Các Nữ tu Albertine đã trở thành biểu tượng tại thành phố Lviv của Ukraine, xuất hiện ở bất cứ nơi nào có đói nghèo và bị bỏ rơi. Khi chiến tranh quy mô lớn nổ ra vào tháng 2 năm 2022, họ đã đến nhà ga trung tâm Lviv để vận chuyển những người bị đe dọa và kiệt sức vì chiến tranh, đã xuống tàu sơ tán. Các Nữ tu đã chuyển đến nơi trú ẩn Albertine mới hoàn thành mà họ quản lý, cung cấp bữa ăn hàng ngày và nơi trú ẩn cho các bà mẹ trẻ.
Cuộc chiến bắt đầu thật kịch tính. Sự căng thẳng về mặt cảm xúc là vô cùng lớn. Đám đông người dân đi qua Lviv khi họ chạy trốn về phía biên giới phía tây. Những chuyến tàu chở đầy người tị nạn đã đến nhà ga ở Lviv. Những con người mệt nhoài, bẩn thỉu và bối rối đổ ra khỏi toa tàu và vào quảng trường trước nhà ga. Họ lang thang khắp thành phố, hy vọng tìm được nơi trú ẩn.
“Chúng tôi luôn trong tình trạng cảnh giác, đặc biệt là vào thời điểm căng thẳng này, và chúng tôi rảo quanh trên các đường phố mỗi ngày để gặp gỡ những người lang thang và không biết phải làm gì”, Sơ Geronima khẳng định khi trò chuyện với Vatican News vào ngày thứ ba của cuộc chiến.
“Thậm chí ngày hôm qua trong nhà thờ, có một nhóm các thiếu nữ trẻ khóc lóc rất nhiều. Họ đến từ Odessa và không biết phải lánh nạn ở đâu. Có sự tuyệt vọng, sợ hãi, lo lắng và bất an đáng kể trong số những người dân. Chúng tôi hỗ trợ họ về mặt tinh thần. Nhiều người gọi điện cho chúng tôi để xin cầu nguyện, vì một người con trai hoặc chồng đã ra trận”.
Nguy cơ thảm họa nhân đạo
Chúng tôi sớm nhận ra rằng, nếu không có sự giúp đỡ từ bên ngoài, cuộc di cư của những người hướng đến biên giới Ba Lan có nguy cơ trở thành một thảm họa nhân đạo. Những hàng xe trên đường hướng đến biên giới kéo dài hàng km. Những người phụ nữ, những người mẹ, những người bà, những người dì bồng bế những đứa con nhỏ trên tay tìm kiếm thức ăn. Họ tìm kiếm một nơi để sưởi ấm và một lời an ủi, động viên.
Vào thời điểm đó, vào tháng 2 năm 2022, cộng đoàn Albertine tại Lviv có 3 Nữ tu: Geronima, Dorotea và Radosława. Vào ngày thứ sáu của cuộc chiến, các Nữ tu đã đến Rawa Ruska để giúp đỡ người dân ở biên giới Ukraine-Ba Lan. Họ ở gần bức tường của tòa nhà Caritas-Spes, nằm trong tu viện Dòng Phanxicô cũ, cách cửa khẩu biên giới vài phút.
Trên thực tế, vào năm 2022, tu viện cũ của các tu sĩ Dòng Anh Em Hèn Mọn này chỉ còn là một đống đổ nát. Các cơ sở vệ sinh di động có nhà vệ sinh đã được cung cấp nhanh chóng, và những chiếc bàn được đặt trước cổng. Khoác trên mình chiếc áo khoác Caritas-Spes của Giáo hội Công giáo La Mã, các Nữ tu bắt đầu phân phát đồ uống nóng và bánh sandwich. Đó là những gì bà Svetlana đến từ Zaporizhzhia nói với một nhà báo của Vatican News, đứng cạnh một trong những chiếc bàn của các Nữ tu Albertine.
Bà Svetlana bế đứa cháu trai trên tay: “Tôi muốn bảo toan mạng sống của mình. Tôi muốn mọi thứ kết thúc vì đây là đất nước của chúng tôi, đất nước của tôi, thành phố của tôi, nơi chôn nhau cắt rốn của tôi. Tôi muốn trở về đây để mọi thứ diễn ra tốt đẹp với tôi và các con cái của tôi. Tôi muốn cháu trai tôi sống ở đất nước nơi nó được sinh ra. Bởi vì nơi chào đời của một người chính là quê hương của họ. Có rất nhiều điều bất trắc và những giọt nước mắt”.
