Trong bức ảnh, một tình nguyện viên Giới trẻ Caritas phân phát thực phẩm ở Beirut vào ngày 26 tháng 8 năm 2020, sau hậu quả của vụ nổ xảy ra vào ngày 4 tháng 8 (Ảnh: CNS/ Caritas Lebanon)
Đức Hồng y Mario Zenari người Ý, Đại diện Giáo hoàng ở Syria trong thập kỷ qua, có nhiều lý do để cảm thấy choáng ngợp. Trên thực tế, người ta có thể tranh luận rằng Đức Hồng y Zenari có những lý do “đại quy mô”, vì ngài phục vụ một dân tộc với những gì ngài mô tả là “nhu cầu to lớn”.
Tuy nhiên, Đức Hồng y Zenari không phải là người rơi vào tuyệt vọng.
“Đã 11 năm nay, không hề hình dung trước và hầu như không nhận ra, tôi thấy mình đang theo bước chân của Thánh Phaolô, với đôi chân vững chắc trên mặt đất, khi tôi nhận thấy mình đang phải đối mặt với thảm họa nhân đạo nghiêm trọng nhất do con người gây ra kể từ khi Thế chiến thứ II kết thúc, điều mà tất cả chúng ta đều đã biết rõ”, Đức Hồng y Zenari chia sẻ hôm thứ Hai. “Hơn nửa triệu người chết, một nửa dân số buộc phải rời bỏ nhà cửa và làng mạc; 90% buộc phải sống dưới mức nghèo khổ; hơn 12 triệu, tương đương khoảng 60%, phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực”.
“Và khi tôi cảm thấy mệt mỏi khi thực hiện dịch vụ nhân đạo này của tổ chức Caritas giữa những nhu cầu quy mô lớn, tôi được an ủi khi nghĩ rằng, theo Thánh Phaolô, tôi đã được Thiên Chúa ban cho một món quà không thể nào sánh bì được”, Đức Hồng y Zenari chia sẻ qua liên kết video từ Damascus tại một hội nghị kỷ niệm 70 năm thành lập Tổ chức Caritas Quốc tế.
Đức Hồng y Zenari là một trong nhiều khách mời cấp cao phát biểu tại hội nghị. Caritas Quốc tế là một liên minh gồm 162 tổ chức thành viên làm việc tại cơ sở của 200 quốc gia. Mặc dù Caritas đầu tiên được thành lập tại Đức vào năm 1897, tổ chức bảo trợ này đã không được thành lập cho đến năm 1951.
Lấy cảm hứng từ đức tin Công giáo, Caritas là bàn tay trợ giúp của Giáo hội – tiếp cận những người nghèo, những người dễ bị tổn thương và bị loại trừ, không phân biệt chủng tộc hay tôn giáo, để xây dựng một thế giới dựa trên công lý và tình yêu thương huynh đệ.
Caritas Quốc tế có trụ sở chính tại Rôma, từ đó tổ chức này điều phối các hoạt động khẩn cấp, hoạch định chính sách phát triển và vận động cho một thế giới tốt đẹp hơn. Tổ chức này thường được định nghĩa là “cánh tay từ thiện bác ái của Giáo hội Công giáo”.
Các sự kiện mừng kỷ niệm lên đến đỉnh điểm với hội nghị – có chủ đề “Caritas Quốc tế: 70 năm chống đói nghèo” – tại Đại học Giáo hoàng Urban của Rôma.
Trong số các diễn giả có Đức Hồng y Luis Antonio Gokim Tagle, Tổng Trưởng Thánh Bộ Truyền giảng Phúc Âm cho các Dân tộc và Chủ tịch Caritas Quốc tế; bà Francesca Di Giovanni, Phó Tổng thư ký đặc trách các vấn đề đa phương thuộc Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh; Đức Hồng Y Soane Patita Paini Mafi, Giám mục Địa phận Tonga và Niue và Chủ tịch Caritas Châu Đại Dương; và Nữ tu Nathalie Becquart, Phó Tổng thư ký của Thượng Hội đồng Giám mục.
Đức Hồng y Zenari và Nữ tu Becquart đã tham gia một hội nghị bàn tròn có tiêu đề: “Làm thế nào để tiếp tục hành trình Caritas trong tính đồng nghị”.
Như Nữ tu Becquart đã chỉ ra, tiến trình đồng nghị kéo dài hai năm lên đến đỉnh điểm vào năm 2023 với Thượng hội đồng Giám mục với tiêu đề “Vì một Giáo hội đồng nghị tính: sự hiệp thông, sự tham gia và sứ mạng truyền giáo” thực sự là một lời mời gọi, chúng ta đã nhận thức được sự cần thiết của một sự đồng nghị mang tính truyền giáo”.
