Trong một cuộc phỏng vấn với Vatican News, Tổng Thư ký Thượng Hội đồng Giám mục, Đức Hồng Y Mario Grech, giải thích tầm quan trọng của giai đoạn đầu tiên cấp Giáo phận của tiến trình Thượng hội đồng, khai mạc vào ngày 10 tháng 10. Đức Hồng Y Grech cho biết rằng giai đoạn tham vấn đầu tiên “là giai đoạn thiết lập, nó phải kêu gọi sự tham gia không chỉ của các tín hữu Công giáo mà còn của tất cả những người đã được rửa tội”.
Giai đoạn cấp giáo phận của Thượng hội đồng sắp tới, bắt đầu vào tháng 10, sẽ không phải là giai đoạn chuẩn bị, nhưng sẽ là một phần của Thượng hội đồng. Điểm mới lạ này đã được nhắc lại vào hôm thứ Ba, ngày 7 tháng 9, tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, trong cuộc họp báo trình bày “Tài liệu Chuẩn bị” và “Vademecum” cho Đại hội đồng Thường kỳ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục, với chủ đề: “Vì một Giáo hội đồng nghị: Hiệp thông, Tham dự và Truyền giáo”, sẽ được cử hành vào năm 2023. Đức Hồng Y Mario Grech, Tổng Thư ký Thượng Hội Đồng Giám Mục, đã thông báo rằng Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ long trọng khai mạc Hành trình Thượng Hội Đồng này vào ngày 10 tháng 10 tại Rôma, trong khi vào Chúa Nhật tiếp theo, ngày 17 tháng 10, mỗi Giám mục sẽ khởi động tiến trình này bằng việc cử hành phụng vụ riêng của họ tại các Giáo hội cụ thể.
Trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 2021 đến tháng 10 năm 2023, tiến trình này sẽ được chia thành ba giai đoạn, chuyển từ cấp Giáo phận sang cấp lục địa, và tạo ra hai công cụ làm việc khác nhau. Cuộc hành trình đồng nghị sẽ kết thúc ở cấp Giáo hội hoàn vũ. “Tài liệu Chuẩn bị” nhằm mục đích trở thành “một công cụ để tạo điều kiện cho giai đoạn đầu tiên của việc lắng nghe và tham khảo ý kiến của Dân Chúa tại các Giáo hội cụ thể (từ tháng 10 năm 2021 – tháng 4 năm 2022), với hy vọng giúp khởi động các ý tưởng, năng lượng và sự sáng tạo của tất cả những người sẽ tham gia cuộc hành trình, và để chia sẻ thành quả nỗ lực của họ một cách dễ dàng hơn”.
Bên lề cuộc họp báo hôm thứ Ba, Đài phát thanh Vatican đã phỏng vấn Đức Hồng Y Grech, trò chuyện với ngài về những bước đầu tiên của hành trình Thượng hội đồng mới.
Kính thưa Đức Hồng y, tại sao lại có Thượng hội đồng về Đồng nghị tính?
Bởi vì Giáo hội muốn hiểu rõ hơn về chính mình. Nếu Giáo hội không thừa nhận phong cách của đồng nghị tính, đó sẽ không phải là Giáo hội. Tôi nói điều này bởi vì, như Huấn quyền nhắc nhở chúng ta, việc nói về tính đồng nghị và Giáo hội có nghĩa là nói về cùng một vấn đề. Nếu không có một Giáo hội hiệp thông, nơi mà tất cả những người đã được rửa tội đều cảm thấy rằng họ có sự tham gia, thì việc truyền giáo cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Việc công bố hai tài liệu này thể hiện ở giai đoạn nào trong hành trình của Thượng Hội Đồng?
Đúng là Thượng Hội đồng sẽ được khai mạc vào ngày 10 tháng 10, nhưng chúng ta có thể nói rằng với việc công bố hai văn kiện này, và đặc biệt là “Tài liệu Chuẩn bị”, cuộc hành trình của Thượng hội đồng đã bắt đầu. Bởi vì một khi tài liệu đến với các Giáo phận, thông qua các Giám mục, thì việc chuẩn bị giai đoạn đầu tiên của tiến trình Thượng hội đồng bắt đầu, cụ thể là việc tham vấn Dân Chúa, vốn là giai đoạn nền tảng cho sự thành công của Thượng Hội đồng tiếp theo.
