Tổng Giám mục Romulo Valles Địa phận Davao đã được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Philipines (CBCP) vào đầu phiên họp toàn thể diễn ra từ ngày 8/7 đến 10/7 tại Trung tâm Công giáo Giáo Hoàng Piô XII tại Manila. Đức TGM Valles sẽ kế nhiệm Đức Cha Socrates Villegas Địa phận Lingayen-Dagupan, người sẽ hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai và cuối cùng của mình. Đức Giám mục Pablo Virgilio David Địa phận Kalookan cũng đã được bầu làm Phó Chủ tịch CBCP.
Đức TGM Valles sẽ tròn 66 tuổi vào ngày 10 tháng 7 sắp tới và từng giữ chức vụ Phó Chủ tịch HĐGM Công giáo Philippines. Sinh năm 1951 tại Maribojoc, Bohol, Đức TGM Valles thụ phong linh mục vào ngày 6 tháng 4 năm 1976. Được bổ nhiệm làm Giám mục Địa phận Kidapawan vào ngày 24 tháng 6 năm 1997 bởi Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Đức TGM Valles được tấn phong Giám mục vào ngày 6 tháng 8. ĐGH Bênêđíctô XVI bổ nhiệm ngài làm Tổng Giám mục Zamboanga vào ngày 13 tháng 11 năm 2006 và nhận nhiệm sở Tổng Giám mục vào ngày 9 tháng Giêng năm 2007. Năm năm sau, vào ngày 11 tháng 2 năm 2012, Đức Bênêđictô XVI chuyển ngài đến Địa phận Davao làm Tổng Giám mục, và ngài nhận nhiệm sở Tổng Giám mục vào ngày 22 tháng 5. Đức TGM Valles đã phục vụ tại một số văn phòng và Uỷ ban trực thuộc HĐGM Công giáo Philippines, đặc biệt là Chủ tịch Ủy ban Phụng tự.
Davao, nơi mà Tổng Giáo phận của Đức TGM Valles tọa lạc, là thành phố lớn nhất trong khu vực Mindanao, hình thành nên khu vực phía nam của Philippines. Hơn 70% dân số Mindanao đều theo Kitô giáo. Người Công giáo chiếm trên 60% tổng dân số, người Hồi giáo chiếm hơn 20%. Đảo Mindanao đã chứng kiến một cuộc nổi dậy của cộng sản, các phong trào ly khai của quân đội Moro và khủng bố Hồi giáo vũ trang gần đây nhất, có trụ sở tại thành phố Marawi.
Các tay súng khủng bố liên minh với cái gọi là tổ chức nhà nước Hồi giáo (IS) đã tấn công Marawi vào ngày 23 tháng 5 vừa qua, thiêu hủy một nhà thờ Công giáo và một trường học Tin Lành, bắt cóc một linh mục và một số giáo dân khác làm con tin. Tổng thống Rodrigo Duterte đã lên tiếng về việc tuyên bố thiết quân luật ở khu vực Mindano nhằm giành lại Marawi khỏi những kẻ khủng bố sử dụng con tin làm khiên chắn cho chúng.
Trong bài phát biểu quan trọng khai mạc phiên họp toàn thể, Đức TGM Villegas, vị Chủ tịch HĐGM sắp mãn nhiệm, cho biết Giáo hội phải tiếp tục tiếp cận người dân với đôi bàn tay rộng mở hơn là những nắm đấm. Đó chính là nơi họ sẽ tiếp tục gặp gỡ Chúa Kitô vẫn đang hiện hữu. “Những đôi bàn tay nắm chặt không mang lại sự yêu thương; chúng gây ra sự tổn thương. Những đôi bàn tay nắm chặt không tạo sự giao thiệp, chúng gây ra sự sợ hãi và làm tổn thương. Những đôi bàn tay nắm chặt đối chọi với tâm tình cầu nguyện; những đôi bàn tay rộng mở trong tâm tình cầu nguyện mới chính là truyền thống Kitô giáo của chúng ta”, Đức TGM Villegas chia sẻ.
Đức TGM Villegas nhấn mạnh rằng một đôi bàn tay luôn luôn rộng mở chính là một trong những biểu tượng tuyệt vời nhất của đức tin Kitô giáo “bởi vì việc cho đi chính là bằng chứng tuyệt vời và hữu hiệu nhất của tình yêu”. “Chúng ta không có truyền thống của những đôi bàn tay khép chặt trước sứ mạng của mình nhưng là noi theo những bàn tay bị đóng đinh mà vẫn luôn dang rộng để tha thứ”, Đức TGM Villegas chia sẻ.