“Mục đích đó là ngày càng trở thành một Giáo hội mang tính đồng nghị để phục vụ tốt hơn thế giới, ngôi nhà chung của chúng ta, phục vụ công ích của xã hội của chúng ta”, Như Nữ tu Becquart nói. “Từ khóa của Caritas, đồng hành cùng nhau, cũng là từ khóa cho tính đồng nghị. Tôi thiết nghĩ chúng ta có thể cảm thấy có mối liên hệ sâu sắc giữa tính đồng nghị và bản sắc của Caritas”.
Vị Thần học gia đã đề cập đến một chiến dịch quốc tế gần đây của Caritas có tiêu đề “Cùng nhau thực hiện cuộc hành trình”, và thực tế là tính đồng nghị thường được giải thích là “cùng nhau đồng hành”.
Caritas, Nữ tu Becquart nói, đã chọn đáp lại sứ mạng phục vụ những người nghèo nhất, mang lại tiếng nói cho những người không có tiếng nói, và đấu tranh chống lại sự bất công, bao gồm cả việc “chống lại ngôi nhà chung của chúng ta”.
Phát biểu về tính đồng nghị của Giáo hội khu vực ở Trung Đông và Bắc Phi, Đức Hồng y Zenari cho biết rằng “sau hơn 10 năm chiến tranh và sự hỗ trợ nhân đạo quảng đại, và xem xét tình hình nhân đạo nghiêm trọng và đang tiếp diễn”, các Giáo hội Đông phương và Latinh hiện diện ở Syria sẽ tổ chức một hội nghị vào tháng 3 năm 2022 về “Giáo hội đồng nghị và tinh thần phục vụ bác ái”.
“Tất cả những ai đang tham gia vào việc thực thi bác ái ở Syria đều được mời tham gia sự kiện này”, Đức Hồng y Zenari nói. “Các tổ chức từ thiện của Giáo hội Syria và quốc tế. Nó sẽ là một bằng chứng đặc biệt mạnh mẽ về con đường đồng nghị của Giáo hội trong việc thực thi bác ái”.
Một tiếng nói từ nơi tận cùng của thế giới
Tonga nằm cách Rôma 11.000 dặm và cách Rôma ít nhất 4 đường bay, vì vậy giữa khoảng cách và những hạn chế do COVID-19, Đức Hồng Y Mafi đã tham gia hội nghị thông qua liên kết video. Phát biểu về vai trò của các cộng đồng trong việc chăm sóc môi trường, Đức Hồng Y Mafi cho rằng Giáo hội Công giáo và Caritas có vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng các cộng đồng quan tâm đến công trình sáng tạo.
“Điều quan trọng nữa là chúng ta phải làm nổi bật tiếng nói của những người không được lắng nghe – và ủng hộ những tiếng nói này ở những nơi mà bản thân chúng ta có tầm ảnh hưởng”, Đức Hồng Y Mafi nói. “Điều này ngày càng trở nên quan trọng khi các cuộc khủng hoảng kép của vấn đề biến đổi khí hậu và COVID-19 đang làm gia tăng các yếu tố dễ bị tổn thương và bất bình đẳng hiện tại”.
Tonga là một quốc đảo nhỏ ở Thái Bình Dương với 106.000 dân và Đức Hồng y Mafi là vị Hồng y đầu tiên của quốc gia này. Tuy nhiên, rất ít quốc gia trên thế giới chịu tác động của vấn đề biến đổi khí hậu.
“Ví dụ, Caritas Châu Đại Dương coi phụ nữ và trẻ em gái đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng khả năng phục hồi; và dẫn dắt các cộng đồng trong việc thích ứng với vấn đề biến đổi khí hậu và thúc đẩy quá trình khôi phục”, Đức Hồng y Mafi nói. “Tuy nhiên, tiếng nói của phụ nữ trong việc đưa ra quyết định ở cấp cộng đồng và cấp chính phủ không phải lúc nào cũng được lắng nghe. Điều này cũng đúng với những người trẻ tuổi, người khuyết tật và nhiều nhóm bị gạt ra bên lề khác”.
Một chiến dịch toàn cầu
Hôm thứ Hai cũng chứng kiến sự ra mắt của chiến dịch Caritas Quốc tế mang tên “Chúng ta cùng nhau” về Hệ sinh thái toàn diện, “thực tế là tất cả chúng ta đều kết nối với nhau và với Ngôi nhà chung của chúng ta, Trái đất”, trang web của dự án cho biết.
“Lấy cảm hứng từ Thông điệp Laudato Si’ và Fratelli Tutti, chiến dịch của chúng tôi nhằm mục đích quy tụ mọi người lại với nhau để cùng nhau thực hiện các hành động và sáng kiến mới, đặc biệt là ở cấp cơ sở, nhằm chống lại tình trạng đói nghèo, khôi phục phẩm giá cho những người bị loại trừ và bảo vệ thiên nhiên, theo tinh thần của hệ sinh thái toàn diện”, trang web cho biết. “Đây sẽ là cách chúng ta đáp lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô để tạo ra một hình thức liên đới mới” .
Minh Tuệ (theo Crux)
