Các Kitô hữu không thể tụ họp trong cộng đoàn, nhưng họ có cơ hội suy tư sâu sắc hơn về ý nghĩa thực sự của dịp Đại lễ này.
Lễ Phục sinh là một trong dịp Đại lễ lớn nhất trong năm trên khắp thế giới. Ban đầu nó là một ngày Lễ Thánh. Nhưng ý nghĩa của nó đang thay đổi.
Trong văn hóa phương Tây, lễ Phục sinh đã thay đổi từ việc là một lễ hội văn hóa lớn trở thành một ngày nghỉ lễ khác. Trong các xã hội đa văn hóa, điều này thậm chí còn áp dụng nhiều hơn như vậy.
Với việc ngừng tất cả mọi hoạt động rộng rãi do virus COVID-19, Lễ Phục sinh năm 2020 đã bị đóng cửa phần lớn. Nó chỉ còn là một khoảng trống tan tác.
Tuy nhiên, đối với các Kitô hữu thông thường, cảm giác mất mát lớn hơn nhiều vì các buổi cử hành Phụng vụ cộng đoàn đã bị cấm.
Tuần Thánh là đỉnh cao hàng năm của Phụng vụ Kitô giáo. Chúa nhật Lễ Lá kỷ niệm việc Chúa Giêsu vào thành Giêrusalem để bắt đầu tuần lễ định mệnh.
Các nhà thờ Kitô giáo làm sống lại chủ đề này với các cuộc rước.
Thứ Năm Tuần Thánh tưởng nhớ Bữa Tiệc Ly của Chúa Giêsu với các môn đệ. Các tín hữu ngày nay cử hành Bữa Tiệc ly của Chúa – danh hiệu trước đây được trao cho Bí tích Thánh Thể hoặc Thánh lễ.
Thứ Sáu Tuần Thánh tưởng niệm Cuộc Khổ Nạn của Chúa Giêsu với Nghi thức Suy tôn Thánh giá.
Đỉnh cao là Chúa nhật Phục Sinh. Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết đến sự sống. Các Kitô hữu nhớ đến Ngài không phải là người đã chết, nhưng đang sống, bằng cách cử hành Bí tích Thánh Thể và làm việc này để nhớ đến Ngài.
Do đó, Tuần Thánh về cơ bản là một lễ kỷ niệm chung của các tín hữu, vốn là một trong đức tin vào Chúa Giêsu đã chết, nhưng đã sống lại. Với việc COVID-19 ngăn chặn các Kitô hữu cùng nhau mừng lễ, các tín hữu phải chịu một sự tổn thất rất lớn.
Coronavirus và Lễ Phục sinh đều có chung một chủ đề bất diệt: sự sống và cái chết. Đây chính là chủ đề đã hình thành nên Kitô giáo.
Con người phải sống trong một thế giới ngột ngạt, bất công, nghèo khổ và nhơ nhuốc. Trong ba năm cuộc đời rao giảng công khai của Chúa Giêsu, thông điệp hy vọng của Ngài cho những con người bình thường đã thu hút các tín đồ. Ngài tuyên bố rằng Vương quốc hòa bình và công lý của Thiên Chúa đang đến gần.
Hy vọng cao độ của câu chuyện đó đã bị phá vỡ bởi cái chết của Chúa Giêsu dưới bàn tay của những kẻ quyền lực thời bấy giờ. Sau đó, các môn đệ đã tìm thấy một hy vọng thậm chí còn tốt hơn khi họ tin rằng Chúa Giêsu vẫn còn đang sống – nhưng theo một cách thức khác và ở chiều kích khác.
Trong tiếng Hy Lạp, họ gọi đó là cuộc sống dành cho mọi thời đại, được dịch sang tiếng Anh là “Cuộc sống vĩnh cửu”. Một bản dịch thu nhỏ, nhưng đó là những gì xảy ra khi trí tưởng tượng đấu tranh để diễn đạt bằng lời nói. Trong tiếng Hy Lạp, họ gọi đó là cuộc sống dành cho mọi thời đại , được dịch sang tiếng Anh là “Cuộc sống vĩnh cửu”. Một bản dịch tóm gọn, nhưng đó là những gì xảy ra khi trí tưởng tượng cố gắng diễn đạt bằng lời nói.
Kết quả từ sự phục sinh của Chúa Giêsu là những kẻ tin vào Người cũng sẽ thông phần trong sự sống này.
