Chị Laura Sheehan và con gái Adelaide, thành viên của Giáo xứ Thánh Barnabas ở Indianapolis, quỳ gối cầu nguyện tại Nhà thờ Thánh Phêrô và Phaolô ở Indianapolis ngày 17 tháng 10 năm 2021, khi Tổng giáo phận Indianapolis bắt đầu tham gia vào quá trình chuẩn bị cho cuộc họp năm 2023 của Thượng hội đồng Giám mục thế giới về đồng nghị tính (Ảnh: CNS/ Sean Gallagher, The Criterion)
Như Đức Tổng Giám mục Bernard A. Hebda Địa phận St. Paul và Minneapolis nhận xét, Thượng hội đồng toàn Giáo hội do Đức Thánh Cha Phanxicô triệu tập nói về Chúa Thánh Thần.
Trong vài tháng tới, tất cả mọi thành phần trong toàn thể Giáo hội – giáo dân, giáo sĩ, tu sĩ, quản trị viên và thậm chí những người không còn thực hành đức tin Công giáo – sẽ cùng quy tụ với nhau để gặp gỡ, lắng nghe và phân định khi họ định hình sự hiện diện của Giáo hội trong một thế giới đang trải nghiệm niềm vui và đối đầu với bi kịch.
“Nếu không có Chúa Thánh Thần, thì đó không phải là Thượng hội đồng”, Đức Tổng Giám mục Hebda nói.
Với nguồn cảm hứng của Chúa Thánh Thần, hai năm chuẩn bị dẫn đến Thượng Hội đồng Giám mục về đồng nghị tính do Đức Thánh Cha Phanxicô triệu tập vào tháng 10 năm 2023 sẽ cung cấp khuôn khổ cho những điều Đức Thánh Cha hình dung với tư cách là một Giáo hội đồng nghị – một Giáo hội trong đó tất cả mọi người “cùng nhau bước đi trên cùng một đường” để đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa để phục vụ lẫn nhau.
Đức Tổng Giám mục Hebda chia sẻ từ kinh nghiệm của mình. Ngài nhận thấy Chúa Thánh Thần hoạt động trong Tổng giáo phận Minnesota, truyền cảm hứng và định hướng cho các tín hữu khi họ điều hướng tiến trình Thượng hội đồng của mình kể từ năm 2019.
Việc thực hiện sẽ lên đến đỉnh điểm trong Thượng hội đồng Tổng giáo phận dự kiến vào Lễ Ngũ Tuần vào tháng Sáu, sau đó là việc phát hành một lá thư mục vụ từ Đức Tổng Giám mục Hebda trình bày kết quả của Thượng hội đồng vào dịp Lễ Chúa Kitô Vua, ngày 20 tháng 11 năm 2022.
“Điều đó chắc chắn đã thuyết phục chúng ta rằng các tín hữu của chúng ta có mong muốn tham gia vào các cuộc đối thoại và chia sẻ có ý nghĩa”, Đức Tổng Giám mục Hebda nói.
Tiến trình Thượng hội đồng do Đức Thánh Cha Phanxicô khai mạc vào ngày 10 tháng 10 tại Vatican và bắt đầu một tuần lễ sau đó tại các Giáo phận trên toàn thế giới không có nghĩa là xóa bỏ hoặc thay thế những gì đang diễn ra tại bất kỳ Thượng hội đồng địa phương nào.
“Vademecum” hay cuốn sổ tay của Vatican cung cấp những chỉ dẫn cho các Giáo phận trong tiến trình Thượng hội đồng trên toàn thế giới, thừa nhận rằng một số Giáo phận gần đây đã kết thúc hoặc đang trong quá trình thực hiện Thượng hội đồng của chính họ và không cần phải khởi động lại hoàn toàn.
Các Thượng hội đồng địa phương như vậy có thể tập trung vào các công việc mục vụ cụ thể, chẳng hạn như giới trẻ hoặc đời sống gia đình, dẫn đến các kết quả hữu hình, không giống như tiến trình Thượng hội đồng rộng lớn hơn do Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi, một số Giám mục phát biểu với hãng tin CNS.
Khi khai mạc tiến trình Thượng hội đồng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã mô tả nỗ lực này là một nỗ lực để khám phá cách thức Chúa Thánh Thần đang kêu gọi Giáo hội phục vụ thế giới và truyền giáo thông qua việc sống theo Phúc Âm.
Lời kêu gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô bắt nguồn từ sự tham gia sâu sắc của ngài với tư cách là Hồng y Jorge Bergoglio của Địa phận Buenos Aires, Argentina, vào năm 2007 trong việc soạn thảo một tài liệu cho CELAM, từ viết tắt của tên tiếng Tây Ban Nha của Hội đồng Giám mục Mỹ Latinh, nhóm họp tại Aparecida, Brazil. Văn kiện đã đưa ra những lời kêu gọi lặp đi lặp lại cho một “sứ mạng lục địa”, một Giáo hội đi ra ngoài nỗ lực tìm kiếm những cách thức để loan báo Tin Mừng cho tất cả mọi người.
