Đức Hồng Y Marc Ouellet, Tổng trưởng Bộ Giám mục, rời phiên họp khai mạc của Thượng Hội đồng Giám mục về người trẻ, đức tin và sự phân định ơn gọi tại Vatican vào ngày 3 tháng 10 năm 2018 (Ảnh: Paul Haring / CNS)
“Sự phụ thuộc của phụ nữ đối với nam giới là hậu quả của tội lỗi”, một Hồng y hàng đầu của Vatican cho biết.
“Chúng ta đã gây ra biết bao nhiêu sự tổn hại, với tư cách là những người đàn ông, bằng cách tán thành một địa vị trổi vượt”, Đức Hồng y Marc Ouellet người Canada, người đứng đầu Bộ Giám mục của Vatican và Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh, cho biết. “Không có hình ảnh hoàn chỉnh nào về con người khi chỉ có nam giới được coi là trổi vượt và là thứ duy nhất có liên quan. Trong nhiều thế kỷ, chúng ta đã bóp nghẹt tính đặc thù của nữ giới”.
Vị Giám chức đã có cuộc trò chuyện với Đài quan sát Thế giới dành cho Phụ nữ, do Liên minh các Tổ chức Phụ nữ Công giáo Thế giới (UMOFC) thúc đẩy.
Kết quả của báo cáo đầu tiên của Đài quan sát xem xét thực tế của phụ nữ ở Mỹ Latinh và Caribbean, cũng như việc đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến họ, đã được trình bày tại cuộc gặp gỡ.
Đức Hồng y Ouellet cho biết ngài hy vọng rằng Đài thiên văn sẽ giới thiệu “ánh sáng đức tin trong việc quan sát của mình. Đức tin là một phương pháp tri thức giúp lĩnh hội sự gặp gỡ nền tảng của thực tế thông qua sự đa dạng của thông tin. Đức tin không thay thế cũng không vi phạm lý trí, nhưng mở rộng tầm chân trời của nó, khiến nó trở nên khôn ngoan, thân ái và sâu thẳm hơn, thấu cảm hơn”.
Mục tiêu của cuộc khảo sát đầu tiên của Đài quan sát là “cung cấp tầm nhìn cho những phụ nữ dường như vô hình”, Chủ tịch UMOFC Maria Lia Zervino giải thích. Báo cáo là sản phẩm của một công trình nghiên cứu định tính gồm ba phần, với những dữ liệu, bình luận của giới chuyên gia và các cuộc khảo sát được thực hiện tại 23 quốc gia.
Cuộc khảo sát, cũng được trình bày hôm thứ Bảy tuần trước với Đức Thánh Cha Phanxicô trong một buổi tiếp kiến riêng, xác nhận rằng đại dịch đã làm trầm trọng thêm tình trạng của phụ nữ xét về mặt bạo lực trên cơ sở giới, nạn buôn bán và di cư cưỡng bức, tình trạng nghèo đói, việc tiếp cận các dịch vụ y tế và giáo dục, làm trầm trọng thêm những khoảng trống và những bất công đã tồn tại.
Bất chấp những bất bình đẳng này, theo Monica Santamarina De Robles, thủ quỹ của UMOFC, “phụ nữ đã thể hiện sức mạnh và khả năng phục hồi tuyệt vời và đã tái khám phá những cách để duy trì bản thân”.
Các đề xuất nhằm cải thiện cuộc sống của phụ nữ bao gồm: Tạo không gian đồng hành và giúp đỡ giữa những người phụ nữ, hình thành vai trò lãnh đạo của phụ nữ (kể cả trong lĩnh vực mục vụ), mở rộng sự đại diện của phụ nữ trong không gian công cộng, nhân văn hóa các mối tương quan thông qua phạm vi trò chuyện giữa các thế hệ , đồng thời tiếp tục điều tra các hình thức bạo lực mang tính cơ cấu và biểu tượng đối với phụ nữ và phổ biến rộng rãi các kết quả nghiên cứu.
Nữ tu Alessandra Smerilli, Thư ký Thánh Bộ Cổ võ sự Phát triển Con người Toàn diện và là người đứng đầu Ủy ban Vatican về COVID-19, nhấn mạnh tầm quan trọng của Đài quan sát: “Nếu chúng ta không thể quan sát và đo lường, chúng ta không thể cải thiện thực tế”.
“Nếu việc kiểm soát và quản lý kinh tế thuộc về một người phụ nữ”, Nữ tu Smerilli nói, “nó sẽ thực sự quan tâm đến công ích và việc chăm sóc con người. Đại dịch đã làm nổi bật tình trạng của phụ nữ về khả năng tiếp cận lương thực, đất đai, công nghệ, giáo dục, nông nghiệp, y tế. Chúng ta cần thúc đẩy việc đào tạo, các luật mới và không gian mới dành cho sự tham gia của phụ nữ, với sự hợp tác giữa Giáo hội, chính phủ, các phong trào xã hội và các tổ chức phi chính phủ”.
Trong quý đầu tiên của năm 2022, nhóm đã bắt đầu hoạt động ở Châu Phi với công việc đào tạo ở Nairobi, Kenya, để phụ nữ trở thành phóng viên xã hội, có khả năng lắng nghe và cảm hóa những phụ nữ khác trong các cộng đồng của họ.
“Nữ giới chính là chìa khóa để đọc hiện tại và tương lai của xã hội chúng ta. Nhân vật chính nữ tính mới phải được xây dựng và nam giới được kêu gọi để trở thành người trợ giúp thích hợp cho việc nhận thức rõ về phụ nữ”, Đức Hồng y Ouellet nói trong phần giới thiệu của mình.
Trích lời Đức Thánh Cha Phanxicô, Đức Hồng y Ouellet cho biết rằng phụ nữ là “nhân vật chính của sự thay đổi mang tính thời đại” mà thế giới hiện đang phải đối mặt. “Từ nhân vật chính không thể được chọn tốt hơn. Người phụ nữ luôn là một nhân vật chính trong lịch sử, tuy nhiên, nó thường bị ẩn giấu. Nhiều người có tâm lý sẵn sàng không cho phép họ nhìn nhận phẩm giá của mọi phụ nữ, và thay vào đó họ coi thường và bóc lột họ”.
Đức Tổng Giám mục Peru Miguel Cabrejos, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Mỹ Latinh (CELAM) – nhà tài trợ của nghiên cứu – cho biết rằng “chúng tôi cảm thấy đau đớn và xấu hổ về hoàn cảnh của phụ nữ xuất hiện từ cuộc khảo sát”.
“Nhiều phụ nữ ở Mỹ Latinh là nạn nhân của bạo lực trên cơ sở giới, cùng với sự bất công và bất bình đẳng đã trở nên trầm trọng hơn trong đại dịch. Những tổn hại về sức khỏe thể chất và tinh thần quả thực không thể đếm xuể: Chủ nghĩa bài ngoại và phân biệt chủng tộc đang gia tăng, và hiện tượng buôn người do các tổ chức tội phạm điều hành ngày càng phát triển”, Đức Tổng giám mục Cabrejos nói.
Ngược lại, Đức Tổng giám mục Cabrejos nói, trong thế giới Giáo hội ở Mỹ Latinh, nhiều phụ nữ đã đảm nhận các vị trí quan trọng trong việc quản lý mục vụ của các Giáo xứ và cả trong CELAM.
Minh Tuệ (theo Crux)
