Một phụ nữ nông dân đang làm việc trên cánh đồng gần Divo, Bờ Biển Ngà (Ảnh: AFP)
Khi hội nghị kéo dài 3 ngày của Liên hợp quốc về hệ thống lương thực kết thúc hôm thứ Tư tại Rome, Tổ chức Caritas Quốc tế đã thúc giục các nhà đưa ra quyết định đưa quyền của người nghèo vào tất cả các cuộc thảo luận và quá trình ra quyết định của họ.
Liên hợp quốc đang triệu tập Hội nghị thượng đỉnh về Hệ thống lương thực quan trọng vào tháng 9, tại New York. Đây là một phần của Thập kỷ Hành động nhằm đạt được 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) vào năm 2030, nhằm giúp tạo ra các hệ thống lương thực lành mạnh, bền vững hơn và công bằng hơn.
Tổ chức Caritas Quốc tế, liên hiệp của 165 tổ chức cứu trợ, phát triển và dịch vụ xã hội Công giáo hoạt động tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, đã đưa ra một tuyên bố về quan điểm của hội nghị tiền Hội nghị thượng đỉnh từ ngày 26-28 tháng 7 tại Rome, kêu gọi yêu cầu những người đưa ra quyết định đảm bảo sự tham gia có ý nghĩa của các nhà sản xuất và những người tiêu dùng địa phương, đặc biệt là phụ nữ, trong việc hoạch định và thực hiện chính sách ở các cấp địa phương.
Covid đã làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng
Caritas cho biết rằng không thể bỏ qua cả hội nghị tiền Hội nghị thượng đỉnh Rome và Hội nghị thượng đỉnh vào tháng 9 để tham gia vào quá trình chuyển đổi lâu dài các hệ thống lương thực. Điều này càng cần thiết hơn vào lúc này khi đại dịch Covid-19 đã đẩy nhanh và làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng tồn tại từ trước trong việc tiếp cận thực phẩm. Hàng triệu người dự kiến sẽ phải đối diện với tình trạng mất an ninh lương thực và suy dinh dưỡng trong những tháng và những năm tới.
Tình trạng đói kém và suy dinh dưỡng
Theo số liệu của Liên hợp quốc, có tới 811 triệu người phải đối mặt với nạn đói vào năm 2020, nhiều hơn 161 triệu người so với năm 2019. Do sự gián đoạn do đại dịch Covid-19 gây ra, 3 tỷ người cũng không thể đủ khả năng ăn uống lành mạnh. Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres than phiền rằng thế giới “đang đi chệch hướng một cách nghiêm trọng trong việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) vào năm 2030”. “Nghèo đói, bất bình đẳng thu nhập và chi phí thực phẩm cao”, ông Guterres nói, là nguyên nhân gây ra những tệ nạn này, và vấn đề biến đổi khí hậu và xung đột là “hậu quả cũng như nguyên nhân dẫn đến thảm họa này”.
Báo cáo của Liên hợp quốc về Tình trạng An ninh lương thực và Dinh dưỡng trên thế giới (SOFI) công bố vào ngày 12 tháng 7, ước tính rằng khoảng 660 triệu người vẫn có thể phải đối mặt với nạn đói kém vào năm 2030, nhiều hơn 30 triệu người so với kịch bản không xảy ra đại dịch, do ảnh hưởng lâu dài của Covid-19 đối với vấn đề an ninh lương thực toàn cầu.
Thực phẩm – quyền cơ bản của con người
Nhấn mạnh rằng việc tiếp cận lương thực là quyền cơ bản của con người, Caritas cho biết rằng không thể đảm bảo an ninh lương thực và không thể chuyển đổi hệ thống lương thực, chỉ bằng cách thúc đẩy công nghiệp hóa nông nghiệp, mà về lâu dài sẽ chỉ góp phần loại trừ nhiều người hơn khỏi chuỗi cung ứng và cũng sẽ tạo ra nhiều bất công hơn trong việc tiếp cận thực phẩm.
Cánh tay hoạt động xã hội của Giáo hội Công giáo nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải thúc đẩy sản xuất nông nghiệp và thực phẩm nhằm mở rộng quy mô sinh thái và canh tác bền vững, đồng thời khuyến khích các hoạt động nông nghiệp nông thôn thông qua các biện pháp khuyến khích đối với nông dân. “Đây cũng là tiếng kêu của những nông dân Mỹ Latinh nghèo nhất trong Thượng Hội đồng Giám mục về khu vực Amazon vào năm 2019”, ông Aloysius John, Tổng thư ký Caritas Quốc tế, cho biết. Ông Aloysius cho biết rằng điều này sẽ đảm bảo “sự công bằng về lương thực” và cho phép những người nông dân nghèo được sống trong phẩm giá”.
Vai trò của phụ nữ
Trong quá trình này, ông Aloysius nhấn mạnh rằng vai trò chủ đạo của phụ nữ trong nông nghiệp truyền thống ở chính vùng đất của họ phải được công nhận. “Phụ nữ là một phần của ngành nông nghiệp và họ chịu trách nhiệm về 60 đến 80% sản lượng lương thực ở các nước đang phát triển”, ông Aloysius nói. Tuy nhiên, “họ cũng là những người phải đối mặt với muôn vàn thách thức do thiếu khả năng tiếp cận với các quyền về đất đai, tín dụng, nguồn lực sản xuất và vốn hạt giống”. Tổng thư ký Caritas Quốc tế cho biết họ phải được giúp đỡ để thành lập các hợp tác xã và chuỗi cung ứng địa phương có thể giúp họ bán sản phẩm của mình.
Khoa học và Công nghệ
Phù hợp với các Giáo huấn trong Thông điệp ‘Laudato Sì’ của Đức Thánh Cha Phanxicô, các tổ chức Caritas đặt câu hỏi về các giải pháp kỹ trị cho các vấn đề như biến đổi khí hậu, suy thoái môi trường và lãng phí thực phẩm. Ông Aloysius cho biết rằng người ta phải vượt qua giả định rằng chỉ có khoa học và công nghệ mới đưa ra giải pháp cho mọi vấn đề. Thay vào đó, các lựa chọn chính sách, lối sống và tinh thần thách thức mô hình kỹ trị chiếm ưu thế, cần được chấp nhận. “Trọng tâm của các vấn đề về mất an ninh lương thực, đói kém và suy dinh dưỡng”, ông Aloysius nói, “là những con người có phẩm giá, các mối tương quan và hy vọng”.
Đức Thánh Cha Phanxicô
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã gửi một thông điệp tới Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về Hệ thống Lương thực tại Rome, trong đó ngài lên án “sự hổ thẹn” trước nạn đói kém trong một thế giới sản xuất đủ đầy lương thực cho tất cả mọi người. Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng đó là một “tội ác vi phạm các quyền cơ bản của con người” (Nguồn: Caritas Quốc tế)
Thiên Ân (theo Vatican News)
