ĐTC Phanxicô viếng thăm nhóm người Roma thiểu số nghèo khổ ở Slovakia

Hôm thứ Ba, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đến thăm một khu vực sinh sống tồi tàn và chật chội ở Slovakia để trò chuyện với cộng đồng người Roma thiểu số nghèo khổ và bị gạt ra ngoài lề xã hội của đất nước.

Trong cuộc gặp gỡ vào ngày 14 tháng 9, Đức Thánh Cha Phanxicô nhắn nhủ với những người Roma, còn được gọi là người Romani, rằng Giáo hội Công giáo chính là ngôi nhà của họ và họ đừng bao giờ “lo lắng về việc liệu anh chị em có ngôi nhà ở đó hay không”.

“Không ai được phép ngăn cản anh chị em hoặc bất cứ ai khác đến với Giáo hội”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh khi ngài trò chuyện với những người Roma đến từ khắp Slovakia.

Cuộc gặp gỡ được phát trực tiếp diễn ra tại quận Lunik IX ở thành phố Košice của Slovakia, nơi ước tính có khoảng 7.500 người Roma sống trong các tòa nhà được xây dựng để chứa đến 2.500 người.

Nhà ở đang trong tình trạng xuống cấp, không có khí đốt, điện hoặc các dịch vụ khác. Cộng đồng này gần như tất cả đều đang thất nghiệp và khu vực sinh sống san sát nhau đã dẫn đến sự lây lan của dịch bệnh và các vấn đề sức khỏe khác.

Trong cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha Phanxicô, những người dân Roma từ Lunik IX được yêu cầu ở trong hoặc xung quanh các tòa nhà, nơi mà cảnh sát đã giăng dây bảo vệ xung quanh. Khoảng 300 người Roma đến từ các vùng khác của Slovakia và những du khách khác đã ngồi trên hàng ghế đối diện với lễ đài nơi Đức Thánh Cha phát biểu, theo thông tin được các nhà báo có mặt tại sự kiện này biết được.

Phát ngôn viên của Košice, Vladimir Fabian, cho biết những cư dân của Lunik IX không đăng ký tham gia sự kiện trực tuyến hoặc thông qua đăng ký giấy tờ được yêu cầu phải ở trong các tòa nhà gần đó vì lý do an ninh.

Những người dân Roma lần đầu tiên đến quận Lunik IX vào năm 1979, sau khi ngôi làng của họ bên cạnh một bãi rác bị phá hủy. Vào giữa những năm 1980, những người dân Roma đã chiếm một nửa dân số của khu vực lân cận, nơi mà hiện họ đã hoàn toàn chiếm giữ.

Các Linh mục và Nữ tu Dòng Salêdiêng đã chuyển đến khu vực này vào năm 2008 để phục vụ những người thuộc nhóm sắc tộc thiểu số nghèo, vốn là chủ đề của sự định kiến trong nhiều thế kỷ.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã đến thăm khu vực này vào ngày 14 tháng 9 để thưởng thức âm nhạc sôi động, những màn khiêu vũ, những tràng vỗ tay và cổ vũ. Trong bài phát biểu của mình, Đức Thánh Cha nói về những lời của Chúa Giêsu trong Phúc Âm Mát-thêu: “Đừng xét đoán”.

“Đừng xét đoán, Chúa Giêsu nói với chúng ta”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. “Thường thì những phán xét của chúng ta thực sự là những định kiến, những sự lên án trước. Tần suất chúng ta dựa nội dung trên những nhãn mác. Bằng cách này, chúng ta làm mất đi, bằng lời nói của mình, vẻ đẹp của con cái của Thiên Chúa, những người là anh chị em của chúng ta”.

“Sự hiểu biết và sự đánh giá của chúng ta về những người khác, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết thêm, “phải được đặt nền tảng qua việc chúng ta thừa nhận rằng mỗi người trong số họ đều sở hữu vẻ đẹp bất khả xâm phạm của con cái của Thiên Chúa, phản chiếu hình ảnh của Đấng Tạo Hóa”.

Tại quận Lunik IX, cộng đoàn Salêdiêng đã thánh hiến một Nhà thờ Công giáo, Nhà thờ Chúa Kitô Phục sinh, vào năm 2010, và kể từ năm 2012, các Tu sĩ Salêdiêng đã vận hành một trung tâm dành cho thanh thiếu niên. Các Nữ tu Công giáo điều hành một trung tâm dành cho phụ nữ và một trường mẫu giáo.

