Khi những thách thức nghiêm trọng đối với nền kinh tế toàn cầu được dự đoán trước đại dịch coronavirus, một nhóm bao gồm các tổ chức đức tin đang đưa ra lời kêu gọi đối với việc phục hồi kinh tế.
Hôm 16/5, 42 tổ chức tín ngưỡng từ 14 quốc gia, trong đó có 21 tổ chức đến từ Vương quốc Anh, tuyên bố thoái vốn khỏi các nguồn nhiên liệu hóa thạch. Đây là thông báo chung lớn nhất từ trước đến nay về việc thoái vốn khỏi các nguồn nhiên liệu hóa thạch từ các tổ chức tín ngưỡng. Tuyên bố được đưa ra từ các tổ chức tại Argentina, Úc, Bangladesh, Brazil, Colombia, Ecuador, Indonesia, Ireland, Ý, Kenya, Myanmar, Tây Ban Nha, Anh và Hoa Kỳ.
Khi các chính phủ trên khắp thế giới đầu tư đáng kể vào việc phục hồi kinh tế, các cộng đồng tín ngưỡng kêu gọi họ suy nghĩ lâu dài và đồng thời tập trung vào một sự phục hồi có hàm lượng carbon thấp và công bằng.
Mark Campanale, Người sáng lập và Chủ tịch điều hành của Tổ chức ‘Carbon Tracker’, một nhóm chuyên gia tư duy độc lập phân tích tác động về mặt tài chính của quá trình chuyển đổi năng lượng, cho biết: “Một sự phục hồi kinh tế toàn diện đồng nghĩa với việc nhìn xa trông rộng, đầu tư ngay vào cơ sở hạ tầng vốn sẽ phục vụ các cộng đồng trong nhiều năm tới. Nhiên liệu hóa thạch không có chỗ đứng trong nền y tế lâu dài của nhân loại. Cam kết tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn của các tổ chức đức tin là sự lãnh đạo mà các chính phủ nên tuân theo”.
Đầu tháng này, một báo cáo mới từ ‘Operation Noah’ cho thấy rằng không có công ty dầu khí lớn nào tuân thủ các mục tiêu của thỏa thuận Paris. Cựu Tổng Giám mục Địa phận Canterbury, Đức Cha Rowan Williams, cho biết trong một phản ứng với báo cáo: “Cuộc khủng hoảng y tế hiện nay đã nhấn mạnh, chưa từng có trước đây, sự cần thiết đối với hành động quốc tế có sự liên kết với nhau trước mối đe dọa toàn cầu. Liệu chúng ta có thể rút ra được bài học và áp dụng nó cho mối đe dọa toàn cầu của vấn đề biến đổi khí hậu? Việc làm như vậy đồng nghĩa với việc thực hiện các bước thực tế và hiệu quả nhằm giảm sự phụ thuộc độc hại của chúng ta vào các loại nhiên liệu hóa thạch”.
Thông cáo đa tín ngưỡng hôm 16/5 xuất phát từ các tổ chức thuộc Phong trào Giám lý, Anh giáo, Công giáo và Phật giáo, trong số các tổ chức khác. Nhóm này bao gồm Dòng Tên ở Anh, đã thoái vốn danh mục đầu tư trị giá 400 triệu bảng (517,5 triệu đô la) từ nhiên liệu hóa thạch vào tháng 2 năm 2020.
Minh họa cho sự cần thiết đối với một sự phục hồi công bằng, Ủy ban Công lý và Hòa bình trực thuộc HĐGM tại Bangladesh nằm trong số những thực thể cam kết thoái vốn khỏi các loại nhiên liệu hóa thạch.
Bangladesh là nơi có trại tị nạn lớn nhất thế giới, và là nơi có hơn nửa triệu người sống gần Vịnh Bengal. Vịnh Bengal cực kỳ dễ bị tổn thương trước nguy cơ lớn hơn của những cơn bão thảm khốc đi kèm với vấn đề biến đổi khí hậu. Một đại dịch virus và một cơn bão thảm khốc sẽ khiến cho một trong những cộng đồng dễ bị tổn thương nhất thế giới bị đình trệ, minh họa cho sự cần thiết cần phải sửa chữa những lỗi lầm vốn đã khiến cho các nền kinh tế gần đến mức bị phá vỡ.
Cha Endra Wijayanta, Giám đốc của Ủy ban Công lý, Hòa bình và Sự toàn vẹn của Công trình Sáng tạo của Tổng giáo phận Semarang, Indonesia, cho biết: “Trong đại dịch COVID-19 này, đây chính là thời điểm không chỉ để suy tư mà còn là thời điểm để hành động. Chúng ta cần phải ngăn chặn vòng xoáy chết chóc về sinh thái của chúng ta. Chúng ta cần phải làm sống lại hy vọng sinh thái, trong sự ăn năn hối hận thực sự của nhân loại, bằng cách thực hiện những lộ trình hướng đến một cuộc sống bền vững hơn”.
Các cộng đồng đức tin từ lâu đã dẫn đầu trong phong trào thoái vốn toàn cầu, và đã đóng góp số lượng cam kết lớn nhất, với hơn 350 cam kết trong tổng số hơn 1.400 cam kết trên toàn cầu. Hành động hôm 16/5 của các tổ chức đức tin gây áp lực lên các chính phủ trên thế giới để ban hành các chính sách vốn sẽ dẫn đến một sự phục hồi toàn diện và kiên cường.
