Đức Hồng y Joseph Zen, 91 tuổi, nguyễn Giám mục Địa phận Hồng Kông, đã được Christian Times, một tờ báo truyền giáo ở Hồng Kông, phỏng vấn tại Chủng viện Salêdiêng nơi ngài đang cư ngụ.
Trong đó, Đức Hồng y Zen đã nói về tình bạn của mình với Mục sư Yuen Tin-yau, Chủ tịch của Giáo hội Giám lý, người qua đời vào ngày 16 tháng 7, hưởng thọ 71 tuổi. Cả hai đã cùng nhau tham gia nhiều cuộc tranh đấu cho tự do giáo dục và giới trẻ.
Vị Giám chức cũng nói về tình trạng yếu đuối về thể lý của mình và tình hình hiện tại ở Hồng Kông. “Hiện tại là thời điểm hết sức căng thẳng”, Đức Hồng y Zen nói. “Chúng tôi nỗ lực hết sức có thể. Việc chúng tôi không thể làm được không quan trọng; chúng tôi không phải là những vị cứu tinh”.
Các tác giả của cuộc phỏng vấn cho biết họ có một số câu hỏi về nhân vật vĩ đại quá cố, nhưng sau đó nó trở thành một cuộc trò chuyện kéo dài hàng giờ về nhiều chủ đề.
Đức Hồng Y Zen được mô tả là khá mệt mỏi, đặc biệt sau khi trở về Hồng Kông vào đầu tháng 1 sau tang lễ của Đức Bênêđíctô XVI và cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha Phanxicô. Vào dịp đó, vị Giám chức đã được cấp phép đặc biệt vì ngài phải chịu những hạn chế của tòa án.
Đầu năm nay, Đức Hồng Y Zen đã phải nhập viện vài tuần lễ và hiện đang phải sử dụng xe lăn vì không cảm thấy an toàn khi đứng trên đôi chân của chính mình. Đây là điều gây ra sự lo ngại đặc biệt vì nó ngăn cản ngài thực hiện công việc mục vụ trong tù mà ngài đã tận tâm thực hiện sau khi rời khỏi vị trí lãnh đạo Giáo phận.
Đức Hồng Y Zen nói rằng ngài có “nhiều người bạn cũ trong tù, đặc biệt là những người đã ở trong đó hơn 10 năm” nhưng “càng ngày càng có nhiều bạn hơn trong hai năm qua” sau nhiều vụ bắt giữ trong các cuộc biểu tình gần đây nhất.
“Một số người có niềm tin riêng, và một số đã được rửa tội trong tù. Họ (các tù nhân), thậm chí nhiều người không theo đạo, rất vui khi gặp gỡ tôi và tôi rất vui khi được đến đó. Nhưng thật đáng tiếc là tôi không thể làm điều đó vì tôi không thể đi lại được”.
Nhà tù rộng lớn có nhiều cầu thang phải leo lên. Khi càng ngày càng tuổi cao sức yếu, chân của Đức Hồng Y Zen bắt đầu bị viêm. “Tôi phải dùng nạng để đi lại, nhưng nó giống như việc đi lại bằng tay và cuối cùng, ngay cả khuỷu tay và vai cũng bị viêm – sau đó là dây thần kinh và bàn tay. Việc vào nhà tù với xe tập đi cũng vô ích. Họ sẽ nói: ‘Ông đang làm gì ở đây? Đây không phải là bệnh viện’”.
Đức Hồng Y Zen theo sát các bài tập phục hồi chức năng nhưng thừa nhận rằng đôi chân của ngài “có lúc cải thiện, có lúc thoái triển”.
“Tôi phó mình trong bàn tay Thiên Chúa. Nếu tôi có thể hồi phục nhanh chóng và đi lại được, tôi sẽ đến thăm các tù nhân một lần nữa. Và tôi sẽ đến tòa án để động viên mọi người đừng nản lòng, đừng tức giận… Hơi khó khăn một chút nhưng quan trọng nhất là không được căm thù”.
