Đức Tổng Giám mục Sviatoslav Shevchuk, người đứng đầu Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina, hội kiến Đức Thánh Cha Phanxicô, ngày 11 tháng 11 năm 2021 (Ảnh: Truyền thông Vatican)
Đối với Đức Tổng Giám mục Sviatoslav Shevchuk, tuyên bố của Đức Thánh Cha Phanxicô về một ngày cầu nguyện ở Ukraine mang lại “hy vọng hòa bình” tại quốc gia Đông Âu này.
Người đứng đầu Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraine phát biểu với CNA trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 25 tháng 1 rằng sáng kiến của Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh rằng “nếu một cuộc xung đột bùng phát ở Ukraine, đó quả sẽ là mối đe dọa không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với toàn thế giới”.
Trong bối cảnh quân đội Nga đang tăng cường ở biên giới Ukraine, đất nước với 44 triệu dân, hôm Chúa nhật tuần trước, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi tổ chức ngày cầu nguyện cho hòa bình vào ngày 26 tháng 1.
Sự kiện này là đỉnh điểm của một loạt những lời kêu gọi của Đức Thánh Cha cho các cuộc đàm phán hòa bình và chính trị ở quốc gia lớn thứ hai châu Âu theo khu vực sau Nga.
Kể từ cái gọi là “Cách mạng phẩm giá” vào năm 2014, Ukraine đã phải đối mặt với xung đột dai dẳng. Sau khi Nga sáp nhập Crimea, cuộc chiến đang diễn ra tại các nước cộng hòa tự xưng là Donetsk và Luhansk.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã liên tục thể hiện sự quan tâm của mình đối với người dân Ukraine. Vào năm 2016, ngài đã khởi động một dự án từ thiện, được gọi là “Đức Giáo hoàng vì Ukraine”, đã giúp đỡ hơn một triệu người.
Vào tháng 7 năm 2019, Đức Thánh Cha Phanxicô đã triệu tập các Giám mục và Thượng hội đồng của Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina đến Rôma để họp với Quốc Vụ Khanh Toà Thánh.
Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Toà Thánh, đã hai lần đến thăm Ukraine. Đức Hồng y Leonardo Sandri, Tổng Trưởng Bộ các Giáo hội Đông phương, cũng đã đến thăm nước này, đến những vùng lãnh thổ chìm ngập trong cuộc xung đột.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk phát biểu với CNA rằng tuyên bố về một ngày cầu nguyện cho Ukraine “đối với chúng tôi giống như Ngôi sao Giáng sinh đã tỏa sáng từ trong bóng tối”.
“Chúng tôi rất biết ơn Đức Thánh Cha Phanxicô, người đã lắng nghe tiếng nói của chúng tôi và tái khẳng định rằng tình hình ở đây quả là hết sức nghiêm trọng. Không chỉ Ukraine mà toàn nhân loại sẽ phải gánh chịu hậu quả nếu xung đột nổ ra”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk nói.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk giải thích rằng Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina – Giáo hội lớn nhất trong số 23 Giáo hội Công giáo Đông phương hiệp thông hoàn toàn với Rôma – đã tổ chức một loạt các buổi cầu nguyện từ ngày 26 tháng 1 từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, trong đó “tất cả các giáo xứ của chúng tôi, các nhà thờ ở thành phố, các tu viện từ khắp nơi trên thế giới sẽ tham gia cầu nguyện cùng với chúng tôi tại Ukraine”.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk cho biết rằng Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina cũng đã tham gia vào việc cầu nguyện cho hòa bình.
“Mỗi ngày, chúng tôi đều lần hạt Mân Côi cầu nguyện cho hòa bình vào lúc 8 giờ tối, được truyền hình trực tiếp trên truyền hình và được 20.000 người theo dõi. Ngoài ra, mỗi ngày trong tuần, theo một vòng luân chuyển, một Giáo phận của Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina cam kết ăn chay cầu nguyện cho hòa bình”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk lưu ý.
Trong khi Đức Tổng Giám mục Shevchuk chia sẻ lo ngại về sự xâm nhập sâu hơn của Nga vào đất nước, ngài nói: “Đây không phải là lần đầu tiên nỗi sợ hãi lan rộng: chúng tôi đã sống trong cảnh xung đột trong suốt 8 năm trời. Nhưng, thật đáng buồn khi nói rằng người dân đôi khi thích nghi với hoàn cảnh, và họ sống như thể không có chiến tranh ở Ukraine”.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk trước đây là Chủ tịch Hội đồng các Giáo hội và các Tổ chức tôn giáo Ukraine, vốn tập hợp tất cả các nhóm tôn giáo của đất nước. vị Giám chức cho biết rằng ở Ukraine, các Giáo hội luôn đóng vai trò là “điểm nóng về sự an toàn, hy vọng và các đề xuất hợp lý để giải quyết các tình huống khó khăn”.
