Bản đồ của Nigeria (Ảnh: Shutterstock)
Hơn hai chục người ủng hộ nhân quyền đang kêu gọi Quốc hội kêu gọi Bộ Ngoại giao đưa Nigeria trở lại danh sách những quốc gia vi phạm tự do tôn giáo tồi tệ nhất thế giới.
Vào năm 2020, Bộ Ngoại giao đã chỉ định Nigeria là Quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC) trong Báo cáo Tự do Tôn giáo Quốc tế của Bộ Ngoại giao. Quốc gia này bị đưa vào danh sách này “vì đã tham gia hoặc dung túng cho những hành vi vi phạm tự do tôn giáo đặc biệt nghiêm trọng”.
Sau đó, vào năm 2021, chính quyền Biden đã loại Nigeria, một quốc gia khét tiếng về mức độ đàn áp tôn giáo cực đoan, khỏi danh sách CPC.
“Với tư cách là những người ủng hộ và đề xướng tự do tôn giáo, đồng thời là lãnh đạo các tổ chức cơ sở với hàng triệu thành viên người Mỹ, chúng tôi kêu gọi quý vị khẩn trương phản ứng trước sự thất bại của Bộ Ngoại giao trong việc giải quyết thỏa đáng cuộc đàn áp tôn giáo nghiêm trọng, có hệ thống và đang diễn ra ở Nigeria theo yêu cầu của Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế (IRFA) năm 1998”, bức thư ngày 12 tháng 12 với 29 người đồng ký tên cho biết.
Các giáo sĩ Công giáo nói riêng đã trở thành mục tiêu ở quốc gia Tây Phi này. Bức thư cho biết tổ chức Viện trợ các Giáo hội Đau khổ (ACN) báo cáo rằng kể từ đầu năm 2022, 100 linh mục Công giáo trong nước đã bị bắt cóc và hiện vẫn chưa được trả tự do, trong đó có 20 người đã bị sát hại.
Trong những tháng gần đây, một linh mục đã bị bắt cóc khi đang đi thăm bệnh nhân và một tu sĩ khác cũng đã bị bắt cóc và bị sát hại.
Bức thư cũng kêu gọi bổ nhiệm một đặc phái viên cho Nigeria và khu vực Hồ Chad, đồng thời kêu gọi các thành viên Quốc hội ủng hộ và đồng tài trợ cho đạo luật do Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa New Jersey Chris Smith và Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ Texas Henry Cuellar đồng tác giả. Đạo luật đó yêu cầu Bộ Ngoại giao bổ nhiệm đặc phái viên và chỉ định Nigeria là quốc gia thuộc CPC.
Trích dẫn báo cáo từ cơ quan giám sát tự do tôn giáo Kitô giáo Open Doors, bức thư nói rằng 90% Kitô hữu bị giết hại trên toàn thế giới vì đức tin của họ vào năm 2022 đã bị sát hại ở Nigeria, tăng 10% so với năm trước.
Bức thư nói rằng các chiến binh trong số những người chăn nuôi gia súc theo Hồi giáo Fulani đã chịu trách nhiệm về hầu hết các vụ giết người và “phần lớn được phép hành động mà không bị trừng phạt”.
Bức thư cũng cho biết rằng mặc dù một số người Hồi giáo cũng đã trở thành mục tiêu của các chiến binh trong số những người Hồi giáo Fulani, các Kitô hữu Nigeria có nguy cơ bị giết hại cao gần gấp 8 lần và khả năng bị bắt cóc cao gấp 6 lần so với người Hồi giáo từ tháng 10 năm 2019 đến tháng 9 năm 2022, theo Đài quan sát Tự do Tôn giáo ở Châu Phi.
“Các linh mục Công giáo, các mục sư Tin lành và các Giám mục thuộc Giáo hội Giám lý đã trở thành mục tiêu đặc biệt bị bắt cóc bởi Fulani và các tay súng không rõ danh tính, thường hét lên ‘Allahu Akbar’”, bức thư cho biết.
Bức thư cho biết khoảng 17.000 nhà thờ đã bị phóng hỏa và tấn công kể từ năm 2009, trong đó có vụ thảm sát vào ngày Lễ Ngũ Tuần năm 2022 tại Giáo xứ Công giáo Thánh Phanxicô Xaviê Owo thuộc Giáo phận Ondo, khiến 39 tín hữu Công giáo thiệt mạng và hơn 80 người bị thương.
“Chúng tôi không hề hay biết có một trường hợp nào đã bị truy tố”, bức thư cho biết.
Bức thư nói rằng Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (IRFA) đã xác định rằng chính phủ Nigeria “thường xuyên không điều tra các vụ tấn công này và truy tố những người chịu trách nhiệm, thể hiện mức độ thờ ơ có vấn đề về phía các quan chức nhà nước”.
“IRFA yêu cầu đánh giá thẳng thắn khi đối mặt với những vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng như vậy. Bộ trưởng Ngoại giao nên thừa nhận rằng Nigeria đã ‘tham gia hoặc dung túng’ các hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền tự do tôn giáo, các tiêu chí luật định đảm bảo việc chỉ định CPC”, bức thư cho biết.
“Điều này đặc biệt quan trọng vì Hoa Kỳ là đối tác lớn của Nigeria, đã viện trợ nước ngoài hơn 1 tỷ USD cho nước này chỉ riêng trong năm 2022”, bức thư nói.
Trong số những người ký bức thư có những người Công giáo nổi tiếng, bao gồm Sam Brownback, cựu thống đốc bang Kansas và cựu đại sứ Hoa Kỳ về tự do tôn giáo quốc tế; Leonard Leo, cựu chủ tịch Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ; Mary Ann Glendon, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Tòa Thánh; và George Weigel, một tác giả và học giả cấp cao nổ bật tại Trung tâm Chính sách công và Đạo đức.
Một người Công giáo khác ký tên là Nina Shea, thành viên cấp cao và giám đốc Trung tâm Tự do Tôn giáo tại Viện Hudson, người đã nói với CNA hôm thứ Năm rằng “Nigeria ngày càng trở nên vô luật pháp khi tội phạm tràn lan nhưng cũng có một mô hình rõ rang của các vụ tấn công nhằm vào các nhà lãnh đạo Kitô giáo, các nhà thờ của họ và toàn bộ các ngôi làng Kitô giáo”.
“Chính phủ liên tục và trong nhiều năm đã không có hành động hiệu quả để bảo vệ những mục tiêu vô tội này và để cho những kẻ cực đoan Fulani giết hại và cướp bóc mà không bị trừng phạt”, bà Shea nói.
“Đối với hàng triệu Kitô hữu Nigeria, quyền tự do tôn giáo đã bị phủ nhận. Ngoại trưởng Antony Blinken phải tuân thủ luật pháp và liệt Nigeria vào danh sách các quốc gia vi phạm tôn giáo nghiêm trọng của CPC”, bà Shea nói.
Minh Tuệ (theo CNA)
