ĐTC Phanxicô hôm qua Chúa nhật 15/10 vừa công bố rằng Ngài sẽ kêu gọi một Thượng hội đồng Giám mục đặc biệt vào tháng 10 năm 2019 cho khu vực Pan – Amazon ở châu Mỹ Latinh, có nghĩa là các quốc gia trong khu vực Amazon – Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, Guyana thuộc Pháp, Guyana, Perú, Venezuela và Surinam. Đây là lần đầu tiên ĐTC Phanxicô kêu gọi một hội nghị thượng đỉnh cho một khu vực cụ thể, điều mà Thánh Gioan Phaolô II đã làm để báo hiệu mối quan tâm đặc biệt.
ROME – ĐTC Phanxicô hôm qua Chúa nhật 15/10 đã công bố một cuộc họp đặc biệt của Thượng Hội Đồng Giám Mục, dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 10 năm 2019, thu hút sự tham gia của tất cả các vị Giám chức đến từ khu vực Pan-Amazon của Châu Mỹ Latinh, có nghĩa là các quốc gia như: Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, Guyana thuộc Pháp, Guyana, Perú, Venezuela và Surinam.
“Chấp nhận mong muốn của một số Hội đồng Giám mục Công giáo tại châu Mỹ Latinh, cũng như tiếng nói của các vị mục tử và các tín hữu đến từ nhiều khu vực khác nhau trên toàn thế giới, tôi đã quyết định triệu tập một hội nghị đặc biệt của Thượng Hội Đồng các Giám Mục cho vùng Pan-Amazon, dự kiến sẽ diễn ra tại Rôma vào tháng 10 năm 2019”, ĐTC Phanxicô công bố vào cuối giờ Kinh Truyền Tin hàng tuần của mình.
Đã có một Thượng Hội Đồng Giám Mục về Giới trẻ, Đức tin và việc phân định ơn gọi, dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 10 năm 2018.
Đây là lần đầu tiên ĐTC Phanxicô kêu gọi một Thượng Hội đồng Giám mục cho một khu vực cụ thể, mặc dù Thánh Gioan Phaolô II đã làm như vậy trong những dịp khác nhau để báo hiệu mối quan tâm đặc biệt. Thánh Gioan Phaolô II đã kêu gọi một Thượng Hội đồng đặc biệt cho Hà Lan vào năm 1980 và cho Lebanon vào năm 1995, thêm vào đó là các Thượng Hội đồng đặc biệt cho mỗi châu lục trên thế giới.
Mục đích chính của hôi nghị Amazon, ĐTC Phanxicô cho biết, sẽ là để nhằm xác định những đường hướng mới cho công cuộc Phúc Âm hóa trong khu vực. Sự chú ý đặc biệt, ĐTC Phanxicô cho biết thêm, sẽ được dành cho người dân bản địa, “thường bị lãng quên và không có triển vọng về một tương lai yên ổn” và cuộc khủng hoảng của khu rừng mưa nhiệt đới Amazon, vốn được coi là một trong những “lá phổi” của thế giới bởi vì lượng oxy sinh ra bởi thảm thực vật phong phú của nó.
Lời tuyên bố của ĐTC Phanxicô đã được đưa ra sau khi ngài cử hành Thánh lễ tuyên Thánh cho 35 vị tân Hiển Thánh tại Quảng trường Thánh Phêrô tại Rome. ĐTC Phanxicô đã cầu xin sự chuyển cầu của các Ngài cho hội nghị thượng đỉnh sắp tới, để rồi “qua việc tôn trọng vẻ đẹp của công trình sáng tạo, tất cả mọi dân tộc trên thế giới đều dâng lời tán tụng Thiên Chúa, Chúa tể của vũ trụ, và được Thiên Chúa soi sáng để bước đi trên con đường công lý và hòa bình”.
Các vị Thánh mới được tuyên phong bao gồm 30 vị được gọi là “các Anh hùng tử đạo Natal”, bao gồm cả giáo dân và linh mục, những người đã chịu phúc tử đạo vào năm 1645 trong một làn sóng đàn áp chống lại Công giáo bởi những người Hà Lan theo thuyết Can-vin tại Natal, Brazil.
Cũng từ châu Mỹ Latinh, nhưng không phải khu vực Amazon, các vị tân Hiển Thánh được tuyên phong trong Thánh lễ Chúa nhật 15/10 là một nhóm ba vị tử đạo bản xứ đến từ Mexico – Cristobal, Antonio và Juan – được gọi là “các Anh hùng tử đạo thiếu niên của Tlaxcala”. Với độ tuổi từ 12 đến 13, các anh hùng tử đạo này là những người Công giáo bản địa đầu tiên của Mexico, đã bị giết hại trong khoảng năm 1527 và 1529 vì đã từ chối việc chối bỏ đức tin Công giáo và trở về truyền thống lâu đời của mình.
Khả năng về việc ĐTC Phanxicô kêu gọi một Thượng hội đồng Giám mục dành cho các Giám mục ở khu vực Amazon lần đầu tiên đã được lan truyền vào tháng 5, khi các vị Giám chức người Pêru có mặt tại Rôma nhân chuyến hành hương cứ 5 năm một lần của mình đến các văn phòng khác nhau của Vatican.
Đức Tổng Giám mục Salvador Pineiro Garcia-Calderon Địa phận Ayacucho, Chủ tịch hội đồng giám mục Peru, phát biểu với tờ L’Osservatore Romano của Vatican rằng ĐTC Phanxicô chia sẻ với các Giám mục rằng Ngài muốn có một Thượng hội đồng như vậy diễn ra.
Mặc dù Giáo hội đã tiếp tục hỗ trợ các cộng đồng bản xứ ở Amazon, vốn chiếm 63% dân số Peru, những nỗ lực phải tiếp tục “hồi sinh” Giáo hội cũng như các công việc của Giáo hội trong khu vực, vị giám trợ cho hay.
Thách thức của công việc truyền giáo ở các cộng đồng xa xôi, với các Giám mục đôi khi cách nhau 17 tiếng đồng hồ, trong cùng một Giáo tỉnh, là một trong những chủ đề chính mà các Giám mục thảo luận với ĐTC Phanxicô, Đức TGM Pineiro cho hay.
Vào tháng 3 năm 2015, Vatican đã công bố một sáng kiến để bảo vệ lưu vực Amazon cùng với các cư dân của nó, Mạng lưới Giáo hội Pan-Amazon, nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế của khu vực trong khi quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Amazon theo cách thức vốn tôn trọng phẩm giá con người và các mục tiêu công ích.
Các nhà bảo vệ môi trường coi việc bảo vệ rừng nhiệt đới Amazon chính là một ưu tiên toàn cầu quan trọng và cấp bách bởi vì nó tạo ra 20% ôxy cho trái đất và là nơi sinh sống của khoảng từ 15 đến 20 phần trăm tất cả các chủng loài.
Mạng lưới này muốn thống nhất những nỗ lực của Giáo hội trong việc thúc đẩy trách nhiệm quản lý và tính bền vững có trách nhiệm để thúc đẩy nhân quyền, công cuộc Phúc Âm hóa, cũng như sự phát triển văn hóa, xã hội và kinh tế của người dân, đặc biệt là những người dân bản địa.
Hội nghị thượng đỉnh sắp tới chính là một sự tăng cường đối với nỗ lực nhằm bảo vệ Amazon, vốn thuộc về gần như hoàn toàn các quốc gia nơi mà Công giáo là một tôn giáo chiếm ưu thế.
Trong chuyến thăm Brazil vào đầu triều đại của mình, ĐTC Phanxicô đã nhắn nhủ với một nhóm các Giám mục Brazil rằng Amazon không nên bị “khai thác bừa bãi, nhưng thay vào đó, nó phải được coi là một công viên”.
“Sự hiện diện của Giáo hội ở Lưu vực sông Amazon không phải là của một người nào đó với những chiếc bao bị đã được đóng đầy và sẵn sàng rời bước sau khi đã khai thác hết tất cả mọi thứ có thể”, ĐTC Phanxicô phát biểu với các Giám mục. “Giáo Hội đã hiện diện tại Lưu vực sông Amazon ngay từ đầu, nơi các nhà truyền giáo, các dòng tu, linh mục, giáo dân và các Giám mục, và Giáo hội vẫn còn tiếp tục hiện diện và vô cùng quan trọng đối với tương lai của khu vực”.
Minh Tuệ chuyển ngữ