Trong thông điệp mở đầu của mình, Đức TGM Villegas kể lại những bài học mà ngài đã học được qua nhiều năm trong cương vị là người đứng đầu hàng giáo phẩm Philipines. Trong số những kinh nghiệm đó, Đức TGM Villegas nói, là thái độ của việc lắng nghe và sự cương nghị khi đối mặt với những nghịch cảnh và những thách đố gần đây mà Giáo hội đang phải đối diện.
Bài phát biểu của Đức TGM Villegas đã không đề cập đích danh Tổng thống Rodrigo Duterte, nhưng ngài nhớ lại việc các Giám mục đã bị công kích như là một “nhóm những kẻ đạo đức giả” và việc các Giám mục đã bị “phỉ báng và vu khống” thế nào. “Chúng tôi đã bị nguyền rủa và bị nhạo báng nhưng những vị Mục tử của chúng ta đã chọn cách bỏ ngoài tai khi những kẻ nhạo báng Giáo hội chọn cách đê hèn như vậy”, Đức TGM Villegas nói.
Giáo hội đã phải đối diện với một loạt các cuộc tấn công và xúc phạm từ Tổng thống Duterte cũng như những người ủng hộ ông trong việc chỉ trích cuộc chiến về ma túy vốn đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn nạn nhân. Khi Giáo hội chỉ trích cuộc chiến ma tuý tàn nhẫn của Tổng thống Duterte vốn đã cướp đi sinh mạng của khoảng 10.000 người bị tình nghi nghiện ma tuý hoạc buôn bán ma túy, tổng thống Philipines đã đưa ra những lời chỉ trích kịch liệt và thậm chí cả những lời lẽ kích động chống lại các Giám mục, cáo buộc các ngài tham nhũng, giả nhân giả nghĩa và nhu nhược.
“Tôi biết rằng những giá trị của một đôi bàn tay luôn rộng mở, sự dũng cảm chịu đựng và việc lắng nghe, sẽ đồng thời là những công cụ mục vụ mà chúng ta sử dụng để phục vụ và dẫn dắt đàn chiên mà Thiên Chúa trao phó”, Đức TGM Villegas cho biết thêm.
Bốn năm lãnh đạo CBCP của Đức TGM Villegas cũng là 4 năm của những thách đố, thậm chí ngay cả với chính quyền trước đây của Tổng thống Benigno Aquino, chẳng hạn như về dự luật kiểm soát dân số gây tranh cãi cũng như về những vấn đề tham nhũng. Trong nhiệm kỳ vừa kết thúc của vị Chủ tịch CBCP, Philippines đã phải đối mặt với hai thảm hoạ thiên nhiên gây ra một tàn phá nghiêm trọng – trận động đất ở tỉnh Bohol và cơn bão Yolanda đã phá hủy các khu vực rộng lớn ở Visayas. ĐTC Phanxicô đã viếng thăm Philipines vào năm 2015 chủ yếu để bày tỏ sự gần gũi của mình với người dân Visayas. Năm sau đó, Philipines đã tổ chức Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần thứ 51 tại Cebu.
Nhìn lại khoảng thời gian bốn năm, vị Tổng Giám mục 56 tuổi nhớ lại nhiều bài học mà ngài đã học được và sẽ luôn luôn lưu giữ như “những kho báu trong tâm hồn”. Đức TGM Villegas sẽ kết thúc nhiệm kỳ của mình trong bối cảnh của hàng loạt những thách đố mà Giáo hội và quốc gia Philippines hiện đang phải đối mặt, trong số đó phải kể đến các vụ giết người ngoại tụng trong cuộc chiến chống ma túy, cuộc nổi dậy của tổ chức nhà nước Hồi giáo ở miền Nam, nhu cầu về các tiêu chuẩn luân lý trên các phương tiện truyền thông xã hội cũng như những cam kết chính trị.
Hôm thứ Bảy 8/7 vừa qua, 85 Giám mục – 74 vị đương nhiệm, năm vị Giám quản Giáo phận và sáu vị đã về hưu – đã tham dự buổi khai mạc phiên họp toàn thể của các Giám mục. HĐGM Công giáo Philipines hiện có 131 thành viên – 83 vị đương nhiệm, năm vị là Giám quản, và 43 vị đã nghỉ hưu đến từ 86 địa hạt trong thẩm quyền địa lý của Giáo hội.
Minh Tuệ (theo Radio Vatican)
