
Đức Thánh Cha Phanxicô chào mừng Chủ tịch CELAM vào ngày 19 tháng 2 năm 2022, tại Vatican (Ảnh: CELAM / Bộ Truyền thông Vatican)
ROSARIO, Argentina – Sau cuộc gặp gỡ mang tính lịch sử của Giáo hội Công giáo Mỹ Latinh và Caribbean vào tháng 11 năm ngoái, các nhà lãnh đạo cấp cao của khu vực gần đây đã đến Rôma để thảo luận về thành quả của cuộc gặp gỡ này với Đức Thánh Cha Phanxicô.
“Tất cả chúng tôi đều rất hài lòng, bởi vì Đức Thánh Cha Phanxicô đã chúc lành cho công việc và những nỗ lực của chúng tôi”, Đức Tổng Giám mục Miguel Cabrejos Địa phận Trujillo, Peru, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Mỹ Latinh (CELAM), cho biết. “Chúng tôi đã gặp gỡ trong hơn một tiếng đồng hồ và chúng tôi đã trình bày với ngài bản báo cáo của Đại Hội đồng Giáo hội và những tác động của nó”.
Đức Tổng Giám mục Rogelio Cabrera Địa phận Monterrey, Mexico, Chủ tịch Hội đồng các vấn đề kinh tế của CELAM, cho biết rằng điều hiển nhiên trong cuộc gặp gỡ của họ với Đức Thánh Cha Phanxicô vào sáng thứ Bảy đó là “chúng ta có thể sống một sự hiệp thông hiệu quả và đầy tình cảm với Đức Thánh Cha, người rõ ràng rất yêu mến Châu Mỹ Latinh, một khu vực hoàn toàn đồng bộ với ngài”.
Trong cuộc gặp gỡ này, và những người khác với các quan chức Vatican khác nhau trong suốt tuần lễ, bao gồm cả Đức Hồng y Pietro Parolin người Ý, nhà ngoại giao hàng đầu của Tòa Thánh, vị chủ tịch của CELAM đã có thể “vạch ra con đường của chúng ta hướng về phía trước với rất nhiều hy vọng, bởi vì chúng ta biết rằng Châu Mỹ Latinh còn một chặng đường dài để phát triển về mặt mục vụ”, Đức Tổng Giám mục Cabrera nói.
Vắng mặt có lý do là Đức Hồng Y Leopoldo Brenes Địa phận Managua, Nicaragua, phó Phủ tịch thứ hai của CELAM. Các nguồn tin nói với Crux rằng Đức Hồng Y Brenes đã bỏ lỡ chuyến đi vì hai lý do: Ngài hiện vẫn đang phải vật lộn để phục hồi hậu COVID-19, khiến ngài phải nhập viện và sau đó bị cầm chân không thể đi đâu trong gần như năm 2021, cũng như cuộc khủng hoảng chính trị và xã hội đang diễn ra ở Nicaragua.
“Trong vài năm qua, nhưng còn hơn thế nữa kể từ khi đại dịch bắt đầu, Đức Hồng Y Brenes đã nỗ lực ở lại ở lại trong nước nhiều nhất có thể, gần gũi với người dân của mình, và an toàn trước mọi khả năng bị đất nước của ngài cấm đoán”, một nguồn tin nắm rõ về tình huống cho biết. Giám mục phụ tá của Đức Hồng Y Brenes, Đức Cha Silvio Jose Baez, đã sống lưu vong ở Miami trong hai năm qua theo đề nghị của Đức Thánh Cha Phanxicô sau hàng loạt những lời đe dọa giết hại ngài.
Tuy nhiên, Đức Hồng Y Brenes đã gửi một lá thư cho Đức Thánh Cha Phanxicô, theo Đức Tổng Giám mục Cabrejos.
Trọng tâm của các cuộc trò chuyện ở Rôma là Đại hội đồng Giáo hội đầu tiên của Châu Mỹ Latinh và Caribbean được tổ chức tại Thành phố Mexico, với các tham dự viên tham gia theo hình thức trực tuyến từ khắp lục địa này, với nỗ lực vừa thúc đẩy sự tham gia vừa ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Đức Tổng Giám mục Jorge Lozano người Argentina, Tổng thư ký của CELAM và Tổng Giám mục Địa phận San Juan, cho biết cuộc gặp gỡ vào tháng 11 năm ngoái, là một sự thực hành tính hiệp hành vốn sẽ giúp định hướng các ưu tiên của Giáo hội khu vực trong tương lai gần.
“Từ góc độ đức tin, chúng tôi đã có cuộc gặp gỡ tốt đẹp với Người kế vị Thánh Phêrô, người giúp chúng tôi bước đi từ tình yêu dành cho Chúa Giêsu Kitô và phụng sự dân thánh của Thiên Chúa”, Đức Tổng Giám mục Lozano nói. “Ngài đã cung cấp cho chúng tôi những định hướng rõ ràng về thời gian mà trong Giáo hội đang đi trên con đường hiệp hành”.