Trong một video mà các Tu sĩ Salêdiêng đã công bố vào đầu tháng này về công việc của họ tại khu vực, Linh mục Peter Bešenyei cho biết công việc phục vụ của họ trong cộng đồng “luôn hướng tới các mối tương quan. Một khi mối quan hệ được thiết lập, những định kiến đối với nhau sẽ bị phá bỏ”.

“Các Tu sĩ Salêdiêng chúng tôi mang đến sự gần gũi thân mặt và tình bằng hữu. Đơn giản, với tư cách là những con người, chúng tôi gia nhập cộng đồng người Roma”, Linh mục Bešenyei tiếp tục. “Nhiều người hỏi chúng tôi: ‘Chúng tôi có thể giúp gì cho quý Tu sĩ?’. Tôi luôn trả lời: ‘Hãy đến tham dự Thánh lễ Chúa nhật với chúng tôi’. Chúng ta càng tự cô lập mình, thì sự căng thẳng và định kiến sẽ càng gia tăng. Ngược lại, chúng ta càng sống những trải nghiệm tích cực chung, chúng ta sẽ càng xích lại gần nhau hơn”.

Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Anh chị em thân mến, anh chị em thường xuyên là đối tượng của sự thành kiến và những phán xét cay nghiệt, những định kiến phân biệt đối xử, những lời nói và cử chỉ phỉ báng. Kết quả là tất cả chúng ta đều ngày càng trở nên nghèo hơn, nghèo hơn về mặt nhân tính”.

“Việc phục hồi phẩm giá có nghĩa là chuyển từ thành kiến sang đối thoại, từ sự nội quan sang sự hội nhập”, Đức Thánh Cha Phanxicô tiếp tục, đồng thời giải thích rằng điều này có thể được thực hiện thông qua sự quan tâm, chăm sóc mục vụ, kiên nhẫn và những nỗ lực cụ thể.

“Tất cả những điều này sẽ đơm hoa kết trái”, Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh. “Không phải ngay lập tức, nhưng vào thời điểm thích hợp, những trái cây đó sẽ được nhìn thấy”.

Košice, có dân số khoảng 240.000 người, là thành phố lớn thứ hai ở Slovakia sau thủ đô Bratislava. Đây là thành phố lớn nhất ở phía đông kém phát triển của đất nước.

Một bức tranh tường mới đã được tạo ra nhân chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Phanxicô tới quận Luník IX mô tả những bông hoa mọc lên từ các vết nứt của một tòa nhà. Thiết kế được tạo ra với sự cộng tác của các em thiếu nhi người Roma địa phương và được tài trợ bởi thành phố Košice.

Thị trưởng Jaroslav Polaček phát biểu với truyền thông địa phương rằng thành phố Košice cũng đã tài trợ một số sửa chữa trong khu phố trước chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Phanxicô, “để chúng tôi không phải xấu hổ về khu phố của thành phố vì nhiều du khách sẽ đến đây”.

Nhưng ông Polaček cũng cho biết thêm rằng “các yêu cầu đặc biệt khác, xuất phát trực tiếp từ Vatican” đã không được hoàn thành.

“Thật không dễ dàng để gác lại những thành kiến, ngay cả đối với các Kitô hữu”, Đức Thánh Cha Phanxicô phát biểu tại Luník IX. “Thật không dễ dàng để đánh giá cao người khác, đặc biệt nếu chúng ta xem họ như là những vấn đề hoặc kẻ thù; nếu chúng ta đưa ra sự phán xét mà không cố gắng tìm hiểu họ và lắng nghe những câu chuyện của họ”.

“Việc gạt người khác ra bên lề chẳng mang lại lợi ích gì. Việc tự cô lập với người khác cuối cùng dẫn đến sự tức giận”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.

“Con đường dẫn đến việc chung sống hòa bình chính là sự hòa nhập: một quá trình nền tảng, tiệm tiến và quan trọng, bắt đầu bằng việc hiểu biết lẫn nhau, sau đó kiên nhẫn phát triển, kiên định nhìn về tương lai. Và tương lai là gì? Đó là con cái của chúng ta. Tương lai thuộc về chúng; chúng chính là những người định hướng cho chúng ta: ước mơ vĩ đại của chúng không được va chạm với những rào cản mà chúng ta đã dựng lên”.