Họ có được nó khi trước hết đến với sự tin tưởng phó thác, và nó tồn tại ngoài cái chết trần thế của các tín hữu. Điều này củng cố ý tưởng của Chúa Giêsu về vương quốc hòa bình và công lý trổi vượt của Thiên Chúa.
Theo thời gian, những ý tưởng của các tín hữu đã được triển khai. Thông điệp trọng tâm của Thánh Phao-lô vào giữa thập niên 60 A.D đó là Chúa Giêsu đã sống lại với sự sống mới và sự chia sẻ của các môn đệ trong đó.
Sau đó, chúng ta thấy những câu chuyện vốn được triển khai trong các cộng đồng Kitô giáo khác nhau trong các thập kỷ tiếp theo trong các Tin mừng Mát-thêu, Mác-cô và Luca, được viết muộn hơn 10 năm hoặc 20 năm so với Thánh Phao-lô.
Phúc Âm của Thánh Gioan nổi lên vào đầu thế kỷ và gây chú ý sâu rộng nhất đến sự phục sinh của Chúa Giêsu và những hệ quả đối với các tín hữu.
Sự sống mới này dành cho mọi thời đại (sự sống vĩnh cửu) là một chủ đề chính của Thánh Gioan. Ngài là một nhà xây dựng tuyệt vời của những câu chuyện được làm nổi bật với đầy những hình ảnh và liên kết ám chỉ. Thánh Gioan tin vào chủ đề này một cách say mê đến nỗi Ngài như được Chúa Giêsu là người thầy hướng dẫn trong nhiều câu chuyện của mình.
Chúa Giêsu đã nói với ông Nicôđêmô rằng việc có được sự sống mới này cũng giống như việc được tái sinh (Chương 3). Người phụ nữ tại giếng nước được giảng dạy về Nước Hằng Sống mà Chúa Giêsu sẽ ban (Chương 4) – với những ám chỉ rõ ràng về phép Thánh Tẩy.
Cuộc đối thoại về Bánh Sự Sống trong chương 6 chứng minh rằng đức tin vào Chúa Giêsu chính là sự nuôi dưỡng đối với sự sống mới này, được ăn khi các tín hữu cử hành Bí tích Thánh Thể.
Sự chữa lành của người mù trong Chương 9 kết thúc bằng cuộc đối thoại của Chúa Giêsu về đức tin như là sự sáng suốt mới về sự sống mới này. Những người không có đức tin này đều là những người bị mù quáng.
Câu chuyện về việc Chúa Giêsu cho anh Lazarô sống lại trong chương 11 là bài học gây ấn tượng sâu sắc nhất về đức tin dẫn đến sự sống trong một chiều kích mới với việc Chúa Giêsu là người điều phối tối thượng đối với toàn bộ hiện tượng.
Phục sinh năm 2020 sẽ đi vào lịch sử như một trải nghiệm thú vị. Không có môn thể thao nào để theo dõi, không có trò giải trí nào để tham dự, không được đi đâu đó để nghỉ ngơi.
Đối với các Kitô hữu quen đến nhà thờ và các gia đình Do Thái nhân dịp Lễ Vượt Qua, điều này quả thực hết sức phiền muộn. Tuy nhiên, thật tốt khi nhớ về nguồn gốc của nó – Xuất hành và Lễ Vượt qua cho người Do Thái, và lễ Phục sinh đối với các Kitô hữu.
Với việc cử hành Phụng vụ cộng đoàn và các cuộc tụ họp gia đình bị hủy bỏ, chúng ta sẽ có nhiều thời gian để suy ngẫm về ý nghĩa Kitô giáo của dịp Đại lễ này. Một địa điểm thích hợp để bắt đầu sẽ là một bài đọc chậm rãi, suy tư về Tin Mừng theo Thánh Gioan.
Bị ép buộc bởi hoàn cảnh phải đối mặt với mối đe dọa của sự chết chóc đối với những người đang sống, bài Thánh ca Phụng vụ Phục sinh đã vẽ nên một viễn tượng về sự chiến thắng khải hoàn.
Mors et vita duello
Conflixere mirando.
Dux vitae mortuus
Regnat vivus.
Sự chết và Sự sống
bắt đầu giao chiến trong cuộc xung đột trọng yếu.
Sự sống đã chế ngự sự chết
Và giờ đây sựu sống đã thống trị.
Lm. Eric Hodgens
** Cha Eric Hodgens là một nhà thần học và là một Linh mục cao niên thuộc Tổng Giáo phận Công giáo Melbourne (Úc).
Minh Tuệ (theo La Croix)
