Mặc dù không gây chú ý toàn cầu, nhưng một cuộc viếng thăm quan trọng đã diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh vào thứ Hai vừa qua: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã đến thăm Hội đồng Giám mục Công giáo của đất nước, ca ngợi vai trò của Giáo hội trong đại dịch Covid-19, phát biểu bằng những lời lẽ nồng nhiệt về cuộc gặp gỡ gần đây với Đức Thánh Cha Phanxicô và hứa sẽ xem xét khả năng mở các trường Công giáo.
Các nhà quan sát cho rằng chuyến viếng thăm thể hiện một bước quan trọng trong tương quan giữa Giáo hội và Nhà nước ở Việt Nam kể từ năm 1975.
Chuyến viếng thăm đã được Vatican News cũng như các nền tảng truyền thông nhà nước đưa tin nổi bật, và có khả năng được coi là sự xác nhận thêm rằng chính sách “các bước nhỏ” của Vatican với các quốc gia cộng sản chính thức của Châu Á đang có hiệu quả – một kết luận mà hầu hết các nhà quan sát tin là có sự liên quan rõ ràng đối với mối quan hệ của Vatican với Trung Quốc.
Ông Võ Văn Thưởng đã thực hiện chuyến viếng thăm trụ sở HĐGM với phái đoàn gồm 10 quan chức chính quyền, còn phía Giáo hội gồm 9 giám mục, trong đó có Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng của Tổng Giáo phận Sài Gòn, kiêm chủ tịch HĐGM, cùng với năm linh mục và hai nữ tu.
Một tuyên bố của các Đức Giám mục sau đó đã mô tả cuộc gặp gỡ, kéo dài khoảng một tiếng rưỡi đồng hồ, là “cởi mở” và “chân thành”.
Ước tính có khoảng bảy triệu người Công giáo ở Việt Nam, chiếm khoảng bảy phần trăm tổng dân số cả nước.
Chuyến viếng thăm Hội đồng Giám mục diễn ra sau chuyến công du Châu Âu từ ngày 23 đến 28 tháng 7 của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, bao gồm các chuyến thăm cấp nhà nước tới cả Áo và Ý cũng như cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha Phanxicô và các quan chức cấp cao khác của Vatican vào ngày 27 tháng 7.
Trong cuộc gặp gỡ đó, Việt Nam và Vatican đã công bố một thỏa thuận cho phép bổ nhiệm một đại diện thường trú của Đức Giáo hoàng tại Việt Nam. Mặc dù thỏa thuận không đạt được các mối quan hệ ngoại giao đầy đủ, nhưng nó được coi là một bước quan trọng theo hướng đó. Vatican có đại diện không thường trú tại Việt Nam từ năm 2011, dưới thời Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI.
Theo tường thuật của Vatican News, ông Võ Văn Thưởng nói với các Đức Giám mục rằng ông đã có ấn tượng tốt đẹp về cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha, bắt đầu với việc cuộc gặp kéo dài hơn dự kiến và ông cũng có thể đưa vợ đến gặp Đức Thánh Cha.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng cho biết rằng Đức Thánh Cha đã nhấn mạnh tầm quan trọng của tình huynh đệ nhân loại, cũng như sự cần thiết của việc đối thoại và lắng nghe lẫn nhau. Trong phiên họp của ông với các Đức Giám mục, HĐGM đã tặng Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng một bức ảnh đóng khung về cuộc gặp gỡ của ông với Đức Thánh Cha Phanxicô và cả bản dịch tiếng Việt thông điệp Fratelli Tutti của Đức Thánh Cha.
Sự tan băng dần dần trong quan hệ Vatican-Việt Nam bắt đầu từ năm 1989, khi Đức Hồng y người Pháp Roger Etchegaray, lúc đó là Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình, thực hiện chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao Vatican tới Việt Nam kể từ năm 1975.
Bắt đầu từ năm 1996, Vatican và chính phủ Việt Nam bắt đầu tổ chức các cuộc họp song phương thường xuyên, một phần để giải quyết những khó khăn về việc bổ nhiệm các giám mục Công giáo trong nước. Cuối cùng, một thỏa thuận về vấn đề này đã được ký kết. Thỏa thuận đó đã được đàm phán một phần bởi Đức Ông Pietro Parolin, vào thời điểm đó là thứ trưởng của Vatican về quan hệ với các quốc gia, người hiện nay là Hồng y Quốc vụ khanh và là kiến trúc sư chính của chiến lược Trung Quốc của Vatican.
Một số hình ảnh từ WHĐ:
