Chuyến Tông du của ĐTC Phanxicô tới Colombia đã chiếu tỏa ánh sáng vào một quốc gia, nơi mà Giáo hội Công giáo không chỉ đóng vai trò tích cực trong các cuộc đàm phán hòa bình giữa chính phủ và các nhóm du kích, mà còn thi hành sứ mạng cuàn đồng hành với vô số những người vô tội bị bắt trong cuộc giao tranh, khẳng định nhân phẩm và đồng thời đấu tranh cho các quyền lợi của họ.
Khi quốc gia bắt tay vào điều mà các nhà phân tích mô tả như là một chặng đường dài đối với tiến trình hòa giải và tái thiết đất nước, Đức ông Hector Fabio Henao, giám đốc Caritas Colombia và đại diện cho các Giám mục Colombia tại Hội đồng Hòa bình Quốc gia, giải thích với Linda Bordoni, cộng tác viên Vatican Radio, rằng trong suốt năm mươi năm xung đột vũ trang, Hội đồng Giám mục Colombia đã đồng hành và chăm sóc đối với các nạn nhân và đồng thời cam kết trở thành một nhân tố chủ yếu trong tiến trình hòa giải.
Đức Ông Henao đã phát biểu về kinh nghiệm cũng như các công việc của Ngài trong vai trò đại diện của Hội đồng Giám mục trong việc thúc đẩy đàm phán với tất cả các bên liên quan đến cuộc xung đột tại Colombia cùng với những nỗ lực của Ngài vào năm 2003 dẫn đến việc phóng thích một nhóm các con tin bị bắt giữ vởi nhóm du kích ELN, cũng như mối liên hệ của Ngài với các du kích du kích khác nhau trong việc khuyến khích họ tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình với chính phủ.
“Chính Giáo hội Công giáo ở Colombia đã vô cùng cam kết đối với vấn đề hòa bình và hòa giải trong nhiều năm qua; điều quan trọng là phải nói rằng khi chẳng có ai ở Colombia mong đợi hoặc tin tưởng vào tiến trình hòa bình, các Giám mục nhấn mạnh rằng họ cần phải có một sự đồng thuận, để có được các cuộc đối thoại nhằm giải quyết cuộc xung đột nội bộ”, Đức Ông Henao nói.
Đức Ông Henao ghi nhận rằng vào đầu tiến trình hòa bình, kết quả từ 4 năm đàm phán ở Havana, hầu hết mọi người dân Colombia không có đầy đủ thông tin về các cuộc thảo luận về những điểm khác nhau, Đức Ông Henao cho biết, đã dẫn đến việc bác bỏ tiến trình này vào tháng 10 năm 2016.
Việc “không” biểu quyết đó khiến điều đó trở nên hết sức rõ ràng, Đức Ông Henao giải thích, rằng người dân đã trở nên rất phân cực và cần phải được thông báo và đượng đồng hành theo một cách thức khác nhau.
Sau khi vượt qua rào cản trong tiếng trình đó, Đức Ông Henao nói: “Các Giám mục đã công bố một tài liệu rất quan trọng với tựa đề: “Những Chiến sĩ vì Hoà Bình, sự Tha thứ và Hoà giải”, vốn khuyến khích các giáo xứ và Giáo phận nỗ lực hết sức đối với vấn đề hòa giải và đồng thời cố gắng xây dựng những cầu nối nơi nhiều lĩnh vực khác nhau trong xã hội”.
Đức Ông Henao nói rằng việc hòa giải sẽ phải mất nhiều thời gian; trong khi đó, cần phải thực hiện nhiều việc hơn nữa để thừa nhận những quyền lợi của các nạn nhân.
Về chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Phanxicô vào thời điểm đặc biệt này tại Côlômbia, Đức Ông cho biết rằng đó chính là cơ hội để ĐTC Phanxicô giành được tình cảm với mọi người dân và đồng thời khuyến khích họ tiến lên phía trước: “Đó là lý do tại sao logo được chọn cho chuyến Tông du này đó chính là ‘Hãy thực hiện những bước tiến đầu tiên’”.
Đức Ông Henao cũng giải thích rằng một trong những cải cách quan trọng cần thiết để mở đường cho một xã hội hòa bình và toàn diện đó chính là một cuộc cải cách ruộng đất nông nghiệp bởi vì trong suốt cuộc xung đột, những người sống ở nông thôn đã trở thành các nạn nhân chính – nông thôn là nơi mà cuộc chiến giữa các phe phái khác nhau đã xảy ra, trong đó hàng chục ngàn người đã thiệt mạng hoặc mất tích, và hàng triệu người đã bị buộc phải rời khỏi nhà cửa và đất đai của họ.
“Nông dân và các cộng đồng địa phương đã phải chịu đựng đau khổ quá nhiều, họ đã bị thảm sát và đã bị buộc phải di tản trong nước (…) vì vậy thách đố thứ ba tại nước này đó chính là việc tái xây dựng cuộc sống ở những khu vực này” và đồng thời tạo cơ hội cho nông dân có thể có được sinh kế và phẩm giá của mình.
Đức Ông Henao cũng đã chia về những mong đợi của Ngài đối với di sản của niềm hy vọng mà ĐTC Phanxicô sẽ để lại và đồng thời chỉ ra rằng chuyến viếng thăm này đến Colombia xảy ra vào một thời điểm đặc biệt quan trọng và mang tính lịch sử khi đất nước chuẩn bị cho các cuộc bầu cử tổng thống mới và trong khi các cuộc đàm phán với các nhóm du kích ELN đã được tiến hành ở Ecuador.
“Đây là lúc mọi người cần phải nhận thấy sự hòa giải là hoàn toàn có thể xảy ra và chúng ta có thể, với sự trợ giúp của tất cả mọi người, chúng ta có thể xây dựng hòa bình nơi đất nước chúng ta”.
Đức Ông Henao cũng lưu ý rằng chuyến Tông du của Đức Thánh Cha Phanxicô trùng với ‘Tuần lễ Hòa bình’ của Colombia, dự báo hàng loạt các hoạt động và lễ kỷ niệm và đồng thời cho biết rằng năm nay, tất nhiên, các hoạt động trong tuần lễ này liên quan đến chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha “và điều đó là vô cùng quan trọng”.
Minh Tuệ chuyển ngữ