Trong một bức thư được công bố hôm 29 tháng 6, ĐTC Phanxicô đã bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với cuộc hành trình công đồng tính của Giáo hội tại Đức, mà trong đó, Ngài bày tỏ sự cảm kích của mình đối với Giáo hội Đức, khuyến khích họ không nên bước đi một mình và đồng thời nhấn mạnh tính trung tâm của Chúa Thánh Thần trong cuộc canh tân giáo hội.
“Tất cả chúng ta đều nhận thức được rằng chúng ta đang sống không chỉ trong thời đại của những sự thay đổi mà còn về sự thay đổi mang tính thời đại đặt ra những vấn đề mới và cũ đòi hỏi một cuộc tranh luận chính đáng và cần thiết”, ĐTC Phanxicô viết trong bức thư được công bố hôm thứ Bảy 29/3. ĐTC Phanxicô cho biết rằng Ngài nhận thức được tình hình kịch tính của Giáo hội trong nước và đồng thời bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với việc phản ánh về vấn đề này.
Cùng nhau thực hiện cuộc hành trình
Bức thư chính là sự đóng góp của ĐTC Phanxicô trong cuộc hành trình công đồng tính mà các giám mục đã quyết định trong Hội nghị toàn thể của họ vào tháng 3 năm nay. Cùng với các đại diện của Ủy ban Trung ương của các tín hữu Công giáo Đức (ZdK) và các chuyên gia bên ngoài, Giáo hội muốn thảo luận về các chủ đề trọng tâm của cuộc khủng hoảng.
Điểm khởi đầu cho cuộc hành trình công đồng tính này đó chính là một nghiên cứu do chính các giám mục thực hiện về chủ đề lạm dụng tình dục gây ra bởi các giáo sĩ và những người sống đời tận hiến, nhưng cũng có những vấn đề khác, chẳng hạn như tình trạng già hóa của các cộng đồng, thiếu ơn gọi, việc không đón nhận giáo huấn Công giáo về vấn đề tính dục và lối sống của các linh mục.
Vai trò trung tâm của Chúa Thánh Thần
ĐTC Phanxicô không trả lời những câu hỏi cụ thể này. Sự đóng góp của Ngài dự kiến sẽ là nền tảng tinh thần cho các cuộc tranh luận. Ngài không đưa ra giải pháp, Ngài không ngắn cấm các cuộc thảo luận, nhưng theo phong cách của “Evangelii Gaudium”, ĐTC Phanxicô nhắc lại vai trò trung tâm của Chúa Thánh Thần.
ĐTC Phanxicô xem xét vấn đề dưới góc nhìn của Giáo hội. “Mỗi khi một cộng đồng Giáo hội cố gắng thoát khỏi những vấn đề của mình, chỉ cậy dựa vào sức mạnh, phương pháp và trí tuệ của riêng mình, cuối cùng nó dẫn đến việc làm gia tăng và nuôi dưỡng những sự dữ mà nó muốn vượt qua”.
ĐTC Phanxicô bắt đầu bức thư bằng cách nhấn mạnh hai trong số những sức mạnh và đặc tính đáng kể của Giáo hội Đức. “Các cộng đồng Công giáo ở Đức về sự đa dạng và đa số của họ”, ĐTC Phanxicô khẳng định, “được công nhận trên toàn thế giới về ý thức đồng trách nhiệm và tinh thần quảng đại của họ”. Đó là một Giáo hội với đôi cánh tay vươn ra xa. Thứ hai, Đức Thánh Cha đã khen ngợi “con đường đại kết đã được thực hiện”.
Sự xói mòn trong đời sống đức tin
Theo các đặc điểm tích cực này, lý do cho cho sự tahy thay đổi mang tính lịch sử chiếm vị trí thứ ba. “Tuy nhiên, hôm nay, cùng với các huynh đệ, tôi đau buồn nhận thấy tình trạng xói mòn và suy giảm trong đời sống tin ngày càng tăng với tất cả những gì nó đòi hỏi không chỉ ở cấp độ tâm linh, mà còn ở cấp độ xã hội và văn hóa, một sự suy giảm đa diện vốn “không thể dễ dàng hay nhanh chóng giải quyết”, ĐTC Phanxicô viết.
Công đồng tính
ĐTC Phanxicô tập trung vào ý nghĩa của công đồng tính, nhấn mạnh “khía cạnh kép” của nó, theo nghĩa là nó được nhận ra trước hết “từ dưới lên trên” và sau đó là “từ trên xuống”. Do đó, đời sống hàng ngày và cuộc sống cụ thể ở nhiều nơi có sự ưu tiên.
