Chủ tịch Liên Hội đồng Giám mục Á Châu kêu gọi lực lượng cảnh sát tại Hồng Kông chấm dứt sự tàn bạo 

Vị Hồng y hàng đầu châu Á là một trong số hàng chục người đã ký bức thư ngỏ gửi chính phủ Hồng Kông để than phiền về “sự tàn bạo của lực cảnh sát” trong suốt thời gian Lễ Giáng sinh tại thành phố tự trị của Trung Quốc.

Các cuộc biểu tình lớn đã bắt đầu nổ ra tại thuộc địa cũ của Anh vào tháng 6, sau khi chính phủ Hồng Kông nỗ lực tìm cách thông qua dự luật cho phép các cư dân bị dẫn độ sang Trung Quốc đại lục.

Các cuộc diễu hành và các cuộc biểu tình đã tiếp tục thường xuyên kể từ đó, thu hút hơn một triệu người tham gia.

Hồng Kông đã tiếp tục duy trì hệ thống kinh tế thị trường tự do của mình, và các công dân của họ đã được hưởng quyền tự do dân sự bị từ chối ở phần còn lại của Trung Quốc kể từ khi bàn giao từ Anh vào năm 1997.

Những người biểu tình lo ngại rằng Bắc Kinh đang nỗ lực tìm cách làm xói mòn các quyền tự do của họ  cũng như lo ngại về thị trường việc làm và chi phí nhà ở tăng cao.

Những cuộc tuần hành này thường trở nên bạo lực, và một số người biểu tình và cảnh sát đã bị thương trong các cuộc đụng độ.

Bức Thư ngỏ vào ngày 31 tháng 12 – được ký bởi 40 người, bao gồm Đức Hồng y Charles Bo, Chủ tịch Liên Hội đồng Giám mục Á Châu – đã kêu gọi Giám đốc điều hành Hồng Kông, bà Carrie Lam, chỉ thị cho Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông thực hành kiềm chế, và đồng thời chỉ sử dụng “các biện pháp tương xứng khi đối phó với tất cả mọi hành vi bạo lực”.

Tài liệu được phát hành bởi “Hong Kong Watch”, một tổ chức có trụ sở tại Anh, chịu trách nhiệm theo dõi các mối đe dọa đối với các quyền tự do cơ bản của Hồng Kông, pháp quyền và quyền tự trị như đã hứa theo nguyên tắc “một quốc gia, hai hệ thống”.

Những người ký tên cho biết họ đã vô cùng “kinh hoàng” khi thấy các báo cáo về việc cảnh sát xịt vòi rồng, bình xịt hơi cay và đạn cao su vào những người mua sắm, những người biểu tình ôn hòa và những người ngoài cuộc vô tội vào đêm Giáng sinh, ngày Lễ Giáng sinh, Ngày Tặng quà và vào ngày 28/12.

“Chúng tôi rất lo lắng trước những cảnh tượng trẻ em và các thanh thiếu niên bị đánh đập dã man, và đạn cao su đã bị bắn vào mặt người dân, hành động mà bất kỳ chuyên gia đạn đạo nào cũng khẳng định khả năng có nguy cơ bị thương hoặc tử vong nghiêm trọng, và do đó, đây chính là hành vi vi phạm nghiêm trọng các tiêu chuẩn quốc tế”, những người ký tên cho biết.

Trả lời bức thư, chính phủ Hồng Kông lưu ý rằng “tình trạng bạo lực của những người biểu tình đã leo thang và đã đạt đến mức báo động”.

“Những kẻ bạo loạn đeo mặt nạ đã phá hoại các cơ sở và các cửa hàng công cộng, đốt phá, ném bom xăng cũng như tấn công bừa bãi các sĩ quan cảnh sát và người dân với nhiều quan điểm khác nhau ở các quận khác nhau, phá hoại và đe dọa nghiêm trọng trật tự công cộng. Một người đàn ông vô tội đã bị những người biểu tình thiêu chết giữa thanh thiên bạch nhật trong khi một nhân viên dọn dẹp hợp đồng của chính phủ đã bị giết chết bởi một viên gạch ném vào anh ta. Cho đến nay, 520 cảnh sát đã bị thương trong khi đang làm nhiệm vụ”, theo một tuyên bố từ chính phủ Hồng Kông.

Tuyên bố của chính phủ cho biết “mức độ nghiêm trọng của tình hình thường đẩy thành phố của chúng ta vào tình trạng bị đình trệ, với việc nhiều công dân bị gián đoạn nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày và lo sợ cho sự an toàn cá nhân của họ”, đồng thời cũng cho biết thêm rằng nỗi sợ hãi không chỉ xuất phát từ tình trạng bạo lực, “mà còn là áp lực to lớn của việc bị ngược đãi hoặc bị quấy rối chỉ vì lại lịch và ý kiến của họ”.