Về tinh thần, Đức Hồng y Zen vẫn giống như trong nhiều cuộc tranh đấu mà ngài đã chiến đấu bên cạnh Mục sư Yuen Tin-yau, người cũng đã xuống đường cho đến cách đây vài năm trước để bảo vệ những người biểu tình trẻ tuổi.
Tình bạn giữa hai người đã nảy sinh cách đây 20 năm, vào thời điểm có quy định về trường học, khi chính quyền Hồng Kông bắt đầu áp dụng đại diện của họ trong cơ quan quản lý điều hành các trường học Kitô giáo.
Hồi đó, Đức Cha Zen là Giám mục và Mục sư Yuen Tin-yau là Giám đốc điều hành của bộ phận giáo dục của Giáo hội Giám lý. Họ cùng nhau chống lại việc sửa đổi vốn “tước bỏ quyền điều hành trường học của Giáo hội”. Giáo phận Công giáo Hồng Kông đã kháng cáo vấn đề này nhưng đã thua kiện.
“Ai có mắt nhìn mới biết trường học bây giờ như thế nào”, Đức Cha Zen nói. “Không thành vấn đề nếu chúng tôi không thành công, chúng tôi đã làm những gì chúng tôi phải làm”.
Ngược lại, tình bạn với Mục sư Yuen Tin-yau không bao giờ phai nhật. Vào tháng 5 năm ngoái, Đức Hồng Y Zen đã bị bắt giữ vì Quỹ 612, Mục sư Yuen Tin-yau đã kêu gọi cầu nguyện cho “Đức Hồng y Zen đáng kính của chúng ta”.
Tháng trước, khi nghe tin người bạn thuộc Giáo hội Giám lý của mình qua đời, Đức nguyên Giám mục Địa phận Hồng Kông cho biết ngài đã cử hành Thánh lễ để tưởng nhớ người bạn này.
Hiện tại, Đức Hồng y Zen tiếp tục khuyến khích tất cả những người vẫn đang hoạt động trong lĩnh vực giáo dục. “Tôi hy vọng họ tiếp tục đấu tranh trong hoàn cảnh khó khăn như vậy”.
Trong cuộc phỏng vấn, Đức Hồng y Zen cũng nói về vị Giám mục Công giáo đương nhiệm của Hồng Kông, Đức Cha Stephen Chow, người mà Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ nâng lên hàng Hồng y trong Công nghị vào ngày 30 tháng 9 sắp tới.
“Đức Thánh Cha đã cho chúng ta một vị Giám mục xuất chúng”, Đức Hồng y Zen lặp lại, đồng thời ca ngợi Đức Cha Chow vì sự khôn ngoan của ngài trong việc giải quyết “tình hình nan giải của một quốc gia, hai hệ thống”.
“Trong hoàn cảnh hiện tại, chúng ta, những người Công giáo, một mặt có thể bảo vệ gìn giữ bản chất của Giáo hội Công giáo, mặt khác, hợp tác với chính phủ một cách thích hợp. Đây là việc rất khó thực hiện nhưng Đức Cha Chow có thể làm được”. Đồng thời, “Chúng ta phải cho ngài một chút thời gian, tin tưởng rằng ngài sẽ làm tốt mọi việc”.
Cuối cùng, Đức Hồng Y Zen lo ngại về “sự hỗn độn” trong Giáo hội, bởi vì “một số truyền thống chân chính không thể bị thay đổi theo ý muốn. Nhiều người trong Giáo hội ngày nay dường như muốn thay đổi mọi thứ và tôi hết sức lo ngại về điều đó”, đồng thời cũng cho biết thêm rằng chừng nào ngài còn sống, ngài sẽ tiếp tục cất lên tiếng nói của mình.
Minh Tuệ (theo Asia News)
