Cuộc họp báo trên chuyến bay truyền thống của ĐTC Phanxicô đã được cắt ngắn bởi tình trạng nhiễu không khí, thế nhưng ĐTC Phanxicô đã cố gắng giải đáp hàng loạt các câu hỏi về những vấn đề hiện tại, bao gồm vấn đề thay đổi khí hậu, vấn đề nhập cư, và cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại Venezuela.
Những câu hỏi đầu tiên đã được đặt ra bởi các phóng viên người Colombia, liên quan đến chuyến Tông du vừa qua. Khi được hỏi về những bước cụ thể nào mà người dân Colombia có thể thực hiện để vượt qua sự chia rẽ và hận thù đối với hàng thập kỉ của cuộc chiến tranh dân sự, thì ĐTC Phanxicô đã trả lời rằng Ngài muốn thấy người dân Colombia thực hiện khẩu hiệu: “Hãy thực hiện bước tiến thứ hai” – có liên quan đến khẩu hiệu của chuyến viếng thăm này, “Hãy thực hiện những bước tiến đầu tiên”. Những “tội lỗi” xảy ra trong suốt những năm xung đột khiến cho nhiều tâm hồn trở nên ốm yếu – nhưng tình trạng ốm yếu này quả là không đáng trách; nó gây ra bởi “những tội lỗi xấu xa”.
TÌNH TRẠNG THAM NHŨNG
Đức Thánh Cha Phanxicô đã được hỏi về tệ nạn tham nhũng, vốn thậm chí có thể tàn phá một quốc gia hơn là vấn đề bạo lực công khai. Đức Thánh Cha lưu ý rằng Ngài đã rất nhiều lần đề cập đến chủ đề này. Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi với việc tha thứ tội lỗi cho con người, ĐTC Phanxicô nói, nhưng tham nhũng là một loại tội lỗi với một sự khác biệt: những người tham nhũng mệt mỏi tìm kiếm sự tha thứ, và thậm chí họ quên đi việc làm thế nào để cầu xin sự tha thứ.
“Họ không thể cầu xin sự tha thứ, ĐTC Phanxicô nói, và vì lý do này, rất khó để giúp đỡ một ai đó đã trở nên đồi bại. Nhưng, ĐTC Phanxicô nói, “Thiên Chúa có thể làm điều đó. Tôi vẫn luôn cầu nguyện như vậy”.
Về tiến trình hòa bình, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng trong những tình huống khác nhau, nhiều nhóm phải được hợp nhất lại với nhau. Ngài cho biết rằng các khía cạnh kỹ thuật hoặc chính trị của tiến trình hòa bình là cần thiết, nhưng chúng sẽ chỉ đến mức nào đó. Nếu người dân không nắm lấy hòa bình, các bước chính trị chỉ có thể đến mức nào đó. Chỉ khi nào người dân “có được hòa bình” trong tay thì mới có thể kết thúc tốt đẹp.
VẤN ĐỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng trả lời các câu hỏi liên quan đến vấn đề biến đổi khí hậu, đặc biệt đối với các chính trị gia và những người khác vốn đã từ chối hợp tác với các quốc gia khác bởi vì họ phủ nhận rằng việc biến đổi khí hậu gây ra bởi con người. ĐTC Phanxicô trả lời rằng những người như vậy cần phải đi đến các nhà khoa học, những người có thể phát biểu về vấn đề này một cách rõ ràng và chính xác. ĐTC Phanxicô lo lắng về những hậu quả của việc không thay đổi lối sống của con người: “Nếu chúng ta không quay lại, chúng ta sẽ đi xuống”, ĐTC Phanxicô nói. Ngài nhấn mạnh rằng tất cả mọi người đều có trách nhiệm luân lý trong việc đối phó với vấn đề thay đổi khí hậu “hết sức nghiêm trọng”, chứ không chỉ riêng các chính trị gia, mà là tất cả mỗi người trong chúng ta. Nếu ai đó nghi ngờ về việc biến đổi khí hậu là do con người tạo ra, họ phải đi đến các nhà khoa học, và sau đó đưa ra những quyết định của mình: “Và lịch sử sẽ phán quyết các quyết định ấy”.