Những người ký tên trong bức thư ngỏ cho biết họ hiểu rằng “một nhóm nhỏ” trong số những người biểu tình đã trở nên bạo lực.

“Tuy nhiên, chúng tôi muốn lưu ý hai điểm quan trọng. Đầu tiên, đại đa số những người biểu tình đều hết sức ôn hòa, và họ cũng bị Lực lượng cảnh sát Hồng Kông tấn công một cách hung bạo. Thứ hai, trong khi không có gì biện minh cho bạo lực, rõ ràng những người biểu tình sử dụng bạo lực đã hành động trong sự tuyệt vọng và thất vọng, do chính phủ của quý vị từ chối lắng nghe nỗi sợ hãi thực sự của họ, được nhận thức bởi nhiều người trên thế giới, trong hơn sáu tháng”, theo nội dung bức thư.

Bức thư kêu gọi bà Lam cân nhắc lại chiến lược mà chính phủ Hồng Kông đang thực hiện để xử lý các cuộc biểu tình.

“Một điều cần thiết đó là Lực lượng Cảnh sát Hồng Kông được hướng dẫn thực hiện sự kiềm chế, tôn trọng sự phản kháng ôn hòa và chỉ sử dụng các biện pháp tương xứng khi đối phó với bất kỳ hành vi bạo lực nào. Thứ hai, chúng tôi kêu gọi quý vị lắng nghe những yêu cầu của người biểu tình và đặc biệt là thiết lập một cuộc điều tra độc lập về sự tàn bạo của lực lượng cảnh sát. Nếu quý vị tiếp tục từ chối ý tưởng này, chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế thiết lập một cơ chế điều tra độc lập và mang tính quốc tế”, bức thư cho biết.

“Thứ ba, chúng tôi kêu gọi việc trả tự do cho tất cả những người biểu tình đã bị giam giữ một cách bất công và những người đã tham gia vào các cuộc biểu tình ôn hòa. Chỉ vì một số người biểu tình đã chuyển sang bạo lực, thế nhưng nó không làm mất đi hiệu lực của các cuộc biểu tình ôn hòa và nó không biến những người tham gia biểu tình ôn hòa trở thành những kẻ tội phạm. Thứ tư, chúng tôi đề nghị quý vị xem xét cuộc cải cách chính trị, theo thông điệp rõ ràng từ cuộc đình công gần đây và các kết quả trong các cuộc bầu cử hội đồng huyện, và bắt đầu một cuộc đối thoại có ý nghĩa với các ủy viên hội đồng quận được bầu gần đây, những người có nhiệm vụ trực tiếp từ người dân. Thứ năm, nếu chúng tôi hoặc những người khác đến từ cộng đồng quốc tế có thể hữu ích trong việc khuyến khích hoặc tạo điều kiện cho một quá trình trung gian và hòa giải, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ”, bức thư cho biết.

Trong số 40 người ký tên, có hàng chục người Công giáo, bao gồm Tiến sĩ John Dayal, cựu Chủ tịch của Liên minh Công giáo Toàn Ấn Độ; Huân tước David Alton đến từ Vương quốc Anh; và các chính trị gia Mantas Adomenas đến từ Lithuania, Jan Figel và Miriam Lexmann đến từ Slovakia; và cựu Giám đốc Văn phòng Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ, Tiến sĩ Thomas Farr.

Mặc dù người Công giáo chỉ chiếm khoảng 5% dân số Hồng Kông, nhưng các thành viên của Giáo hội đã trở nên nổi bật trong chiến dịch bảo vệ Tự do của các vùng lãnh thổ, trong đó bao gồm tự do tôn giáo. Giáo hội điều hành một số trường học trong vùng lãnh thổ, nhiều trường học trong số đó đã trở thành  những điểm sáng trong các cuộc biểu tình.

Hồng Kông và thuộc địa Bồ Đào Nha trước đây là Macau, vốn đã trở lại thời cai trị của Trung Quốc vào năm 1999, là những Giáo phận duy nhất của Trung Quốc nơi mà Vatican có quyền tự do trong việc bổ nhiệm các Giám mục.

Cựu Giám mục Hồng Kông, Đức Hồng y Giuse Trần Nhật Quân (Joseph Zen), là một gương mặt nổi bật trong các cuộc biểu tình. ĐHY Zen cũng là một người phản đối thẳng thắn thỏa thuận bí mật giữa Trung Quốc và Vatican vào ngày 22 tháng 9 năm 2018 về việc bổ nhiệm các Giám mục tại đại lục, mà Ngài cho biết là “một sự bán rẻ” đối với Giáo hội Công giáo Trung Quốc.

Người Công giáo cũng đã nắm giữ vai trò nổi bật trong chính quyền Hồng Kông thân Bắc Kinh. Bà Lam là người Công giáo, cũng như người tiền nhiệm của bà với tư cách là Giám đốc điều hành, ông Donald Tsang.

Hoàng Thịnh (theo Crux)