Nơi trú ẩn cho những người phụ nữ vô gia cư
Hiện nay, chỉ có 4 Nữ tu Albertine ở Ukraine. 2 người Ba Lan và 2 người Ukraine. Cho đến năm 1945, các Nữ tu có nhiều nơi trú ẩn và cộng đoàn ở khác nhau ở Ukraine. Họ sẽ chăm sóc người nghèo. Khi chính quyền Xô Viết kéo đến sau Thế chiến thứ hai, họ không cho phép các Nữ tu ở lại Ukraine Xô Viết. Nhà nước hiện chịu trách nhiệm chăm sóc người nghèo. Trên thực tế, người nghèo được cho là không còn tồn tại nữa; đây là những gì các viên chức Đảng Cộng sản đã hứa.
Các Nữ tu Albertine đã trở lại Lviv cách đây vài năm. Tại nghĩa trang Janów nổi tiếng, họ đã tìm thấy những ngôi mộ bị lãng quên của các Nữ tu đã sống ở đó trước năm 1945. Các Nữ tu đã xây dựng một tượng đài tượng trưng để tưởng nhớ đến họ. Nhiệm vụ của các Nữ tu là xây dựng một nơi trú ẩn cho những người phụ nữ không có nhà cửa hoặc trong những hoàn cảnh khó khăn khác. Họ đã mở cửa nơi trú ẩn này vào tháng 9 năm 2023.
Ngày hôm đó, Đức Hồng y Konrad Krajewski đã đến thăm họ. Chánh sở Từ thiện Giáo hoàng đã làm phép ngôi nhà thay mặt cho Đức Thánh Cha Phanxicô, người đã ủng hộ công việc của họ ngay từ đầu. Đức Hồng y Krajewski đã có mặt ở đó lần đầu tiên vào năm 2020. Viên đá đầu tiên đã được đặt vào dịp này. Vào thời điểm đó, chẳng ai ngờ một cuộc chiến tranh quy mô lớn sẽ nổ ra hoặc tên lửa của Nga sẽ bay đến Lviv.
Sơ Geronima, lúc đó là Bề trên của Dòng Nữ tu Albertine ở Lviv, đã bình luận về sự kiện này: “Đây sẽ là một ngôi nhà cho những người phụ nữ vô gia cư và những bà mẹ có con nhỏ. Chúng tôi muốn biến ngôi nhà này, chính xác như tên gọi “nơi trú ẩn”, thành một nơi chào đón tất cả mọi người. Bất kể tôn giáo nào, chúng tôi muốn mang đến cho những người phụ nữ này sự ấm áp và an toàn để họ có thể lấy lại phẩm giá của mình”.
Hiện nay, gần 100 bữa ăn được phục vụ mỗi ngày tại ngôi nhà này. Những bà mẹ trẻ và phụ nữ đã chạy trốn khỏi các thành phố bị quân đội Nga ném bom đều được chào đón.
Rảo quanh những con phố giữa những người nghèo
Các Nữ tu rất quen thuộc với đường phố Lviv. Họ biết rõ hơn những nơi người nghèo ẩn náu. Họ sống trong những túp lều tồi tàn và ăn đồ bị bỏ đi.
Khi đại dịch bùng phát, không ai muốn đến gần họ. Không có khách du lịch nào trong thành phố và công việc tu bổ đã bị hoãn lại. Có ít rác thải hơn từ các nhà hàng. Nạn đói chiếm ưu thế trong số những người nghèo. Đeo khẩu trang và mang theo những túi đầy thức ăn, các Nữ tu đã đi bộ rảo quanh thành phố để tìm kiếm những người cần giúp đỡ.
“Tất nhiên chúng tôi sợ nhiễm Covid, nhưng tình yêu thương dành cho người nghèo, xuất phát từ đặc sủng Albertine của chúng tôi, mạnh hơn nỗi sợ virus”, Sơ Radosława khẳng định. Mặc dù tình hình sức khỏe cực kỳ nguy hiểm, trong suốt thời gian đại dịch, các Nữ tu vẫn lui tới nhà của những người già nghèo nua và bị bỏ rơi.
Hiện tại, những người phụ nữ mới liên tục đến nơi trú ẩn tại Lviv. Một số người tế nhị nói với những người phụ nữ rằng có một nơi như vậy, những người khác đưa họ đến đó. Sáng kiến này đang bắt đầu thành công nhanh chóng. Via Chlebowa (Đường bánh mì) ở Lviv đang trở nên nổi tiếng, không chỉ vì tiệm bánh đã tồn tại ở đó trong nhiều năm, mà còn vì ngôi nhà của lòng thương xót mang đậm tinh thần đại kết.
Thiên Ân (theo Vatican News)