“Các Giáo hội và tổ chức tôn giáo đang hợp tác vì lợi ích của người dân, ở mọi cấp độ: họ giúp tìm kiếm những người mất tích, họ thương lượng để giải phóng các con tin, họ cam kết hỗ trợ nhân đạo cho những người cần sự giúp đỡ”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk nói.
Khi được hỏi liệu những nỗ lực đại kết trong nước có thể hoạt động như một “đường hướng ngoại giao”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk trả lời rằng Hội đồng hiện đang soạn thảo một tuyên bố.
“Tuyên bố trước hết sẽ được gửi tới các tín hữu, người đối thoại đầu tiên của chúng tôi. Chúng tôi muốn ngăn chặn sự hoảng sợ của họ, vì sự hoảng loạn là kẻ thù tồi tệ nhất trong cuộc chiến hỗn hợp mà chúng tôi đang phải trải qua. Vì hoảng sợ, người dân đã mua tất cả nguồn cung cấp thực phẩm, rút tiền từ hệ thống ngân hàng, và thực hiện một loạt sáng kiến vốn có thể hướng xã hội đến sự sụp đổ”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk nói.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk cũng cho biết thêm rằng “với tư cách là các Giáo hội, được trao phó thẩm quyền luân lý, chúng ta phải giải quyết các vấn đề của những người dân đang đau khổ, bởi vì việc sống với nỗi sợ đánh mất tất cả mọi thứ trong tương lai là một trong những sự tra tấn lớn nhất”.
Tuyên bố cũng sẽ được gửi tới các chính trị gia Ukraine, yêu cầu họ đoàn kết, cũng như các nhà đối thoại quốc tế, vì nhiều đại sứ đã tìm cách can dự với các nhà lãnh đạo Giáo hội.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk nhấn mạnh rằng Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina có tầm hoạt động trên toàn cầu. Vị Giám chức đề cập đến lời kêu gọi của Đức Tổng Giám mục Valdomiro Koubetch Địa phận Curitiba, người có “tiếng vang ấn tượng ở Brazil,” cũng như các tuyên bố được đưa ra bởi các Giám mục Công giáo Hy Lạp Ukraine ở Bắc Mỹ.
“Họ đưa ra lời kêu gọi của mình không chỉ với tư cách là thành viên của Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraina mà còn với tư cách là thành viên của các Hội đồng Giám mục của các quốc gia của họ”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk nhận xét.
Sự quan tâm của Đức Thánh Cha Phanxicô đối với Ukraine đã làm dấy lên tin đồn về một chuyến Tông du của ngài tới đất nước này. Đức Tổng Giám mục Shevchuk không xác nhận tin đồn, nhưng ngài cho biết rằng: “Chúng tôi đang chờ đợi Đức Thánh Cha và chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để Đức Thánh Cha có thể đến thăm Ukraine và liên lạc với những người mà ngài cầu nguyện cho hàng ngày, như chính ngài đã nói như vậy”.
Ukraine là một quốc gia Kitô giáo Chính thống, nơi mà các mối quan hệ đại kết đôi khi rất khó khăn. Cũng có những căng thẳng bên trong Giáo hội Chính thống giáo: Sau khi Đức Thượng phụ Bartholomew I của Constantinople trao quyền độc lập cho Giáo hội Chính thống Ukraine, Tòa Thượng phụ Moscow đã cắt đứt quan hệ với Tòa Thượng phụ Đại kết, cáo buộc rằng họ xâm phạm lãnh thổ theo giáo luật của mình.
Với cuộc gặp gỡ thứ hai giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Đức Thượng phụ Kirill của Moscow dường như sắp diễn ra, Đức Tổng Giám mục Shevchuk cho biết rằng ngài không quan tâm đến kết quả có thể xảy ra.
“Chúng tôi rất vui về một cuộc họp cuối cùng vì hòa giải viên có thể gặp gỡ cả hai bên khi xảy ra xung đột”, Đức Tổng Giám mục Shevchuk nhận xét.
“Chúng ta biết rằng Đức Thánh Cha Phanxicô thường gặp gỡ Đức Thượng phụ Bartholomew, và chúng tôi hy vọng rằng thông lệ này sẽ được nhân rộng với Đức Thượng phụ Kirill. Một cuộc gặp giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Đức Thượng phụ Kirill sẽ cho họ thời gian để cùng nhau suy tư, và điều này sẽ khiến mọi thứ trở nên rõ ràng hơn đối với chúng tôi ở Ukraine”.
Đức Tổng Giám mục Shevchuk cho biết thêm: “Những cuộc gặp gỡ này có chiều kích tiên tri, vì chúng thể hiện ý muốn mang lại một nền văn hóa gặp gỡ và đối thoại. Nếu sẽ có một cuộc gặp giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Đức Thượng phụ Kirill, nó sẽ mở đường cho những cuộc gặp tương tự ở cấp địa phương, cũng ở Ukraine”.
Minh Tuệ (theo CNA)