Sự tham gia của người Công giáo đặc biệt tạo ra tiếng vang khi ngày 16/5 đánh dấu sự khởi đầu của Tuần lễ Laudato Si’, một hoạt động toàn cầu kỷ niệm 5 năm Thông điệp Laudato Si’, Thông điệp của Đức Giáo hoàng Phanxicô về vấn biến đổi khí hậu và sinh thái. Sau khi được Đức Giáo hoàng Phanxicô mời gọi tham gia Tuần lễ Laudato Si’, các tín hữu Công giáo đã tham gia dự án để cùng nhau xây dựng một tương lai công bằng và bền vững hơn. Vào tháng trước, 21 tổ chức Công giáo với 40 tỷ đô la tài sản thuộc quyền quản lý đã cam kết đầu tư vào các công ty phù hợp với giá trị của họ bằng cách ký ‘Cam kết Đầu tư Tác động Công giáo’ (Catholic Impact Investing Pledge).
Tomás Insua, Giám đốc điều hành Phong trào Khí hậu Công giáo Toàn cầu, cho biết: “Mỗi đô la đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch là một lá phiếu ủng hộ sự đau khổ. Các tổ chức này đang thực hiện hành động tiên tri để thắp sáng con đường hướng tới một tương lai công bằng và bền vững hơn bởi vì giờ đây, hơn bao giờ hết, chúng ta cần bảo vệ các cộng đồng của mình và cùng nhau xây dựng một sự phục hồi công bằng”.
James Buchanan, Giám đốc chiến dịch ‘Bright Now’ tại ‘Operation Noah’, cho biết: “Những quyết định mà chúng ta đưa ra vào lúc này sẽ ảnh hưởng đến tương lai của nhân loại trong hàng ngàn năm. Các tổ chức đức tin này đang thể hiện sự lãnh đạo mạnh mẽ để đối phó với cuộc khủng hoảng khí hậu, và chúng tôi kêu gọi các chính phủ trên thế giới tuân theo sự lãnh đạo của họ trong việc chấm dứt việc ủng hộ các nhiên liệu hóa thạch và đầu tư vào các công nghệ sạch trong tương lai”.
Giáo sư Tiến sĩ Isabel Apawo Phiri, Phó Tổng thư ký Hội đồng các Giáo hội Thế giới cho biết: “Chúng tôi nhắc lại những mối quan tâm cấp bách của các Kitô hữu trên khắp thế giới liên quan đến vấn đề biến đổi khí hậu và những tác động bất lợi của nó đối với toàn bộ công trình sáng tạo. Sự đòi buộc luân lý của việc thoái vốn khỏi các nhiên liệu hóa thạch và đầu tư vào một lộ trình ít carbon nhằm hiện thực hóa kinh tế, xã hội và sinh thái và bền vững cho toàn bộ công trình sáng tạo là điều cấp bách hơn bao giờ hết”.
Mục sư Rachel Mash, Điều phối viên của ‘Green Anglicans’ (Giáo hội Anh giáo tại Nam Phi), cho biết: “Cuộc khủng hoảng COVID-19 cho chúng ta thấy rằng cách sống hiện tại của chúng ta là không bền vững, chúng ta bệnh tật vì Trái đất đã không còn lành mạnh. Chúng ta không thể trở lại bình thường, chúng ta phải quay trở lại lối sống bền vững mới. Khi chúng ta bước vào kỷ nguyên hậu COVID-19, chúng ta phải tránh xa các nguồn năng lượng góp phần vào việc gây biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí”.
Mục sư Fletcher Harper, Giám đốc điều hành của Tổ chức ‘Green Faith’, cho biết: “Các tập đoàn khai khoáng, và các ngân hàng tài trợ cho họ, đang yêu cầu chính phủ cứu trợ và dỡ bỏ các biện pháp bảo vệ môi trường giữa bối cảnh đại dịch toàn cầu và sụp đổ kinh tế. Ý tưởng rằng các nguồn tài chính quý giá sẽ cứu trợ cho các tập đoàn giàu có nhất thế giới, chứ không phải những người mà cuộc sống của họ bị đe dọa, rất khó để có thể hiểu được. Sự bất công này là hoàn toàn sai lầm. Đây là thời gian để suy nghĩ lại về cách thức chúng ta liên quan đến người khác và đến trái đất. Các nhóm tôn giáo tuyên bố thoái vốn khỏi các loại nhiên liệu hóa thạch ngày nay đang lấp lỗ hổng vào thời điểm khi không có thứ gì giống nhau và mọi thứ phải thay đổi”.
Yossi Cadan, Giám đốc ‘Chiến dịch Tài chính Toàn cầu’ tại 350.org, cho biết: “Một lần nữa, các nhóm tín ngưỡng tiếp tục dẫn đầu và chỉ ra rõ ràng với phần còn lại của thế giới rằng bất kỳ khoản đầu tư hoặc quỹ kích thích nào trong tương lai đều phải loại trừ các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm phát thải cấu trúc dài hạn. Các giải pháp cho cuộc khủng hoảng kinh tế cũng chính là các giải pháp cho cuộc khủng hoảng khí hậu. Sự suy thoái kinh tế phải là một cơ hội để thúc đẩy quá trình chuyển đổi cần thiết hướng đến một nền kinh tế carbon thấp và một nền kinh tế không carbon. Và bất kỳ sự can thiệp tài chính nào, bao gồm cả các nhà đầu tư, cần phải đặt người dân và sinh kế của họ lên hàng đầu và làm trọng tâm”.
Minh Tuệ (theo Operation Noah)
