Đối mặt với tình trạng nghèo khổ lan rộng, “thông qua tổ chức Caritas, Ngôi nhà của lòng Thương Xót (Holy House of Mercy), các Giáo xứ và các Dòng tu, và với sự giúp đỡ của các tình nguyện viên giáo dân, Giáo hội là một sự hiện diện hiệu quả giữa những người nghèo khhoor thiếu thốn nhất. Trước hết, chúng tôi đã cố gắng chào đón trẻ em và những người cao tuổi, giúp đỡ những người trẻ trong lĩnh vực đào tạo, thúc đẩy phẩm giá của phụ nữ và giáo dục trẻ em và thanh thiếu niên”
São Tomé (Agenzia Fides) – “São Tomé và Principe là một quốc gia nhỏ bé, gồm hai hòn đảo, nằm ở Vịnh Guinea, Gabon là quốc gia gần nhất. Đây là một quốc gia nhiệt đới điển hình với những bãi biển, những cây cọ và màu xanh tươi tốt bao phủ bề mặt của nó, trong khi đại dương màu ngọc lam bao quanh bề mặt bazan của các hòn đảo. Đó chính là, đồng thời, một đất nước nghèo, nơi mà tài nguyên chính là du lịch (chưa phát triển lắm) và sôcôla. Hầu hết dân số sống nhờ vào các dịch vụ công cộng và các hoạt động nông nghiệp. Nó là một quốc gia với dân số cực kỳ trẻ, khoảng 70% dân số dưới 30 tuổi. Với những ý nghĩa quan trọng này, Đức Cha Manuel António Santos CMF, Giám mục São Tomé, đã mô tả với Agenzia Fides về thực tế xã hội và Giáo hội của lãnh thổ. Trong những ngày này, Đức Hồng y Fernando Filoni, Tổng Trưởng Thánh Truyền giảng Phúc Âm cho các Dân tộc, đang có chuyến viếng thăm mục vụ tại São Tomé, sau chuyến viếng thăm Angola, nhằm bế mạc lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội đồng Giám mục (CEAST), vốn quy tụ các Giám mục của hai quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha.
Cựu thuộc địa Bồ Đào Nha, São Tomé đã giành độc lập vào năm 1975. Trong khoảng thời gian 16 năm, quốc gia này theo chế độ xã hội chủ nghĩa với khuynh hướng của chủ nghĩa Mác-xít. Năm 1991, quốc gia này đã thông qua chế độ đa đảng, theo phong cách của các nền dân chủ phương Tây, trong một hệ thống bán tổng thống, với các cuộc bầu cử thường xuyên và các đảng lần lượt thay thế điều hành chính phủ.
“Điều kịch tính nhất đối với tôi – Đức Giám mục Santos tiếp tục – đó chính là sự thiếu hy vọng mà tôi thường thấy ở mọi người. Nghèo đói có vẻ gần như không thể vượt qua, bởi vì chúng ta không thấy được viễn cảnh của một sự phát triển của đất nước vốn sẽ cho phép một cuộc sống tốt đẹp hơn cho dân chúng. Ngân sách của các chính phủ khác nhau đã cung cấp viện trợ nước ngoài khoảng 90% thu nhập của họ! Cần phải tập trung cải thiện cơ sở hạ tầng, cung cấp nước sạch và năng lượng cho người dân, cung cấp các điều kiện vệ sinh tốt hơn, xây dựng trường học, đào tạo giáo viên…
Bất chấp tất cả những điều này, São Tomé là một đất nước của những con người ấm áp và thân thiện, những người biết cách bảo vệ dân chủ và tự do đã đạt được vào năm 1991 và với những tình huống bạo lực hiếm khi xảy ra”.
São Tomé và Príncipe là một quốc gia có truyền thống Công giáo. Vào năm 2014, một chương trình đòi hỏi cần có 20 năm chuẩn bị cho dịp kỷ niệm 500 năm thành lập Giáo phận đã được bắt đầu. Sự kiện sẽ được tổ chức vào năm 2034. Liên quan đến tình hình Giáo hội, Đức Giám mục Santos giải thích rằng “Giáo phận được chia thành 14 giáo xứ, với 12 linh mục (6 linh mục Dòng Claret, 2 linh mục Dòng Capuchins và 4 linh mục Giáo phận). Ngoài các Giáo xứ tại thủ đô São Tomé, những Giáo xứ khác, ngoài trụ sở Giáo xứ, hàng loạt các cộng đồng nằm rải rác khắp lãnh thổ Giáo xứ, bao gồm các cọng đồng người dân canh tác cây cacao hoặc các cộng đồng đánh bắt cá. Các phong trào Giáo hội có một sự hiện diện tuyệt vời của người giáo dân với những vai trò thích hợp trong đời sống của các cộng đồng Giáo xứ: phong trào giáo dân Claret, Cát Minh Têrêsa, Dòng Nữ tử Bác ái Canossian, Phong trào Đạo Binh Đức Mẹ, Hướng đạo, Con đường Tân Dự Tòng (Neocatechumenal Way), hết sức tích cực…
Giáo phận cũng có 5 linh mục Giáo phận bản địa và 22 chủng sinh”.
Đối mặt với tình trạng nghèo khổ lan rộng, “thông qua tổ chức Caritas, Ngôi nhà của lòng Thương Xót (Holy House of Mercy), các Giáo xứ và các Dòng tu, và với sự giúp đỡ của các tình nguyện viên giáo dân, Giáo hội là một sự hiện diện hiệu quả giữa những người nghèo khổ thiếu thốn nhất, Đức Giám mục Santos cho biết. Trước hết, chúng tôi đã cố gắng chào đón trẻ em và những người cao tuổi, giúp đỡ những người trẻ trong lĩnh vực đào tạo, thúc đẩy phẩm giá của phụ nữ và giáo dục trẻ em và thanh thiếu niên”.
Trong số những trở ngại mà Giáo hội địa phương gặp phải, Đức Giám mục Santos nhấn mạnh cuộc xâm lăng của các giáo phái Ngũ Tuần, xảy ra trong những năm gần đây, “hứa hẹn sự thịnh vượng và giải thoát khỏi tất cả các tệ nạn, về thể chất và tinh thần, và trên hết, sự che chở chống lại ma quỷ. Đó chính là một kịch tính của dân tộc này: nỗi sợ những tai ương, và ma quỷ. Do đó, một nỗ lực lớn đã được thực hiện để tập trung vào việc tổ chức việ giảng dạy giáo lý và việc chăm sóc mục vụ thanh thiếu niên và gia đình”. Việc thiếu thốn vật chất cũng đồng nghĩa với việc hạn chế các hoạt động của Giáo hội, dẫn đến việc phải chịu chung cảnh nghèo khổ của dân chúng, cũng như phải chịu sự thiếu thốn các nhà lãnh đạo đáng tin cậy, được người dân đón nhận, có khả năng đảm đương trách nhiệm phối hợp các lĩnh vực được giao phó cho họ.
Cuối cùng, Đức Cha Manuel António Santos chia sẻ với Fides một số viễn cảnh cho tương lai. “Tình trạng nghèo đói, nợ nước ngoài, thiếu kế hoạch phát triển mang tính thực tế cho đất nước, lợi ích cá nhân thường được đặt trên lợi ích của quốc gia, đã tạo ra những khó khăn trong việc nhận ra những triển vọng tương lai cho đất nước. Cần có những nhà cầm quyền biết cách sử dụng các khả năng và tiềm năng của đất nước để tạo ra sự phát triển và mang lại hy vọng cho tất cả mọi người. Chúng ta phải tập trung vào lĩnh vực giáo dục, tập trung vào việc đào tạo giáo viên và kỹ thuật viên có khả năng, và đồng thời tập trung vào nền văn hóa của sự liên đới vốn có thể nhìn vượt ra ngoài tầm nhìn của ngày hôm nay”.
Minh Tuệ chuyển ngữ