Cũng có cuộc thảo luận về đường hướng mà Giáo hội Mỹ Latinh và Caribbean đang hướng tới Thượng hội đồng. Chủ tịch CELAM nhắc lại sự ủng hộ và sự hợp tác đang diễn ra, dựa trên con đường đã được hoạch định, đặc biệt là ở cấp châu lục.
Các Giám mục và Đức Thánh Cha cũng đề cập đến tình hình chính trị và xã hội của một số quốc gia trong lục địa, và những thách thức mà Giáo hội phải đối mặt.
Ví dụ, ở Colombia, các Giám mục, linh mục và các nhà truyền giáo liều mạng lên tiếng chống lại bọn tội phạm có tổ chức và tham nhũng chính trị. Ở Guatemala, các Giám mục đã trở thành tiếng nói duy nhất kêu gọi một hệ thống tư pháp có khả năng đảm bảo công lý, và nơi không có thẩm phán của Tòa án Tối cao trong hơn 28 tháng. Trên khắp các vùng miền, tình trạng nghèo đói đang gia tăng.
Trong số “những thành quả” của Đại hội đồng Giáo hội được trình bày với Đức Thánh Cha, Đức Tổng Giám mục Lozano nhấn mạnh thực tế là nó có “nhiều ơn gọi khác nhau thuộc dân Chúa”, với thành phần tham dự là 20% Giám mục, 20% Linh mục và Phó tế, 20% Tu sĩ nam nữ, và 40% giáo dân nam nữ.
Việc sử dụng công nghệ cũng hết sức đáng chú ý, Đức Tổng Giám mục Lozano nói, vì được tổ chức, quản lý để kết nối khoảng 1.000 thành viên Đại hội đồng từ các quốc gia khác nhau và để có những khoảnh khắc cầu nguyện, đối thoại, học hỏi bên cạnh các bài thuyết trình.
Một điều quan trọng khác, Đức Tổng Giám mục Lozano nói, là mối liên hệ với Giáo hội hoàn vũ: “Chúng tôi có sự hiện diện của các vị đại diện của các Giáo hội thuộc tất cả các châu lục, ngoại trừ châu Phi, do sự phức tạp của việc đi lại”.
Trong số các cuộc họp ở Rôma, có một cuộc họp với Ban Thư ký của Thượng Hội đồng Giám mục, trong đó, theo Đức Tổng Giám mục Lozano, họ cũng nói về kinh nghiệm của Đại hội đồng Giáo hội, bởi vì đó là một kinh nghiệm của Thượng hội đồng đóng vai trò khởi động cấp lục địa hướng tới Thượng hội đồng toàn cầu vào tháng 10 năm 2023 tại Rôma.
Đức Tổng Giám mục Lozano biết rõ về Đức Thánh Cha Phanxicô, vì ngài là một trong những Giám mục phụ tá của Đức Phanxicô trong 6 năm khi Đức Hồng y Jorge Mario Bergoglio lúc đó là Tổng giám mục Địa phận Buenos Aires. Cả hai đã có một cuộc trò chuyện riêng tư trước khi Đức Tổng Giám mục Lozano tham gia với tư cách là Thư ký của CELAM, trong đó họ thảo luận về “Argentina yêu dấu của chúng tôi”. Trong cuộc trò chuyện với Crux, vị Giám chức không muốn đi vào chi tiết, chỉ đề cập đến thực tế là họ đã nói về Đức cố Hồng y Eduardo Pironio, người mà cho đến ngày thứ Bảy được Giáo hội nâng lên bậc “Tôi Tớ Chúa”, một trong những bước hướng tới việc tuyên thánh.
Đức Hồng y Pironio, được coi là người đồng sáng lập Ngày Giới trẻ Thế giới cùng với Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, là Hồng y người Argentina, được coi là ‘papabile’ (ứng cử viên có khả năng được bầu làm Giáo hoàng) trong Mật nghị bầu chọn Đức Hồng y Karol Wojtyla người Ba Lan, là thành viên lãnh đạo của CELAM trong 8 năm, trước khi được triệu tập đến Rôma vào 1975 bởi một người mà ngài gọi là bạn của mình, Đức Giáo hoàng Phaolô VI, đứng đầu Bộ Tu sĩ lo về Đời sống Thánh hiến và các Hiệp hội Đời sống Tông đồ của Vatican.
Cuối cùng, Đức Tổng Giám mục Lozano cho biết, một vấn đề khác trong chương trình nghị sự, cả trong những ngày nhóm họp ở Rôma nhưng xa hơn cả, là vai trò của phụ nữ trong Giáo hội và trong xã hội. Trong năm qua, đã có một nhóm phụ nữ thuộc các thành phần khác nhau – Tu sĩ và giáo dân – đã suy tư về vấn đề này, bao gồm các vai trò thừa tác viên khác nhau, được Đức Thánh Cha Phanxicô thiết lập Thừa tác vụ Giáo lý viên và đọc sách dành cho phụ nữ.
“Các bước đang được thực hiện”, Đức Tổng Giám mục Lozano nói.
Minh Tuệ (theo Crux)