Đức Hồng Y Michael Czerny, PhóTổng Thư Ký Phân Bộ Di dân và Tị nạn thuộc Thánh Bộ Cổ võ sự Phát triển Con người Toàn diện (Ảnh: Pablo Esparza / CNA)
Tình trạng khẩn cấp do coronavirus gây ra đã khiến cho tình trạng của nhiều người dễ bị tổn thương trở nên bấp bênh hơn; đồng thời nó cũng nhấn mạnh rằng những người nhập cư là vô cùng cần thiết đối với cơ cấu xã hội của chúng ta, Đức Hồng y Michael Czerny nói.
Đức Hồng y Czerny cũng kêu gọi các giải pháp địa phương để giải quyết nhu cầu của các gia đình nhập cư và tị nạn trên khắp thế giới.
Phát biểu với CNA qua Skype tại Rome, Đức Hồng y Czerny nhấn mạnh rằng những người nhập cư thường nắm giữ những công việc có tính chất thiết yếu ở các quốc gia tiếp nhận họ.
“Ai là người những công nhân quét đường và là người làm công việc dọn dẹp, và ai là nhân viên hỗ trợ trong các bệnh viện? Ai là người đang thu hái trái cây và rau quả mà chúng ta thực sự cần phải tiếp đón?“, Đức Hồng y Czerny đặt câu hỏi.
“Ai là người chăm sóc những người lớn tuổi hoặc những người bị từ khước hoặc những người khác cần được hỗ trợ và chăm sóc?”, Đức Hồng y Czerny nói. “Nhiều người, rất rất nhiều người trong số họ là những người thuộc các thể loại này [những người di cư hoặc những người tị nạn], những người đang ở đây làm những công việc này bởi vì đó là những công việc chúng ta thực sự cần”.
Trong đại dịch coronavirus, các chính phủ đã hạn chế đáng kể việc tiếp nhận những người di cư và những người tị nạn vào đất nước của họ. Một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đã cho phép cấp thị thực tạm thời cho những người làm những công việc được phân loại là thiết yếu, chẳng hạn như các công việc trang trại và thời vụ hoặc nghành công nghiệp chế biến thịt.
Đức Hồng y Czerny nhấn mạnh rằng, “cho đến nay, chúng ta đã coi họ là đương nhiên – và một số lực lượng chính trị thậm chí đã cố gắng lợi dụng họ cho những lợi ích chính trị – nhưng trên thực tế, họ là những sự hỗ trợ thiết yếu cho các xã hội và các cộng đồng của chúng ta cũng như cho các gia đình của chúng ta”.
“Và, thật bất ngờ, COVID-19 đã tiết lộ rằng nếu không có sự giúp đỡ của những người này, chúng ta không thể đi tiếp”.
Đức Hồng y Czerny, 73 tuổi, là một Tu sĩ dòng Tên người Canada, người đã lãnh đạo Phân bộ Di dân và Tị nạn của Vatican kể từ năm 2017. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã thiết lập văn phòng này, một phần của Thánh Bộ Cổ võ sự Phát triển Con người Toàn diện, bổ nhiệm Đức Hồng y Czerny làm Phó Tổng thư ký và Đức Giáo hoàng chính thức là người người đứng đầu.
Cha Czerny, người đã dành khoảng 20 năm làm việc tại Rome, đã được Đức Giáo hoàng Phanxicô trao mũ đỏ vào tháng 10 năm 2019.
Phát biểu với CNA về ảnh hưởng của coronavirus, Đức Hồng y Czerny đã so sánh các công việc thường được thực hiện bởi những người nhập cư với 4 chân của một chiếc bàn.
“Những cột trụ, những nền tảng bị bỏ quên và vô hình, đang bị tháo dỡ và giờ đây chúng ta nhận ra cách thức xã hội của chúng ta thực sự hoạt động và cộng đồng của chúng ta thực sự hoạt động”, Đức Hồng y Czerny nói.
Mặt khác, Đức Hồng y Czerny giải thích, do COVID-19, những người dễ bị tổn thương thậm chí còn dễ bị tổn thương hơn đối với cả bệnh tật và sự bóc lột, “dù họ là những người di cư, hay những người tị nạn, nạn nhân của nạn buôn người hay những người di cư nội địa”.
Ví dụ, ở Ý, coronavirus có biên giới khép kín, do đó ngăn chặn sự xuất hiện của những người làm việc thời vụ, chủ yếu đến từ Đông Âu, vào nước này. Những người nông dân Ý phụ thuộc vào các công nhân nhập cư thời vụ để thu hoạch vụ mùa xuân của họ.
Vào tháng Tư, chính phủ đã nới lỏng các biện pháp để cho phép những người nhập cư không có giấy tờ đã ở Ý được làm việc trong ngành nông nghiệp để bù đắp cho tình trạng thiếu hụt lao động.
Giờ đây, chính phủ đã mở đầu một sự ân xá, một sự “chính quy hóa”, một biện pháp cho phép một số người di cư làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp hoặc lao động trong nước được nhận tình trạng pháp lý tạm thời trong một nỗ lực nhằm ngăn chặn các tổ chức tội phạm lợi dụng họ cho hoạt động lao động giá rẻ.
Điều này cũng sẽ cho phép những người di cư hội đủ điều kiện để được chăm sóc sức khỏe, một triển vọng mà Đức Hồng y Czerny khen ngợi.
Đức Hồng y Czerny cho biết một số quốc gia đã tạo ra những lộ trình cho phép những người nhập cư có thể được tiếp nhận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đồng thời thừa nhận rằng “virut không phân biệt giữa các công dân và những người di cư. Chúng ta cần phải ngăn chặn virus ở bất cứ nơi nào nó lây lan”.
