Để làm đúng thủ tục do luật pháp Việt Nam hiện nay ban hành là không cho khiếu kiện tập thể, mà buộc từng người bị thiệt hại phải trực tiếp ký đơn khi muốn nộp đơn kiện, 5g30 sáng ngày 26/9/2016, một đoàn khoảng 600 người thuộc giáo xứ Phú Yên, tỉnh Nghệ An bắt đầu xuất phát trên 15 chiếc xe từ nhà thờ Phú Yên. Đoàn xe nhắm hướng Toà án Nhân dân thị xã Kỳ Anh, cách đó hơn 200 km, để làm đúng thủ tục do nhà nước yêu cầu: từng người bị thiệt hại trực tiếp ký tên nộp đơn kiện công ty Formosa. Đoàn có linh mục Đặng Hữu Nam, quản xứ Phú Yên, đồng hành.
Hình: internet
Thảm hoạ biển 4 tỉnh miền Trung do Formosa gây ra từ tháng 4/2016 đến nay đã 5 tháng, cuộc sống của hàng trăm ngàn người tại các vùng chịu thảm cảnh trực tiếp này bị đảo lộn, đúng hơn là bị triệt tiêu hoàn toàn nguồn sinh sống nhưng không hề được đền bù và có vẻ mọi sự sẽ bị cho chìm đi, lơ đi một cách rất bất nhân. Sự chờ đợi và kiên nhẫn của người dân có giới hạn, hôm nay họ phải đứng lên đòi lại công bằng cho họ và con cái họ.
Quãng đường dài hơn 200 cây số, lúc đầu bị ngăn cản, nhưng sau đó có lẽ biết không thể ngăn cản, nhà nước đã điều xe biển xanh dẫn đầu đoàn nên chuyến hành trình có chậm trễ. Khoảng 13g30, đoàn mới đến nhà thờ Đông Yên, tỉnh Hà Tĩnh. Mệt mỏi sau quãng đường xa, nhưng có lẽ tinh thần của hàng trăm con người được ủi an khi linh mục Phêrô Trần Đình Lai quản xứ Đông Yên và giáo dân Đông Yên đã sẵn sàng những mâm cơm tiếp đón.
14g50, một đoàn thuộc giáo xứ Quý Hoà, Hà Tĩnh tập trung tại Toà án thị xã Kỳ Anh để ủng hộ tinh thần đoàn Phú Yên.
15g30, đại diện đoàn, linh mục Đặng Hữu Nam và một số người dân vào bên trong toà án, cán bộ toà án tiếp đại diện đoàn trong văn phòng.
Sau ít phút trao đổi, cha Nam ra truyền đạt lại với giáo dân và hướng dẫn giáo dân những việc tiếp theo.
Trên facebook, Luật sư Vũ Hải Trần bình luận: “Cuộc chiến pháp lý ngư dân Việt chống lại quái vật Formosa chính thức bắt đầu!”.
Luật sư Luân Lê gọi đây là VỤ KIỆN LỊCH SỬ và cho biết: ” Khởi kiện là một hành vi pháp lý văn minh, đề cao luật pháp và cũng là hành xử phải được tôn trọng đầu tiên từ tất cả các bên đối với người có quyền lợi bị xâm hại.
Theo Điều 4 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, Tòa án nhân dân không được từ chối thụ lý giải quyết vụ án dù với bất kỳ lý do gì. Mà đây là một vụ kiện mang tính lịch sử về quy mô, về hậu quả và về số người tham gia, với yêu cầu khởi kiện là đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng cũng như yêu cầu thực thi các biện pháp khắc phục đối với môi trường, môi sinh vùng biển cho ngư dân.
Thời hạn tố tụng để giải quyết giai đoạn thụ lý kể từ khi nhận đơn (trực tiếp hoặc qua bưu điện) cho đến khi thụ lý vụ án (vào sổ thụ lý) bao gồm:
1. Thời hạn phân công thẩm phán xem xét đơn: 03 ngày (Điều 191);
2. Thời hạn xem xét đơn và ra các quyết định tố tụng tiếp theo: 05 ngày (Điều 191);
3. Thời hạn yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiên (nếu có): không quá 30 ngày, được gia hạn nhưng không quá 15 ngày (Điều 193).”
Khoảng 16g30, đã có sự khiêu khích từ lực lượng mặc thường phục, cha Đặng Hữu Nam phản đối quyết liệt.
17g đoàn giáo dân Phú Yên bắt đầu cất kinh cầu nguyện, hát “Kinh Hoà Bình” ngay trong sân toà án. Bên ngoài hàng rào là bà con giáo xứ Quý Hoà và các vùng chung quanh vẫn tiếp tục chờ đợi, ủng hộ.
Hình: fb Ngô Duy Quyền
Lúc 17g30, bài hát “Trả lại cho dân” được hát vang.
17g40 linh mục Đặng Hữu Nam thông báo với đoàn: toà án đã hết giờ làm việc, nhưng mới xong một nửa hồ sơ, mọi người sẽ đi về trong trật tự, ngày mai sẽ tiếp tục làm việc với số hồ sơ còn lại. Toà án xin ngày mai chỉ có cha Nam và vài người đại diện, nhưng theo cha Nam, hồ sơ khởi kiện hôm nay không chỉ có giáo dân giáo xứ Phú Yên mà còn một số giáo xứ khác và cả lương dân ở Phú Yên, hơn nữa đoàn sẽ không tách lẻ. Cha Nam cũng đề nghị mọi người ngày mai trật tự hơn, trước khi ra về cần dọn sạch chỗ ngồi và cũng nhắc nhở mọi người cám ơn cơ quan công quyền vì họ đã tiếp đoàn đúng mực. Sau đó, cha Nam đã ra cám ơn giáo dân ở các giáo xứ chung quanh và cả những người không cùng niềm tin tôn giáo đang chờ ngoài cổng toà án, cha khuyến khích họ dọn sạch rác, tôn trọng luật lệ giao thông, không làm ồn,.. Tối nay, đoàn giáo xứ Phú Yên sẽ ngủ lại tại nhà thờ Đông Yên mới và có thánh lễ cầu nguyện cho nạn nhân thảm hoạ môi trường, cầu nguyện cả cho nhà cầm quyền để họ thêm khôn ngoan sáng suốt vì chúng ta tin rằng “quyền lực của thế trần cũng đến từ Thiên Chúa”.
Tạ ơn Chúa và cám ơn linh mục Đặng Hữu Nam đã tổ chức và hướng dẫn đoàn dân rất tuyệt vời.
Chúng ta cùng hiệp ý với cha và người dân giáo xứ Phú Yên, giáo xứ Đông Yên trong Thánh lễ tối nay cũng như chờ đợi buổi làm việc ngày mai của đoàn.
Người tổng hợp