Đồng nghị tính – cùng nhau lắng nghe – kêu gọi càng nhiều tiếng nói nhất có thể được lắng nghe, Đức Hồng Y Joseph W. Tobin Địa phận Newark, New Jersey giải thích.
“Nó giống như một cuộc hành hương. Đó không phải là điểm đến. Đó là những gì xảy ra trên đường đi”, Đức Hồng Y Tobin phát biểu với hãng tin CNS.
Đức Hồng Y Tobin đã so sánh các bước vốn chỉ mới bắt đầu trong tiến trình Thượng hội đồng với V Encuentro, hay Tiến trình Encuentro Quốc gia lần thứ V, ở Hoa Kỳ. Đó là một quá trình kéo dài nhiều năm, trong đó các tín hữu Latinh cùng nhau quy tụ tại địa phương, sau đó ở cấp Giáo phận và khu vực và cuối cùng, vào năm 2018, trên phạm vi toàn quốc để phân định cách thức phản ứng thế nào với tư cách là Giáo hội.
“Hãy thử tưởng tượng Encuentro với hợp chất steroid”, Đức Hồng Y Tobin nói về tiến trình hiện tại.
Đó là bởi vì một tỷ tín hữu Công giáo trên khắp thế giới được mời gọi đưa ra nguyện vọng, những tổn thương và những hiểu biết của họ để định hình Giáo hội tiếp tục phát triển.
Một số nhà quan sát Giáo hội đã đặt vấn đề về ý tưởng của việc tổ chức một Thượng hội đồng về đồng nghị tính, tự hỏi tại sao Giáo hội cần tổ chức nhiều hơn các cuộc họp như vậy. Các quan điểm như vậy đã bỏ sót quan điểm của tính đồng nghị, các vị Giám chức nói.
“Đó là cách thức để trở thành một Giáo hội”, Đức Hồng y Tobin nói về tính đồng nghị. “Đức Thánh Cha Phanxicô đang mời gọi tất cả mọi người trở thành một phần của điều đó. Lý lẽ bào chữa cho điều đó là tất cả chúng ta đều chia sẻ cùng một phép rửa, và tất cả chúng ta đều được kết hợp trong Đức Giêsu Kitô”.
Đức Giám mục W. Shawn McKnight Địa phận Jefferson City, Missouri, cho biết tiến trình này sẽ giúp thông báo không chỉ cho các giáo sĩ và Đức Giáo hoàng, mà còn cho toàn bộ cơ quan của Giáo hội về những nhu cầu vật chất và tâm linh của tất cả mọi người trên thế giới.
“Đó là những gì anh chị em đọc được trong Sách Công vụ Tông đồ”, Đức Giám mục McKnight nói. “Tôi thiết nghĩ đó là cách chúng ta phải bắt đầu tự định hình trong đầu về mọi thứ”.
Phải thừa nhận rằng, Đức Giám mục McKnight tiếp tục, cách thức trở thành Giáo hội như vậy đặt ra những thách thức trong cách thức hoạt động của Giáo hội trên tất cả các tổ chức, các Giáo xứ, Giáo phận và cơ sở của nó, bao gồm cả Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ. Nó cũng đặt ra một thách thức đối với giáo dân, những người mà ngài cho biết, có thể đã mặc định là “một vai trò thụ động vì họ muốn các quan chức Giáo hội chăm lo tất cả mọi việc”.
“Cách thức chúng ta thực hiện sứ mạng của mình cần phải được thực hiện cùng với nhau”, Đức Giám mục McKnight nói.
Đức Giám mục Robert W. McElroy Địa phận San Diego cho biết tiến trình này có thể phục vụ để thống nhất mọi người trong toàn thể Giáo hội khi họ gặp gỡ nhau. “Chúng ta phải thu hút sự tham gia của tất cả mọi người”, Đức Giám mục McElroy nói.
Khi giai đoạn lắng nghe, hoặc tham gia, bắt đầu từ nay đến tháng Sáu, Đức Giám mục McElroy hy vọng rằng các cơ hội sẽ phát sinh để Giáo phận trở nên mang tính đồng nghị hơn trong hoạt động của mình. Đức Giám mục McElroy cho biết các nhà lãnh đạo Giáo phận sẽ thu thập những gì họ tìm hiểu được, gửi nó cho Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ và sau đó bắt đầu kết hợp những tư tưởng quan trọng vào hoạt động của Giáo phận.
Đức Giám mục McElroy mong muốn tính đồng nghị trở thành chuẩn mực thậm chí ngay cả trước khi có bất kỳ kết luận chung kết nào được Thượng hội đồng Giám mục và Đức Thánh Cha Phanxicô đưa ra vào tháng 10 năm 2023.
“Tôi hy vọng đây là cơ hội không chỉ để chúng ta đánh giá mức độ của tính đồng nghị, vốn đã tồn tại trong đời sống của Giáo hội địa phương của chúng ta, mà còn để nâng cao nó một cách đáng kể”, Đức Giám mục McElroy nói.
