Trong khi Thượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon tiếp tục thảo luận về bản thảo tài liệu chung kết, bốn tham dự viên tham gia Thượng Hội đồng đã chia sẻ những hiểu biết và kinh nghiệm của họ trong cuộc họp báo tại Văn phòng báo chí Tòa Thánh vào chiều thứ Ba 22/10.
Cuộc họp báo hôm thứ Ba 22/10 vềThượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon
Thứ Ba 22/10 là ngày cuối cùng cho các cuộc thảo luận trong các nhóm làm việc nhỏ. Thư ký của Ủy ban Truyền thông của Thượng Hội đồng Giám mục, Linh mục Dòng Tên Giacomo Costa, cho biết các tham dự viên “hiện vẫn đang lắng nghe và đóng góp ý kiến”. Kết quả sẽ được trao cho những người chịu trách nhiệm soạn thảo tài liệu chung kết và Thượng Hội đồng sẽ bỏ phiếu về tài liệu này vào thứ Bảy 26/10.
Bà Judite da Rocha
Bà Judite da Rocha là người đầu tiên trình bày. Bà là Điều phối viên Quốc gia của Phong trào của các Nạn nhân bị ảnh hưởng bởi các con đập ở Brazil. Bà nhấn mạnh các mối đe dọa từ các nhà máy thủy điện đối với các ngư dân và người dân sinh sống dọc theo các con sông.
Bà da Rocha đã đưa ra những ví dụ về việc nhiều gia đình bị mất nhà cửa, các cộng đồng bị buộc phải di tản, các truyền thống và văn hóa bị phá hủy. Bà da Rocha cũng đã chia sẻ về ảnh hưởng của các hình thức bạo lực gia đình và quấy rối tình dục đối với phụ nữ. Chúng ta cần triển khai những cách thức khác để sản xuất năng lượng và điện, bà da Rocha nói.
Đức Tổng Giám mục Héctor Miguel Cabrejos Vidarte, O.F.M.
Đức Tổng Giám mục Héctor Miguel Cabrejos Vidarte, O.F.M., Địa phận Trujillo, là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Peru và CELAM, Hội nghị Giám mục Mỹ Latinh. Đức TGM Cabrejos đã phát biểu với các nhà báo rằng Thượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon hiện đang thu hút sự chú ý đối với cả các vấn đề thiên nhiên và Nhân loại.
Thiên nhiên đó chính là tình trạng đa dạng sinh học và sinh thái, Đức TGM Cabrejos nói, và không phải ngẫu nhiên mà Thượng Hội đồng dành sự tưởng nhớ đối với Thánh Phanxicô Assisi, người đã bày tỏ tình yêu của mình đối với thiên nhiên một cách hết sức hùng hồn. Con người phải quay trở lại với việc tận hưởng mối quan hệ tôn trọng với thiên nhiên, Đức TGM Cabrejos nói: việc tôn trọng đối với trái đất “dẫn đến sự hiệp thông với Thiên Chúa”.
Theo Đức TGM Cabrejos Vidarte, chúng ta cần phải “đào sâu hơn và can đảm hơn” khi nói đến việc thảo luận về các chủ đề hiện sinh và tính trung tâm của con người. Việc nhấn mạnh tầm quan trọng của “các mối quan hệ liên văn hóa”, Đức TGM Cabrejos khẳng định rằng các vấn đề ảnh hưởng đến chín quốc gia tại khu vực Amazon “đã vượt ra ngoài biên giới các quốc gia này”.
Đức Giám mục Karel Martinus Choennie
Đức Giám mục Karel Martinus Choennie Địa phận Paramaribo, thủ đô của Suriname, kế đến đã đưa ra lời chứng của mình. 92% đất nước của Đức Cha Choennie hiện vẫn đang được bao phủ bởi rừng xanh, Đức Cha Choennie nói, nhưng “nếu như tình trạng nóng lên toàn cầu viễn tiếp tục diễn ra” thì nó sẽ gây ra thảm họa cho Amazon. “Vấn đề biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến tất cả chúng ta”, Đức Cha Choennie cho biết, và đồng thời đưa ra ví dụ về “phạm vi ảnh hưởng rộng lớn của các trận bão ở vùng biển Caribê”.
“Châu Âu, Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản cần phải thay đổi lối sống”, Đức Cha Choennie cảnh báo, nếu không, “chúng ta đang trên con đường tiến tới việc tự hủy diệt”. Chúng ta cần một nền kinh tế mới của “tinh thần liên đới”, theo Đức Cha Choennie, bởi vì nền kinh tế hiện tại “mang tính hủy diệt và không công bằng với thế hệ tương lai”. Đức Cha Choennie đã tố cáo điều mà ngài gọi là việc thiếu sự sáng tạo và “sự đình trệ chính trị”, và đồng thời kết luận bằng cách thúc giục những người nắm giữ quyền lực cần phải “tìm ra những giải pháp thực sự”.
Đức Hồng Y Fridolin Ambongo Besungu, O.F.M.
