Cha Chris Ponnet, Linh mục Tuyên úy tại Trung tâm St. Camillus, Los Angeles, phát biểu trong một cuộc biểu tình phản đối án tử hình tại Anaheim vào ngày 25 tháng 2 năm 2017 (Ảnh: Andrew Cullen/CNS)
NEW YORK – Trong 5 năm liên tiếp, đã có ít hơn 30 vụ tử hình và ít hơn 50 bản án tử hình, theo một báo cáo mới ghi lại sự sụt giảm đáng kể trong việc sử dụng hình phạt tử hình tại Hoa Kỳ.
Báo cáo mới, được phát hành hôm thứ Ba bởi Trung tâm thông tin hình phạt tử hình (DPIC), lưu ý rằng có 22 vụ hành quyết vào năm 2019, giảm nhẹ so với con số 25 vụ vào năm 2018 và cùng thời điểm đó, New Hampshire đã bãi bỏ việc thi hành bản án này và California đã tuyên bố lệnh cấm hành quyết.
Theo báo cáo, các vụ hành quyết chỉ diễn ra ở 7 tiểu bang trong năm 2019 và Texas chiếm 41% trong số các vụ hành quyết đó. Đối với việc ban hành các bản án tử hình mới, Florida và Ohio đã nắm giữ kỷ lục, với việc cả hai tiểu bang áp đặt 6 bản ánh tử hình tại mỗi bang trong năm ngoái.
Trong cùng thời gian đó, các tòa án trên cả nước đã tạm dừng thêm nhiều vụ hành quyết – tổng cộng 24 vụ trong suốt cả năm – so với 22 vụ đã được thực hiện.
Ngoài ra, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã ban hành Án lệnh tạm thời, nghiêm cấm chính phủ thực hiện các vụ hành quyết liên bang đầu tiên sau 16 năm – mặc dù thực tế là vào tháng 7, chính quyền Trump tuyên bố rằng họ có ý định nối lại các vụ hành quyết liên bang sau 16 năm gián đoạn.
Robert Dunham, Giám đốc điều hành DPIC, phát biểu với Crux rằng điều quan trọng là phải xem quyền tài phán liên bang như là một quyền tài phán giữa những người khác và vấn đề với chính quyền Trump đó chính là liệu họ có tuân theo xu hướng của nhà nước và áp đặt thực tiễn này hay không hoặc liệu họ có phải là một ngoại lệ hay không.
“Rõ ràng là họ sẽ trở thành một ngoại lệ”, ông Dunham nói.
“Hình phạt tử hình đang dần biến mất trong toàn bộ các khu vực trên khắp Hoa Kỳ”, ông Dunham tiếp tục. “Giờ đây bạn có thể lái xe từ mũi đông bắc Maine đến mũi tây nam West Virginia mà không cần phải chạm bánh đến một tiểu bang áp dụng án tử hình”.
Hơn nữa, ông Dunham cũng cho biết rằng các tiểu bang phía tây Texas đã không chứng kiến bất kỳ một vụ hành quyết nào trong 5 năm qua và những nỗ lực đó hiện đang được tiến hành ở cả cơ quan lập pháp do đảng Cộng hòa kiểm soát ở bang Wyoming và cơ quan lập pháp do đảng Dân chủ kiểm soát tại Colorado nhằm chấm dứt việc áp dụng bản án này, đồng thời tạo cho nó động lực lưỡng đảng trên khắp Hoa Kỳ.
Vào tháng 6, Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ (USCCB) đã bỏ phiếu sửa đổi Sách Giáo lý GHCG Hoa Kỳ như là một hành động hưởng ứng quyết định cập nhật Sách Giáo lý Giáo hội Công giáo của Đức Thánh Cha Phanxicô vào tháng 8 năm 2018 tuyên bố việc thi hành án tử hình là “không thể chấp nhận được”.
Trong bài phát biểu vào hồi tháng 9 năm 2015 tại phiên họp chung của Quốc hội Hoa Kỳ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã hoan nghênh các giám mục Hoa Kỳ vì những nỗ lực của họ trong việc kêu gọi xóa bỏ án tử hình.
“Tôi không chỉ ủng hộ họ, mà tôi còn khuyến khích tất cả những người tin rằng một hình phạt chính đáng và cần thiết không bao giờ loại trừ chiều kích của niềm hy vọng và mục tiêu phục hồi”, ĐTC Phanxicô nhấn mạnh.
Ông Dunham đã nhấn mạnh sự chú ý của Giáo hội Công giáo đối với vấn đề này, đồng thời lưu ý rằng ở một số bang, những nỗ lực của các nhà lãnh đạo Công giáo là rất quan trọng để đảm bảo sự hỗ trợ cho việc lập pháp chống lại việc thực tiễn này.
Tại New Hampshire, ông Dunham lưu ý rằng lệnh hoãn đã được ban hành với đa số bằng chứng phủ quyết tại Hạ viện và Thượng viện.
“Họ cần mọi phiếu biểu quyết để làm cho nó trở nên chống được đạn, và điều đó sẽ không xảy ra nếu không có Giáo hội Công giáo”, ông Dunham nói.
Hướng nhìn về phía trước, ông Dunham nói, “những nỗ lực của các tín hữu Công giáo tại tiểu bang Wyoming sẽ vô cùng quan trọng”. Ông cũng cho biết rằng ảnh hưởng của Giáo hội cũng đáng chú ý không kém ở những nơi như tiểu Utah, vốn không phải phần lớn là người Công giáo, và tiểu bang Louisiana.
“Bất cứ lúc nào một nỗ lực để thay đổi chính sách đều mang tính lưỡng đảng và phụ thuộc vào một liên minh thành công để biến nó trở thành hiện thực, nỗ lực của tất cả các đối tác trong liên minh là rất quan trọng”, ông Dunham lưu ý.
Đầu năm nay, Mạng lưới Huy động Công giáo, tổ chức Công giáo hàng đầu phản đối án tử hình, đã tổ chức kỷ niệm 10 năm thành lập của mình, nơi mà họ lưu ý rằng khi tổ chức này lần đầu tiên được thành lập, 35 tiểu bang trên toàn quốc cho phép thi hành bản án này. Hiện nay, con số đó giảm xuống còn 29 tiểu bang.
“Không thể có chuyện quay lui trở lại như trước. Hình phạt tử hình hiện đang thất bại tại Hoa Kỳ”, Giám đốc điều hành Krisanne Vaillancourt Murphy cho biết vào thời điểm đó. “Chúng ta phải vượt qua vạch đích, nhưng không có chuyện quay lui lại”.
Minh Tuệ (theo Crux)
