Đức Hồng Y Joseph Trần Nhật Quân, một trong những nhà phê bình thẳng thắn nhất đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã nói rằng luật an ninh mới đang đe doạ quyền tự trị của Hồng Kông, và lên án sự im lặng của Vatican đối với vấn đề này là sự coi thường chính trị.
“Chúng tôi rất lo lắng, chúng tôi rất lo lắng,” ĐHY Trần Nhật Quân nói với Crux, đề cập đến luật an ninh mới mà Bắc Kinh chuẩn bị thực hiện tại Hồng Kông. “Chúng tôi cần một phép màu; chúng tôi cần một phép màu từ thiên đường.”
ĐHY Trần Nhật Quân, 88 tuổi, từng là Giám mục Hồng Kông từ 2002-2009.
Trong hơn một năm, Hồng Kông là nơi diễn ra các cuộc biểu tình lớn ủng hộ dân chủ, đôi khi đã trở nên bạo lực, do một dự luật cho phép dẫn độ sang Trung Quốc đại lục. Mặc dù dự luật cuối cùng đã được rút lại, các cuộc biểu tình – được nhiều cơ quan truyền thông Trung Quốc mô tả là “khủng bố” – vẫn tiếp tục, chỉ dừng lại với sự bùng phát của coronavirus vào đầu năm nay.
Căng thẳng đã tăng vọt một lần nữa đối với giải pháp an ninh quốc gia đối với Hồng Kông được Bắc Kinh áp dụng vào ngày 31 tháng 5, trong đó cấm các tội phản quốc, ly khai, dụ dỗ, lật đổ, can thiệp nước ngoài và khủng bố.
Các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ chống lại dự luật đã dẫn đầu các cuộc biểu tình kể từ khi dự luật được công bố lần đầu tiên cách đây vài tuần, mặc dù có những hạn chế kéo dài do coronavirus. Một số người biểu tình, hầu hết là thanh niên, đã bị bắt giữ.
Khi được Anh chuyển giao lại cho Trung Quốc vào năm 1997, Hồng Kông vẫn được phép giữ hầu hết các quyền tự do dân sự của mình – bao gồm tự do ngôn luận và tôn giáo – theo chính sách một quốc gia, hai hệ thống.
Lưu ý rằng một biện pháp an ninh trước đây, được đề xuất vào năm 2003, cuối cùng đã bị rút lại sau các cuộc biểu tình quy mô lớn, ĐHY Quân cho biết nhiều người tin rằng luật mới sẽ còn tồi tệ hơn nhiều.
“Chắc chắn nó sẽ làm hỏng quyền tự chủ của chúng tôi,” ngài nói, lưu ý rằng nhiều chi tiết về luật vẫn chưa được biết. “Ví dụ, về việc thi hành luật đó, cơ quan nào sẽ thi hành và liệu những kẻ phạm tội sẽ bị phán quyết ở Hồng Kông, bởi các tòa án Hồng Kông, hay sẽ được đưa đến Trung Quốc.”
“Tất cả những điều này làm cho chúng tôi rất lo lắng,” ĐHY nói. “Có vẻ như điều này sẽ phá hủy hoàn toàn những gì họ đã hứa với Hồng Kông về quyền tự chủ.”
Lưu ý rằng Hồng Kông cũng là một trung tâm tài chính quốc tế quan trọng, ĐHY nói các nhà đầu tư cũng lo ngại về ý nghĩa của luật mới và chính Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể cũng bị chia rẽ về luật này.
ĐHY Quân bày tỏ hy vọng rằng các thành viên ôn hòa của Đảng Cộng sản sẽ can thiệp, khuyên các nhà lãnh đạo nên chú ý đến những lời chỉ trích đến từ cộng đồng quốc tế và nới lỏng dự luật an ninh. Tuy nhiên, khả năng điều này sẽ xảy ra, theo ngài, là rất nhỏ.
“Chúng tôi không có nhiều ảnh hưởng đến Bắc Kinh, họ không nghe chúng tôi nói. Họ coi chúng tôi như là kẻ thù, đó là những rắc rối,” ngài nói. “Tôi nghĩ rằng thực sự, chúng tôi đang đối diện với một cái gì đó khủng khiếp.”
ĐHY Trần Nhật Quân thường chỉ trích Đức Hồng Y Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Toà Thánh, và thỏa thuận tạm thời của Tòa Thánh với Trung Quốc về việc bổ nhiệm giám mục mà các chi tiết trong đó vẫn chưa được công khai. Giờ đây, ngài chỉ trích sự im lặng của Vatican về luật an ninh mới và các cuộc biểu tình tại Hồng Kông.
“Tôi rất tiếc khi nói rằng chúng tôi không mong đợi gì từ Vatican. Trong những năm vừa qua, Vatican không nói bất cứ điều gì để lên án Trung Quốc vì các cuộc đàn áp của họ,” ngài nói, và thêm rằng “họ đã giao nộp Giáo hội cho chính quyền Trung Quốc.”
“Tại Hồng Kông, trong thời kỳ hỗn loạn này, với rất nhiều thanh niên phải chịu sự tàn bạo của cảnh sát, không có một lời nào từ Vatican,” ĐHY nói, khẳng định rằng Vatican luôn cố gắng làm hài lòng chính phủ Trung Quốc. Ngài nói chính sách này là “dại dột, vì Cộng sản không bao giờ trao tặng bất cứ thứ gì, họ chỉ muốn kiểm soát.”
ĐHY cho biết ngài tin rằng theo thời gian, Hồng Kông sẽ trở thành như bất kỳ thành phố nào khác ở Trung Quốc đại lục, và nó sẽ mất đi vị thế đặc biệt.
Về việc đàn áp tôn giáo và các quyền cơ bản như tự do ngôn luận và hội họp, ngài nói rằng ngài không nghĩ những quyền này sẽ bị loại bỏ ngay lập tức, “nhưng chắc chắn, dần dần, tự do của chúng tôi sẽ bị xói mòn.”
“Với sự im lặng của mình, Vatican sẽ có một phần trách nhiệm trong việc này,” ĐHY nói, lưu ý rằng trong hơn một năm Hồng Kông đã không có giám mục, nhưng được dẫn dắt bởi một giám quản sau cái chết đột ngột của ĐGM Michael Yeung Ming-Cheung vào tháng Giêng 2019.
“Thật khó tìm được ai đó,” ngài nói thêm, giải thích rằng có một ứng cử viên, nhưng vị này đã làm Chính phủ nổi giận vì trong các cuộc biểu tình năm ngoái, lên tiếng “ủng hộ quyền của người dân và khuyên Chính phủ phải ôn hòa hơn.”
Một ứng cử viên thuận lợi hơn đối với Bắc Kinh hiện đang được xem xét, nhưng vẫn chưa được bổ nhiệm, ĐHY tuyên bố, nói thêm rằng sự thất bại trong việc bổ nhiệm vị này cho thấy rằng Vatican, ở một mức độ, đã nhận ra rằng việc bổ nhiệm một giám mục mà Bắc Kinh chấp thuận tại Hong Kong “không tốt cho Giáo hội trong thời điểm này.”
“Tôi không nghĩ rằng việc lựa chọn giám mục nên được hướng dẫn bởi những lý do chính trị. Vì vậy, chúng tôi đang lo lắng,” Đức Hồng Y nói thêm. “Có vẻ Tòa Thánh đang không tuân theo các tiêu chuẩn của đức tin, nhưng tùy thuộc vào cân nhắc chính trị, và điều đó là rất nguy hiểm cho giáo phận của chúng tôi.”
Hoàng Tiến (theo Crux)