 “Các quyết định can đảm phải được thực hiện thay mặt cho con cái của chúng ta: nhằm thúc đẩy phẩm giá của chúng, giáo dục chúng theo cách thức chúng có thể lớn lên một cách vững mạnh dựa trên bản sắc riêng của chúng và được trao mọi cơ hội mà chúng mong muốn”.

Mở đầu cuộc gặp gỡ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã lắng nghe hai lời chứng ngắn gọn từ những người dân Roma.

Ông Ján Hero, 61 tuổi, cha của 5 người con cùng với vợ là Beáta, nhớ lại chuyến viếng thăm Rome cách đây sáu năm cùng với những người Roma khác để được hội kiến Đức Thánh Cha Phanxicô.

“Chúng con hy vọng rằng sứ mạng của Đức Thánh Cha ở đây hôm nay, hiện diện giữa chúng con, ở nơi này sẽ giúp chúng con khơi dậy một đức tin mạnh mẽ hơn và một quyết tâm vững vàng hơn để biến đổi cuộc sống cá nhân và tâm linh của chúng con theo hướng tốt đẹp hơn”, ông Ján Hero nói.

René Harakaly, 29 tuổi, lớn lên ở khu phố Luník IX cùng với chồng là Nikola. Chị chia sẻ rằng nhờ sự giúp đỡ của Giáo hội Công giáo và các Tu sĩ Dòng Salêdiêng, họ đã sống tuổi thanh xuân của mình “một cách tươi đẹp và ý nghĩa hơn”.

“Các Tu sĩ Dòng Salêdiêng đã hết sức tận tụy với chúng con, họ tin tưởng chúng con, và điều này đã ảnh hưởng đến mong muốn học tập của chúng con, mặc dù điều này thường rất khó khăn”, Harakaly nói. “Cha mẹ của chúng con cũng khuyến khích chúng con không làm những việc trái với luân lý”.

Harakaly chia sẻ rằng chị cùng với chồng của mình đã được nhận lãnh các Bí tích từ các Tu sĩ Dòng Salêdiêng, những người cũng đã rửa tội cho hai đứa con nhỏ của họ. Với sự hỗ trợ của các Tu sĩ, họ đã cố gắng chuyển đến một khu vực mới của thành phố để hòa nhập tốt hơn vào xã hội Slovakia.

Linh mục Bešenyei, Tiám đốc Trung tâm Giáo phận về công việc truyền giáo cho người dân Roma ở Košice, chia sẻ với Đức Thánh Cha Phanxicô rằng “Giáo hội Công giáo hết sức cam kết với người dân Roma, ngay cả khi cam kết này của Giáo hội bị nhà nước bỏ qua và không được đánh giá cao”.

“Trọng kính Đức Thánh Cha, chúng con tin rằng sự hiện diện của ngài nơi đây góp phần giúp tất cả chúng con đạt được sự thống nhất cao hơn bất chấp sự đa dạng và bước đi trên con đường hướng tới một cuộc sống chung hòa bình hơn, thông qua thái độ tôn trọng lẫn nhau, thông qua sự hòa giải và tha thứ”, Linh mục Bešenyei nói.

Đức Thánh Cha kết thúc cuộc gặp gỡ bằng cách cùng với mọi người cầu nguyện với Kinh Lạy Cha.

“Tôi mời gọi tất cả anh chị em vượt qua nỗi sợ hãi và bỏ lại những tổn thương trong quá khứ, một cách tự tin, từng bước một: qua việc lao động lương thiện, qua phẩm giá được sinh ra từ việc kiếm cơm áo hàng ngày, qua việc nuôi dưỡng sự tin tưởng lẫn nhau, và qua việc cầu nguyện cho nhau”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. “Đó là những gì định hướng những bước đi của chúng ta và tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta. Tôi khuyến khích tất cả anh chị em, tôi chúc lành cho anh chị em và tôi gửi đến anh chị em cái ôm khắng khít của toàn thể Giáo hội”.

Minh Tuệ (theo CNA)