Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố vào tuần này rằng ông muốn thắt chặt sự kiểm soát chặt chẽ của chính phủ Bắc Kinh đối với tôn giáo ở quốc gia cộng sản này.
Trong một bài phát biểu vào tuần này tại Đại Hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19, chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh rằng các tôn giáo không phù hợp với lý tưởng của Cộng sản sẽ gây ra một mối đe dọa đối với chính phủ của đất nước, và do đó tôn giáo cần phải được “theo định hướng Trung Quốc”.
Mặc dù những lời bình luận này được dự đoán là nhằm mục đích đặc biệt đối với các Phật tử Tây Tạng, những người đã vận động để giành độc lập khỏi Trung Quốc, điều đó cũng đồng nghĩa với việc làm lạnh đi mối quan hệ đã và đang lung lay giữa Vatican và Trung Quốc.
Quan hệ ngoại giao giữa Giáo hội và Trung Quốc đã bị cắt đứt vào năm 1951, khi đảng cộng sản lên nắm quyền ở Bắc Kinh. Các thành viên của Đảng Cộng sản ở Trung Quốc về cơ bản không được phép có bất kì quan điểm tôn giáo nào.
Gần đây, Đức Bênêđictô XVI và ĐTC Phanxicô đã nỗ lực làm việc để tái thiết lập mối quan hệ ngoại giao với nước này, mặc dù đó là một quá trình hết sức chậm chạp và đầy gian nan.
Mặc dù chính phủ Trung Quốc công nhận Công giáo là một trong năm tôn giáo trong nước, nhưng họ lại không công nhận nhiều nhà lãnh đạo Giáo hội do Toà thánh chỉ định, điều này đã khiến cho nhiều nhà lãnh đạo Giáo hội Công giáo và giáo dân phải hoạt động một cách bí mật.
Chính phủ Trung Quốc đã thành lập Hiệp hội Yêu nước Công giáo Trung Quốc (PA), một hình thức của hàng giáo phẩm Giáo hội được chính quyền Trung Quốc chính thức công nhận.
Nguyên Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI đã gọi Hiệp hội Yêu nước Công giáo Trung Quốc là “không phù hợp với học thuyết Công giáo”, vì nó công nhận cả các Giám mục đã được bổ nhiệm hợp pháp và bất hợp pháp.
Vatican và chính phủ Trung Quốc đang tiến hành các cuộc đàm phán đang diễn ra về việc công nhận và bổ nhiệm các Giám mục. Đề xuất hiện hành mới nhất sẽ cho phép chính phủ lựa chọn các ứng cử viên Giám mục và gửi danh tính cho Đức Thánh Cha để Ngài phê chuẩn hoặc từ chối.
Vào tháng 5, Đức Hồng Y Joseph Zen cho biết rằng nguy cơ của đề xuất này đó là Đức Thánh Cha có thể buộc phải chấp nhận một “Giám mục xấu” hoặc xem xét các quyết định mà chính phủ Trung Quốc đã bác bỏ.
Hiện tại, Vatican sẽ gửi một danh sách các ứng cử viên tiềm năng đến Bắc Kinh để được phê duyệt hoặc từ chối trước khi bổ nhiệm các Giám mục. Vấn đề là Bắc Kinh cũng chỉ định một cách độc lập các Giám mục cho các vị trí lãnh đạo trong Hiệp hội Yêu nước Công giáo Trung Quốc.
Đức Hồng y Zen cho biết Ngài hy vọng Giáo hội trên toàn thế giới sẽ tiếp tục “thêm lời cầu nguyện” cho Giáo Hội tại Trung Quốc, vốn sẽ tiếp tục bị bách hại tại quốc gia chính thức vô thần này thậm chí khi các mối quan hệ trở nên cởi mở hơn.
Theo một báo cáo hồi đầu năm nay của tổ chức phi chính phủ Freedom House tại Hoa Kỳ, cuộc bách hại tôn giáo bạo lực và bất bạo động đã chứng kiến sự gia tăng tổng thể tại Trung Quốc kể từ khi Tổng thống Jinping lên nắm quyền vào năm 2012.
Minh Tuệ chuyển ngữ