Đức Thánh Cha Phanxicô trong buổi tiếp kiến chung vào ngày 19 tháng 4 năm 2023 (Ảnh: Daniel Ibanez/CNA)
Đức Thánh Cha Phanxicô đã bày tỏ sự dè dặt sâu sắc về đường hướng của Giáo hội Công giáo ở Đức, đồng thời cảnh báo rằng các bước cụ thể hiện đang được thực hiện “có nguy cơ” làm suy yếu sự hiệp nhất với Giáo hội hoàn vũ.
Đức Thánh Cha đã đưa ra những lời chỉ trích của mình trong một bức thư gửi 4 nữ giáo dân Công giáo Đức được đăng trên tờ báo Welt của Đức vào ngày 21 tháng 11.
“Thực sự có rất nhiều bước được thực hiện bởi các thành phần quan trọng của Giáo hội địa phương này, có nguy cơ khiến Giáo hội ngày càng rời xa đường hướng chung của Giáo hội hoàn vũ”, Đức Thánh Cha viết.
Bức thư đề ngày 10 tháng 11, được viết bằng tiếng Đức và có chữ ký viết tay của Đức Thánh Cha Phanxicô.
Mối bận tâm hàng đầu của Đức Thánh Cha là thúc đẩy việc thành lập một “Hội đồng Thượng Hội đồng” thường trực, một cơ quan hỗn hợp bao gồm giáo dân và Giám mục sẽ cai quản Giáo hội Công giáo ở Đức. Việc thành lập hội đồng này là ưu tiên hàng đầu của Con đường Công nghị Đức, một sáng kiến gây tranh cãi đòi hỏi những thay đổi đáng kể trong cơ cấu và giáo huấn của Giáo hội.
Trong bức thư của mình, Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh rằng hình thức “cơ quan tư vấn và đưa ra quyết định” như đề xuất hiện nay “không phù hợp với cơ cấu Bí tích của Giáo hội Công giáo”. Đức Thánh Cha đã đề cập đến lá thư vào ngày 16 tháng 1 từ các quan chức cấp cao của Vatican gửi cho các Giám mục Đức, mà ngài đã ủy quyền cụ thể, cấm dứt khoát việc thành lập Hội đồng Thượng Hội đồng.
Một ủy ban lãnh đạo Con đường Công nghị gần đây đã nhóm họp từ ngày 10-11 tháng 11 tại Essen nhằm đặt nền móng cho Hội đồng Thượng Hội đồng mà họ dự định thành lập không muộn hơn năm 2026.
4 Giám mục Đức đã bỏ phiếu vào tháng 6 để ngăn chặn việc tài trợ cho ủy ban trù bị, và tổng cộng 8 trong số 27 Giám mục Đức đã vắng mặt trong cuộc họp từ ngày 10-11 tháng 11.
Trong bức thư gần đây của mình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đề xuất một con đường khác cho Giáo hội ở Đức.
Thay vì tìm kiếm ‘sự cứu giúp’ trong “các ủy ban không ngừng phát triển” hoặc “các cuộc đối thoại chỉ quan tâm đến mình lặp lại các chủ đề tương tự”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh sự cần thiết của việc Giáo hội Công giáo ở Đức phải bắt nguồn từ “cầu nguyện, sám hối và tôn thờ”.
Đức Thánh Cha cũng kêu gọi các tín hữu Công giáo Đức “gắn kết với anh chị em của chúng ta” bị gạt ra bên lề, đặc biệt là những người bệnh tật, bị cầm tù và những người “ở ngưỡng cửa nhà thờ của chúng ta”.
“Tôi xác quyết rằng ở những nơi này, Thiên Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta”, Đức Thánh Cha Phanxicô viết.
Bức thư được gửi tới các nhà thần học Katharina Westerhorstmann và Marianne Schlosser, nhà báo Dorothea Schmidt, và nhà triết học tôn giáo Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz. 4 nữ giáo dân người Đức trước đây từng là đại biểu của Con đường Công nghị nhưng đã từ chức vào tháng 2 để phản đối. Họ đã viết thư cho Đức Thánh Cha vào ngày 6 tháng 11 bày tỏ mối quan ngại của họ về đường hướng của Giáo hội Công giáo ở Đức.
Trong lá thư phúc đáp của mình, Đức Thánh Cha kêu gọi 4 người phụ nữ cầu nguyện cho ngài và “cho sự hiệp nhất chung của chúng ta”.
Thần học gia người Đức Martin Brüske đã mô tả bức thư của Đức Thánh Cha là một tín hiệu rõ ràng và mạnh mẽ nhằm ngăn chặn công việc của Ủy ban Thượng hội đồng.
“Những người không muốn nghe và nhìn nhận điều này sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu cuối cùng họ biến mất trong vòng xoáy của sự chia rẽ”, thần học gia Brüske cho biết trong một tuyên bố do New Beginning, một nhóm người Công giáo Đức chỉ trích Con đường Công nghị, đưa ra.
Bộ phận lãnh đạo của Con đường Công nghị Đức gần đây đã đóng khung nỗ lực thành lập Hội đồng Thượng Hội đồng là điều phù hợp với sự nhấn mạnh của Đức Thánh Cha Phanxicô về việc gia tăng tính Hiệp hành trong Giáo hội Công giáo, bao gồm cả Thượng Hội đồng về Hiệp hành gần đây tại Vatican.
Trong một tuyên bố vào ngày 29 tháng 10, Thomas Söding, phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Người Công giáo Đức (ZdK), đã mô tả hội nghị Vatican là “một sự xác nhận về Con đường Công nghị ở Đức”. Ông Söding cũng cho biết thêm rằng các kế hoạch của Đức nhằm thành lập Hội đồng Thượng hội đồng thường trực phù hợp với lời kêu gọi phân cấp lớn hơn trong báo cáo của Thượng Hội đồng vào tháng 10.
Con đường Công nghị Đức, một nỗ lực chung của Hội đồng Giám mục Đức và ZdK, đã được khởi động vào năm 2019. Tiến trình bất hợp luật đã kết thúc giai đoạn đầu tiên vào tháng 3, thông qua các nghị quyết để không chỉ tiến tới việc thành lập Hội đồng Thượng hội đồng mà còn để chúc lành cho các cuộc kết hợp đồng tính cũng như thúc đẩy việc truyền chức cho phụ nữ ở cấp độ Giáo hội hoàn vũ.
Bức thư của Đức Thánh Cha Phanxicô gửi 4 nữ giáo dân không phải là lần đầu tiên ngài bình luận về Con đường Công nghị Đức. Vào tháng Giêng, Đức Thánh Cha đã chỉ trích tiến trình này dành riêng cho “một nhóm chọn lọc” và “không hữu ích cũng như không nghiêm túc”. Trước khi bắt đầu Con đường Công nghị Đức, Đức Thánh Cha đã viết một lá thư vào tháng 6 năm 2019 gửi “Đoàn dân lữ hành của Thiên Chúa tại Đức”, kêu gọi tập trung vào việc truyền giáo trước “sự xói mòn và suy thoái đức tin ngày càng gia tăng”.
Minh Tuệ (theo CNA)