Đức Hồng Y Fridolin Ambongo Besungu, O.F.M. Cap., là Tổng Giám mục Địa phận Kinshasa tại Cộng hòa Dân chủ Congo. ĐHY Besungu tham dự Thượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon đại diện cho châu Phi và đặc biệt là lưu vực Congo. Đức Hồng Y Besungu đã mô tả những điểm tương đồng giữa khu vực Amazon và Lưu vực Congo, đồng thời cũng cho biết rằng cả hai đều bị đe dọa bởi “tình trạng khai thác tận diệt vô trách nhiệm” và người dân ở cả hai khu vực này “có nguy cơ bị xóa sổ”.
Điểm nhấn mạnh chính yếu trong bài thuyết trình của ĐHY Besungu đó chính là “tinh thần đồng trách nhiệm” và “trách nhiệm giải trình”. ĐHY Besungu cũng đã kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới cần phải có tinh thần trách nhiệm hơn. Trong khi Thượng Hội đồng “mang lại hy vọng cho nhân loại”, Đức Hồng y Besungu nói, với tư cách là một Giáo hội, “chúng ta phải trở nên can đảm”.
Câu hỏi về một mạng lưới hợp nhất tất cả các quốc gia trong khu vực Amazon
Các nhà báo hiện diện tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh đã đặt câu hỏi liên quan đến các hình thức khác nhau của sự kết nối, cả trong và ngoài Giáo hội.
Đức Hồng Y Besungu đã mô tả những nỗ lực phối hợp cho Lưu vực Congo, và đồng thời mở rộng chúng cho toàn bộ khu vực rừng Xích đạo, theo nghĩa đen là “vượt ra ngoài các khu vực biên giới”.
Đức Tổng Giám mục Cabrejos Vidarte đã chia sẻ về việc ngài háo hức mong chờ “điều gì sẽ xảy ra tiếp theo” và lựa chọn thế nào để áp dụng kết luận của Thượng Hội đồng này. Đức Tổng Giám mục Cabrejos bày tỏ mong muốn thiết lập “một mạng lưới sống động và tích cực” với hình thức một “cơ quan Giáo hội” vốn sẽ hợp nhất tất cả các quốc gia trong khu vực Amazon.
Bà da Rocha đã mô tả tác động của các công ty đa quốc gia đang khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên: các vấn đề về sức khỏe tâm thần, trầm cảm, thậm chí là tự tử. Người dân được khuyến cáo rằng “đi hay là ở để rồi chết”, bà da Rocha nói, và tác động văn hóa xã hội gây ra sự đau khổ khốn cùng.
Câu hỏi về một tiếng nói tiên tri
Khi được hỏi về việc làm thế nào để Giáo hội có thể lên tiếng với “tiếng nói tiên tri” hơn nữa, Đức Cha Choennie cho rằng “giáo dục chính là một lời giải đáp”. Ngài cho biết rằng “chẳng hề tồn tại ý niệm rõ ràng về sự cấp bách của vấn đề” và người dân không sẵn sàng hy sinh lối sống của họ.
Đức Giám mục Choennie cho biết rằng có “một sự mâu thuẫn” giữa những người muốn bảo vệ các khu rừng, mà không muốn thay đổi lối sống của chúng ta, kể cả việc ăn ít thịt.
Đức Tổng Giám mục Cabrejos Vidarte nhấn mạnh sự cần thiết cần phải tập trung vào cam kết đối với việc “chăm sóc cho ngôi nhà chung của chúng ta”. Ngài nhắc lại rằng “có một sự tương quan giữa Thượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon và vấn đề biến đổi khí hậu”, và đồng thời cho biết rằng điều này sẽ được thảo luận tại COP 25, Hội nghị về vấn đề Biến đổi Khí hậu của Liên Hợp Quốc, dự kiến diễn ra vào tháng 12 tại Chile.
Câu hỏi về các sáng kiến
Về các đề xuất và sáng kiến, bà Judite da Rocha đã nhắc lại việc người dân bản địa tại Amazon có “một lịch sử về sự tồn tại và chịu đựng”. Các chính phủ, Giáo hội và xã hội phải cùng cộng tác với nhau, ghi nhớ “những gì đã hoạt động và những gì đã tồn tại”, bà da Rocha nói.
Về vấn đề này, Đức Hồng Y Besungu đã chia sẻ kinh nghiệm của mình tại CHDC Conggo. Công việc của Giáo hội với các tổ chức phi chính phủ và việc thúc đẩy các hoạt động vận động chính sách, dẫn đến sự chấp thuận đối với một đạo luật tại Hoa Kỳ dưới thời Chính quyền Obama, liên quan đến việc khai thác các hầm mỏ ở Congo, Đức Hồng Y Besungu nói. Tuy nhiên, lợi ích của các tập đoàn lớn khiến cho việc áp dụng các quyết định pháp lý trở nên khó khăn.
Đó chính là lý do tại sao chúng ta cần phải có “một cách tiếp cận toàn cầu”, và đồng thời thể hiện tinh thần đồng trách nhiệm hơn, Đức Hồng Y Besungu nói.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