Tại Giáo phận Bridgeport, Connecticut, tiến trình đồng nghị chủ yếu nằm trong tay của 260 đại biểu do Đức Giám mục Frank J. Caggiano ủy nhiệm để đi ra ngoài và cầu nguyện cũng như gặp gỡ tất cả mọi người.
Từ các cuộc họp tại hội trường Giáo xứ cho đến các cuộc trò chuyện trực tiếp, các đại biểu sẽ được lắng nghe từ mọi người về mối bận tâm, sự tổn thương và hy vọng của họ, Đức Giám mục Caggiano phát biểu với hãng tin CNS.
“Cuối cùng, chúng tôi không cố gắng giải quyết vấn đề”, Đức Giám mục Caggiano nói. “Điều chúng tôi đang cố gắng thực hiện đó là phân định giải pháp đã tồn tại. Chúa Thánh Thần biết giải pháp là gì”.
Điều đó đòi hỏi mọi người phải lắng nghe và hiện diện để họ có thể bày tỏ những mong muốn sâu sắc nhất về đời sống tâm linh của họ – và cuối cùng là đời sống của Giáo hội khi xã hội thoát khỏi đại dịch, Đức Giám mục Caggiano giải thích.
“Theo cách hiểu của tôi, Thượng hội đồng này đang tiết lộ một phương pháp luận mới, trong đó tất cả mọi thành phần dân Chúa, những người chịu phép rửa trong Giáo hội, có vai trò lắng nghe, phân định và đưa ra ý kiến phản hồi để những vị Mục tử chăn dắt Giáo hội sẽ được thông báo”, Đức Giám mục Caggiano nhắc lại khi nhắn nhủ với các đại biểu trước khi họ bắt đầu cuộc tiếp cận kéo dài hàng tháng trên toàn Giáo phận.
Nỗ lực tại mỗi Giáo phận được mong đợi sẽ vượt ra ngoài những người có truyền thống tích cực trong đời sống Giáo xứ.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã khuyến khích rằng những người sống bên lề xã hội – những gười lớn tuổi không thể ra ngoài được, những người tàn tật, những người bệnh tâm thần, những người nghèo đói đang phải vật lộn, những người ngủ trong những túp lều và xe hơi và những người bị Giáo hội làm tổn thương theo một cách nào đó – phải được mời tham gia vào tiến trình Thượng hội đồng.
Giáo phận San Diego đang có kế hoạch tiếp cận với những người bị giam giữ và trước đây từng bị giam giữ và gia đình của họ. Những người trẻ tuổi, những người ngày càng trở nên xa rời Giáo hội Công giáo, đang được nhấn mạnh thêm tại Giáo phận Bridgeport.
Không có phần nào trong nỗ lực này đi ngược lại với Giáo huấn truyền thống của Giáo hội, theo Đức Giám mục Robert J. McClory Địa phận Gary, Indiana, người đã đến Giáo phận một tháng trước khi đại dịch xảy ra và theo gót của một Thượng hội đồng cấp Giáo phận được triệu tập vào năm 2017 để xác định các ưu tiên mục vụ.
“Nó không làm đảo lộn Giáo huấn nền tẳng của Giáo hội, nhưng nỗ lực tập trung sứ mạng của chúng ta và thu hút sự tham gia của anh chị em giáo dân”, Đức Giám mục McClory phát biểu với CNS.
“Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng nó nói về việc truyền giáo và về việc thúc đẩy sứ mạng của chúng ta. Vì vậy, chúng ta có thể tự hỏi mình về việc làm thế nào chúng ta có thể thu hút sự tham gia của mọi người vào đời sống, sứ vụ và sứ mạng truyền giáo của Giáo hội”, Đức Giám mục McClory giải thích.
Không ai trong số các Giám mục trò chuyện với CNS bày tỏ mong muốn về một kết quả nhất định từ tiến trình kéo dài hai năm ngoài việc họ hy vọng Giáo hội trở thành một Giáo hội lắng nghe một cách cẩn trọng hơn, quan tâm sâu sắc hơn một chút và tiến bộ cụ thể hơn về lòng bác ái và tình yêu thương.
“Đó vẫn là một chút khám phá đối với tôi”, Đức Giám mục McKnight nói. “Chúng tôi đang thực hiện những điều Đức Thánh Cha đề nghị. Tôi đang mong chờ kết quả từ tất cả những điều đó”.
Giống như Đức Tổng Giám mục Hebda, Đức Hồng y Tobin đã phó thác mọi nỗ lực cho Chúa Thánh Thần.
“Giáo hội không phải là kế hoạch của chúng ta”, Đức Hồng y Tobin nói. “Đó là kế hoạch của Chúa Thánh Thần, Đấng quy tụ Giáo hội lại với nhau và biến sự hòa hợp trở thành điều khả thi”.
Minh Tuệ (theo Crux)