CHÍNH SÁCH NHẬP CƯ CỦA HOA KỲ
Phát biểu về quyết định gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc chấm dứt chính sách nhập cư của chính quyền Obama được gọi là DACA (Tạm hoãn Thi hành việc Trục xuất đối với Trẻ em đến Hoa Kỳ từ thời Thơ Ấu), ĐTC Phanxicô nói rằng Ngài chưa có đủ thông tin để đưa ra ý kiến về vấn đề này. Tuy nhiên, ĐTC Phanxicô cho biết rằng việc chia tách những người trẻ tuổi khỏi gia đình họ quả thực không hay chút nào đối với cả những người trẻ cũng như các gia đình của họ. Lưu ý rằng chính sách này đã được thực hiện bởi các chi nhánh hành pháp, chứ không phải thông qua các cơ quan lập pháp, ĐTC Phanxicô cho biết có thể hy vọng rằng nó có thể được xem xét lại. ĐTC Phanxicô cho biết rằng Trump tự giới thiệu mình là một người ủng họ việc bảo vệ sự sống, “và nếu ông là một người ủng hộ việc bảo vệ sự sống thực sự, ông phải hiểu rằng gia đình chính là cái nôi của sự sống, và điều đó có nghĩa là ông phải bảo vệ sự hiệp nhất (của gia đình)”. ĐTC Phanxicô đã nói về nhu cầu của những người trẻ tuổi muốn tìm hiểu về nguồn gốc của mình, và đồng thời lưu ý rằng Ngài đã phát biểu về tầm quan trọng của việc đối thoại giữa các thanh thiếu niên và những người cao tuổi. “Những người trẻ tuổi cần phải tìm lại nguồn gốc của mình”, ĐTC Phanxicô nói. “Bất cứ điều gì chống lại việc truy tìm nguồn gốc của những người trẻ này”, ĐTC Phanxicô tiếp tục, “đều đánh cắp niềm hy vọng của họ”.
Nhắc nhở rằng chính sách mới của Hoa Kỳ đồng nghĩa với việc những người trẻ tuổi có thể bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ, ĐTC Phanxicô cho biết điều này có nghĩa là họ sẽ đánh mất nguồn gốc của mình; “Và đây chính là một vấn đề”. Tuy nhiên, ĐTC Phanxicô nhấn mạnh rằng Ngài không muốn bày tỏ quan điểm của mình bởi vì Ngài không muốn nói về những vấn đề mà mình chưa nghiên cứu. Nhưng ĐTC Phanxicô đã kêu gọi sự chú ý đối với nỗi đau của những người dân Mexico đã phải chịu đựng, và đồng thời kêu gọi cầu nguyện cho đất nước này.
VẤN ĐỀ NHẬP CƯ TẠI CHÂU ÂU
ĐTC Phanxicô cũng đã được hỏi về chính sách nhập cư tại Italy, và đã trả lời bằng cách bày tỏ lòng biết ơn đối với chính phủ Italy và Hy Lạp, những quốc gia đã “mở rộng tấm lòng của mình” đối với những người nhập cư. Thế nhưng, ĐTC Phanxicô nói, điều này vẫn chưa đủ. Thiên Chúa đã truyền dạy cho chúng ta phải chào đón những người nhập cư, thế nhưng các chính phủ có nghĩa vụ phải đối diện với vấn đề nhập cư với “một sự khôn ngoan và thận trọng”. Những người nhập cư, ĐTC Phanxicô nói, không những phải được hoan nghênh, mà còn phải được hòa nhập vào đời sống xã hội. ĐTC Phanxicô đề nghị rằng các quốc gia chỉ có thể chấp nhận một số nhất định những người nhập cư trước khi xảy ra nguy cơ “không thể hội nhập”. ĐTC Phanxicô cũng nói về các vấn đề nhân đạo liên quan đến việc di cư hàng loạt và nhu cầu giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng nhập cư.
VENEZUELA
Cuối cùng, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã chia sẻ về tình hình tại Venezuela. “Tôi tin rằng Tòa Thánh đã lên tiếng một cách hết sức mạnh mẽ và rõ ràng” về cuộc khủng hoảng, ĐTC Phanxicô nói. Đây chính là một vấn đề hết sức khó khăn, ĐTC Phanxicô nói, mối bận tâm lớn nhất đó chính là cuộc khủng hoảng nhân đạo “mà chúng ta phải giúp đỡ giải quyết trong bất kì mọi trường hợp nào”.
Minh Tuệ chuyển ngữ