Trong bức thư, tính trung tâm của đức tin, việc truyền giáo và trên hết, Chúa Thánh Thần được nhấn mạnh nhiều lần từ nhiều khía cạnh khác nhau. “Điều này kích thích sự xuất hiện và sự tiếp tục của các tiến trình vốn xây dựng chúng ta trở thành Dân Thánh của Thiên Chúa, thay vì tìm kiếm những kết quả tức thì với những kết quả sớm vội vã hấp tấp”.
Bức thư của ĐTC Phanxicô cũng lặp lại lời cảnh báo chống lại một cuộc cải cách sai lầm, như đã nêu trong “Evangelii Gaudium”.
Những cám dỗ
Để đi theo con đường công đồng tính, ĐTC Phanxicô lưu ý, sự can đảm là cần thiết trước hết. Tuy nhiên, đồng thời, người ta cần phải cẩn thận để không rơi vào những cạm bẫy được đặt trên đường đi, mà Ngài gọi đó là “những cám dỗ”.
“Căn cứ theo những sự cám dỗ này”, ĐTC Phanxicô cảnh báo, “có một sự tin tưởng rằng phản ứng tốt nhất với nhiều vấn đề và thiếu sót tồn tại, đó chính là sắp xếp lại mọi thứ, thay đổi chúng và ‘đặt chúng lại với nhau’ nhằm mang lại trật tự và làm cho đời sống Giáo hội trở nên dễ dàng hơn bằng cách thích ứng nó với logic hiện tại hoặc của một nhóm cụ thể”.
Truyền giáo – tiêu chí vượt trội
ĐTC Phanxicô kêu gọi việc tiến hành một cách khôn ngoan. Tầm nhìn hợp lý đối với các vấn đề có ý nghĩa của nó nhưng đây không phải là sự kiện toàn “sự trung thành của chúng ta”.Đức Thánh Cha trở lại với thông điệp trung tâm của mình: “sự hoán cải mục vụ”. Truyền giáo, theo ĐTC Phanxicô , phải là “tiêu chí hướng dẫn trổi vượt”.
Theo ĐTC Phanxicô , tính trung tâm của Chúa Thánh Thần cũng định hình cách thức tiến hành các cuộc tranh luận. “Tầm nhìn công đồng không loại bỏ những sự mâu thuẫn hay sự nhầm lẫn”, nó cũng không phụ thuộc vào những xung đột với những thỏa hiệp sai lầm.
“Truyền giáo được thể hiện theo cách này”, ĐTC Phanxicô nhận xét, “không phải là một chiến thuật tái định vị Giáo hội trong thế giới ngày nay”, đó không phải là một “cuộc cải tổ”vốn khiến Giáo hội thích nghi với tinh thần của thời đại bằng cách khiến Giáo hội đánh mất đi tính độc đáo và sứ mạng tiên tri của mình. Việc truyền giáo cũng không có nghĩa là “một sự nỗ lực nhằm phục hồi những thói quen và thực hành có ý nghĩa trong các bối cảnh văn hóa khác”: một sự từ chối kép đối những người tìm kiếm sự cứu rỗi thông qua sự thích nghi hoặc chủ nghĩa truyền thống.
Cuộc cải tổ thực sự và công đồng tính
Để không chỉ tồn tại một cách trừu tượng, ĐTC Phanxicô chỉ ra các mục tiêu của một cuộc cải tổ thực sự: bắt đầu hành động gặp gỡ các anh chị em của chúng ta, đặc biệt là những người bị gạt ra bên lề xã hội, những người thấp kém nhất, trong bối cảnh của một nền văn hóa lãng phí và một nền văn hóa nơi mà thường có “những diễn ngôn mang xu hướng bài ngoại”.
Một lần nữa, nhằm thu hút sự chú ý đối với chủ đề công đồng tính, ĐTC Phanxicô nói rằng cần có “Cảm thức thuộc về Giáo hội” (Sensus Ecclesiae), một cảm thức chung cho cả Giáo hội bởi vì hành trình này không phải kết thúc bằng việc “bị cô lập trong những sự đặc thù của nó”.
“Những thách thức vốn đang chờ đợi chúng ta, những vấn đề và câu hỏi khác nhau xuất hiện”, ĐTC Phanxicô nhận xét, “không thể bị bỏ qua hoặc bị ẩn giấu, nhưng phải được đối mặt để đảm bảo chúng không bị vướng víu hoặc đánh mất tầm nhìn và thu hẹp những chân trời và thực tế của chúng ta”.
Đây chính là cách thức ĐTC Phanxicô tóm tắt tầm nhìn của Ngài vềđường hướng công đồng tính. Tất cả mọi người, đặc biệt là những con người “đơn sơ và nhỏ bé”, cần phải được lắng nghe.
“Chúng ta hãy cùngbước đi bên nhau và lắng nghe nhau dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, thậm chí ngay cả khi chúng ta không có cách suy nghĩ giống nhau”, ĐTC Phanxicô nói. “Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta thấy con đường của các Mối Phúc”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