Bất chấp các biện pháp này, các báo cáo chỉ ra rằng việc khai thác bóc lột những người di cư không có giấy tờ cho hoạt động lao động cưỡng bức có khả năng gia tăng trong thời gian cách ly xã hội.
Đức Hồng y Czerny cho biết với các quốc gia thực thi kiểm dịch, rất nhiều cuộc di cư quốc tế đã dừng lại, tuy nhiên, những người trong các tình huống tuyệt vọng vẫn tiếp tục cố gắng tìm kiếm việc làm hoặc tìm kiếm sự an toàn, vì vậy “một số cuộc di cư đã tiếp tục, và không may hoạt động tội phạm cứ thế vẫn tiếp tục diễn ra”.
“Những người dễ bị tổn thương và trong những tình huống tuyệt vọng tiếp tục bị lợi dụng. Những cuộc di cư theo kiểu như vậy, vốn rất nguy hiểm, vẫn cứ tiếp tục”.
Các báo cáo cho biết rằng trong thời gian đại dịch, những chiếc thuyền di cư đã tiếp tục đổ bộ lên đảo Lampedusa, nằm giữa Sicily và Libya, và các trung tâm tiếp nhận và xử lý người tị nạn, đôi khi được gọi là “những điểm nóng”, đã hoạt động hết công suất hoặc vượt quá khả năng.
Đức Hồng y Czerny cho biết, “hy vọng của chúng tôi đó là cuộc khủng hoảng coronavirus sẽ khuyến khích chính quyền chính quy hóa, để biến hành lang của những người cần di chuyển được trở nên thường xuyên hơn và dễ dàng hơn, bởi vì, ví dụ, điều đó là cần thiết trong các khu vực, ngành nhề và dịch vụ khác nhau”.
“Vì vậy, chúng ta đừng tiếp tục sự mâu thuẫn rõ ràng này: nói rằng ‘Vâng, hãy đến và giúp chúng tôi’, nhưng, ‘Không, họ không được phép đến’”, Đức Hồng y Czerny thúc giục. “Điều này không có ý nghĩa gì cả”.
Đức Hồng y Czerny cho biết rằng trong khi vấn đề nhập cư thường được nói đến như “một cuộc khủng hoảng toàn cầu”, các giải pháp lại được tìm thấy tốt nhất ở cấp địa phương.
“Không có các phản ứng toàn cầu, chỉ có những phản ứng địa phương”, Đức Hồng y Czerny nhấn mạnh.
“Quý vị có thể thấy lý do tại sao Phân Bộ Di dân và Tị nạn của chúng tôi lại quan tâm trước nhất đến những gì diễn ra trong dân chúng, tại các khu vực biên giới, trên Địa Trung Hải, trong các vành đai nông nghiệp…”.
Văn phòng của Đức Hồng y Czerny được kết nối với các Giáo hội địa phương, các Hội đồng Giám mục quốc gia, và các tổ chức làm việc với họ.
“Chúng tôi rất vui khi được đồng hành cùng với họ và đặc biệt là cố gắng tôn trọng các điều kiện thực tế ở mỗi nơi”, Đức Hồng y Czerny lưu ý.
Đức Hồng y Czerny cũng đã nhấn mạnh các Giáo xứ Công giáo ở biên giới Hoa Kỳ-Mexico, vốn hỗ trợ về mặt tinh thần cho người dân ở cả hai quốc gia.
Đức Hồng y Czerny cũng ca ngợi một Giáo xứ tại Chicago đã tặng những giỏ thức ăn cho các gia đình nhập cư. Người dân tại Giáo xứ này đang “khám phá một cách cụ thể” những anh chị em thân cận của họ cũng như những nhu cầu của họ.
Đây là những người dân bình thường, những người không thể lao động vì COVID-19, bị ngăn cản kiếm sống để họ có thể mua nhu yếu phẩm: Họ không chỉ bị “ngoại bất nhập, mà còn tệ hơn: nội bất xuất”.
Đức Hồng y Czerny nói: “Đó là một ví dụ tuyệt vời về tinh thần bác ái Kitô giáo tại nơi làm việc không chỉ để đáp ứng nhu cầu trước mắt mà còn mở rộng tầm mắt để khám phá anh chị em chúng ta thực sự là ai”.
Giáo hội trên khắp thế giới đã phản ứng “một cách rất quảng đại và hiệu quả” trước những thách thức mà những người tị nạn và những người nhập cư phải đối mặt, thường chỉ bằng cách giúp đỡ các nhu cầu cơ bản như thực phẩm, nơi ở và chăm sóc sức khỏe.
Đức Hồng Y Czerny có mối liên hệ cá nhân với những người nhập cư – ngài và cha mẹ đã chuyển đến Canada từ Tiệp Khắc vào năm 1948, khi ngài chỉ mới hai tuổi.
Đức Hồng Y Czerny chia sẻ với CNA rằng trước khi ngài nắm giữ chức vụ trong Phân Bộ Di dân và Tị nạn, nhập cư không phải là vấn đề mà ngài làm việc một cách tập trung.
“Vì vậy, khi điều này trở thành trọng tâm chính của tôi, tôi khá ngạc nhiên khi nhận thấy quá khứ của mình có liên quan như thế nào… Điều này tôi đã khám phá ra bởi vì những người trong những tình huống khó khăn khác nhau sẽ mô tả những thách thức của họ, tôi đã nhận ra và hiểu rằng, ‘Tôi biết, vì đó là những gì chúng ta cũng đã phải đối mặt’”, Đức Hồng Y Czerny nói.
“Vì vậy, nó đã trở thành sự an ủi. Chắc chắn nó cho phép tôi đồng cảm, cảm thông với những gì tôi đang được kể, khi tôi nghe nói về những tình huống của họ”.
Minh Tuệ (theo CNA)