Ai sẽ là nhân vật chính của cuộc tham vấn quan trọng đầu tiên này?
Dân Chúa – và như “Lumen Gentium” nói, khi chúng ta nói “Dân Chúa”, chúng ta muốn nói đến tất cả mọi người: từ Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha, đến tất cả những người vừa mới được rửa tội.
Vậy kể cả những người không thực hành đức tin hoặc cách xa Giáo hội?
Tất cả, tất cả những người đã được rửa tội đều có cơ hội này để ngỏ lời với vị Mục tử của họ và Giáo hội những gì họ tin chắc rằng Chúa Thánh Thần muốn truyền đạt cho Giáo hội ngày nay. Tôi nói rằng vòng tròn còn rộng lớn hơn: đây không chỉ là lời kêu gọi dành cho các thành viên của Giáo hội Công giáo, mà còn dành cho tất cả những người đã được rửa tội, bởi vì cuộc hành trình này còn mang chiều kích đại kết.
Tại Văn phòng Báo chí, chủ đề về tư cách bỏ phiếu của phụ nữ trong giai đoạn đại hội đồng lại một lần nữa được nêu lên. Đức Hồng y đáp lại những yêu cầu này như thế nào?
Trong bài phát biểu của tôi tại cuộc họp báo, tôi đã mời gọi các nhà báo không tìm kiếm những tin tức sốt dẻo hoặc giật gân trong tiến trình Thượng hội đồng này. Tôi muốn tất cả chúng ta nỗ lực thực hiện nó một cách mãnh liệt và chân thành, đánh giá cao tất cả các khía cạnh tích cực của đề xuất này. Về việc bỏ phiếu đối với phụ nữ, tôi muốn nói rằng điều quan trọng bây giờ đó là, với sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần, với tinh thần thiện chí và một chút kiên nhẫn, chúng ta cố gắng lắng nghe lẫn nhau. Bằng cách này, có lẽ một ngày nào đó chúng ta sẽ đạt đến thời điểm không cần phải bỏ phiếu. Tất cả chúng ta đều có thể đóng góp và tham gia để đảm bảo rằng khoảnh khắc này sẽ đến.
Đức Hồng y nhấn mạnh rất nhiều vào chiều kích tâm linh của tiến trình Thượng hội đồng. Tại sao?
Bởi vì trong tiến trình Thượng hội đồng Giáo hội cố gắng lắng nghe Chúa Thánh Thần; và do đó, chiều kích tâm linh là chìa khóa để hiểu toàn bộ quá trình này. Và nếu thiếu Chúa Thánh Thần trong kinh nghiệm này, chúng ta không thể nói về một Thượng Hội đồng, đó sẽ là một điều gì đó khác. Nhưng nếu chúng ta thực sự muốn nó là một cuộc hành trình đồng nghị tính, thì chúng ta phải quỳ gối xuống và cầu xin sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần: sẽ không có sự phân định nếu không có Chúa Thánh Thần.
Đức Hồng y mong muốn gửi tới các Giám mục trên thế giới lời mời gọi gì để họ cùng cộng tác trong giai đoạn tham vấn đầu tiên này không?
Thành thật mà nói, tôi không muốn đưa ra lời kêu gọi, nhưng tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn của tôi đối với tất cả các Giám mục. Bởi vì từ những tín hiệu mà chúng tôi với tư cách là Ban Thư ký đang nhận được, chúng tôi biết rằng nhiều người trong số họ rất nhiệt huyết với việc bắt đầu hành trình này. Tôi cảm ơn họ vì giờ đây họ là những tác nhân, những nhân vật chính, của cuộc hành trình này, bởi vì chính họ là những người phải làm cho Dân Chúa trở nên sống động. Tôi mời gọi họ phân phát hai tài liệu chúng tôi vừa xuất bản cho tất cả mọi người, cho toàn thể Dân Chúa.
Minh Tuệ (theo Vatican News)