Nguyên Giám mục Hồng Kông cảnh báo rằng thỏa thuận giữa Trung Quốc và Vatican về các Giám mục sẽ làm tổn hại cho những người Công giáo Trung Quốc và đồng thời sẽ làm suy yếu Giáo hội.
Có khoảng 10 triệu người Công giáo ở Trung Quốc, phần lớn trong số họ thờ phượng trong các nhà thờ được chính phủ chấp thuận.
Nhưng nhiều người khác lại phải làm điều này trong bí mật, trong cái gọi là “Giáo hội hầm trú”, vốn đồng nghĩa với việc các tín hữu thường bị giám sát một cách chặt chẽ và vì vậy họ không bao giờ được hoàn toàn an toàn.
“Họ có thể bị bắt… Không có nhiều linh mục bị giam giữ. Có lẽ là khoảng hai Giám mục và có thể là hơn chục linh mục. Họ không muốn có những người phải đổ máu vì đức tin… Họ có nhiều phương pháp cải tiến để tiêu diệt Giáo hội. Chẳng hạn như đe dọa, dụ dỗ … tống tiền … Cộng sản là luật pháp, họ có thể làm bất cứ điều gì”, nguyên Giám mục Hồng Kông, Đức Hồng y Joseph Zen, cho biết.
Bất chấp sự nguy hiểm, họ tự nhận thấy mình là những tín đồ đích thực của Giáo hội Công giáo.
Trong Giáo hội chính thức, thẩm quyền của Đức Giáo Hoàng không được công nhận, nhưng điều đó có thể sắp thay đổi.
Vatican và Đảng Cộng sản dường như gần hướng tới việc đưa ra một thỏa thuận lịch sử, vốn sẽ giúp ĐTC Phanxicô trở nên có tiếng nói trong việc bổ nhiệm các Giám mục đối với Giáo hội chính thức của Trung Quốc.
Đổi lại, Vatican sẽ công nhận các Giám mục đã được bổ nhiệm mà không có sự chấp thuận của Đức Giáo Hoàng. Trên thực tế, sự công nhận của Đức Giáo Hoàng đồng nghĩa với việc hai Giáo hội sẽ trở thành một.
Việc lập lại mối quan hệ hữu nghị giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc và Vatican là vô cùng quan trọng. Trung Quốc đã phá vỡ quan hệ ngoại giao với Vatican cách đây gần 70 năm, sau cuộc cách mạng của Đảng Cộng sản do Chủ tịch Mao Trạch Đông dẫn đầu.
Giờ đây, hai trong số các tổ chức hay giữ kẽ nhất thế giới đang gần tiến tới việc đưa ra thông báo về một thỏa thuận vốn sẽ quyết định tương lai của các tín hữu Công giáo Trung Quốc.
Nhưng thỏa thuận này đã gặp phải rất nhiều người chỉ trích. Một nhà phê bình nổi bật, nguyên Giám mục Địa phận Hồng Kông, Hồng y Zen, đã gọi đó chính là một sự phản bội, một điều tai hại, và một sự bán rẻ Giáo hội.
“Làm thế nào chúng ta có thể hợp pháp hóa một Giáo hội ly giáo … họ hoàn toàn dưới sự hướng dẫn của chính phủ. Giáo hội không thay đổi chỉ vì chúng ta hợp pháp hóa tất cả các Giám mục … Nếu tất cả các Giám mục, hoặc đa số các Giám mục, trở thành nô lệ của chế độ Cộng sản, chắc chắn sẽ không có bất kì sự cải thiện nào”, Đức Hồng y Zen nói.
Đức Hồng y Zen chưa bao giờ công nhận những nỗ lực của chính phủ Trung Quốc để can thiệp vào Giáo hội và do đó Ngài đã đến Vatican để cảnh báo Đức Giáo Hoàng, mặt đối mặt chống lại bất kỳ thỏa thuận nào.
“Tôi thưa với Đức Giáo Hoàng rằng ‘điều này là giả tạo’. Những lời sau cùng đưa ra là không đủ … Thực tế Ngài đang trao quyền lực vào tay chính phủ … Họ [Đảng Cộng sản] biết gì về những phẩm chất cần phải có để trở thành một Giám mục?”, ĐHY Zen nói.
“Chúng ta đang đối mặt với một thảm họa [nếu như Vatican thành lập một văn phòng đại diện tại Bắc Kinh]. Trong Giáo hội chính thức, những yếu tố tồi tệ, những người thực sự không có đức tin, chỉ ở bên cạnh chính phủ vì lợi ích của họ, những người đó hiện đang vô cùng vui sướng … họ được khen thưởng. Những người thiện chí trong Giáo hội công khai phải rất thất vọng … Họ đang chờ đợi để Tòa Thánh trao cho họ sự can đảm. Nhưng Toà Thánh luôn luôn khuyến khích sự đầu hàng, hầu như ở khắp mọi nơi. Giờ đây, họ từ bỏ niềm hy vọng của mình. Nếu không có thỏa thuận, vẫn có thể hy vọng về sự thay đổi. Nhưng giờ đây, đó là sự hợp pháp hóa đối với những tình huống sai lầm … Nhiều người trong Giáo hội hoàn vũ có thể mất niềm tin của họ vào Đức Giáo Hoàng”.
Đức Hồng y Zen đã phát biểu với hãng thông tấn Al Jazeera về những thách thức mà người Công giáo Trung Quốc hiện đang phải đối mặt, thỏa thuận Vatican-Trung Quốc về việc bổ nhiệm các Giám mục, và cuộc gặp gỡ của mình với ĐTC Phanxicô.
Minh Tuệ chuyển ngữ