Người dân Palestine chạy trốn từ phía bắc Gaza xuống phía nam sau khi quân đội Israel đưa ra cảnh báo sơ tán chưa từng có đối với dân số hơn 1 triệu người ở phía bắc Gaza và Thành phố Gaza để tìm nơi ẩn náu ở phía nam trước một cuộc xâm lược trên bộ của Israel có thể xảy ra, vào thứ Sáu, ngày 13 tháng 10 năm 2023 (Ảnh: Hatem Moussa/AP)
Sau một vụ việc gây tranh cãi trong đó hơn 100 người Palestine thiệt mạng khi cố gắng tiếp cận viện trợ nhân đạo ở Gaza, các nhà lãnh đạo Giáo hội ở Giêrusalem đã lên án điều mà họ mô tả là một “vụ tấn công bừa bãi” và đồng thời kêu gọi ngừng bắn.
Trong một tuyên bố vào ngày 1 tháng 3, các Thượng phụ và người đứng đầu các Giáo hội ở Giêrusalem đã đề cập đến sự việc vào ngày 29 tháng 2, đồng thời nói rằng “sau những sự kiện kinh hoàng ngày hôm qua và bối cảnh tàn khốc của chúng, chúng tôi, các Thượng phụ và những người đứng đầu các Giáo hội ở Giêrusalem, lên án vụ tấn công bừa bãi nhắm vào những thường dân vô tội”.
Họ kêu gọi cả hai bên liên quan đến cuộc xung đột hướng tới việc “đạt được lệnh ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài để cho phép phân phát nhanh chóng hàng cứu trợ trên khắp Dải Gaza, đồng thời tiến hành đàm phán trả tự do cho những người bị giam giữ và các tù nhân”.
Tuyên bố của họ được đưa ra sau khi ít nhất 112 người ở Gaza thiệt mạng và 760 người bị thương hôm thứ Năm trong khi cố gắng nhận viện trợ nhân đạo đang rất cần thiết từ các xe tải đang thực hiện việc phân phát.
Các lời kể về những sự việc đã xảy ra khác nhau, trong đó Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho rằng người dân Gaza đã vây quanh các xe tải và bắt đầu cướp bóc hàng hóa, khiến binh lính phải nổ súng cảnh cáo khi khung cảnh trở nên hỗn loạn và mọi người bị đám đông giẫm đạp đến chết.
Tuy nhiên, Bộ Y tế Palestine cho biết lực lượng Israel đã nổ súng vào đám đông và nhiều người chết và bị thương do trúng đạn.
Trong một bài đăng ngày 29 tháng 2 trên nền tảng mạng xã hội X, IDF cho biết: “Sáng nay, xe tải viện trợ nhân đạo đã tiến vào phía bắc Gaza, người dân đã bao vây các xe tải và cướp bóc các hàng hóa đang được vận chuyển. Do bị xô đẩy, giẫm đạp và bị xe tải cán qua, hàng chục người dân Gaza đã thiệt mạng và bị thương”.
Đảng Hamas cầm quyền ở Palestine đã bác bỏ lời kể này về vụ việc, nói rằng có bằng chứng “không thể phủ nhận” về hành động “xả súng trực tiếp vào công dân”.
Vụ tàn sát hôm thứ Năm đã khiến Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc phải tổ chức một cuộc họp khẩn cấp kín để thảo luận về vụ việc. Trong cuộc họp, Algeria, đại diện người Ả Rập của tổ chức, đã đưa ra một tuyên bố dự thảo đổ lỗi cho lực lượng Israel vì đã “nổ súng” vào dân thường.
Mặc dù 14 trong số 15 thành viên của hội đồng ủng hộ đề nghị này, nhưng hãng tin AP đưa tin rằng nó đã bị Hoa Kỳ ngăn chặn, trong đó dẫn lời đại sứ Liên hợp quốc của Palestine Riyad Mansour.
Trong tuyên bố của mình, các nhà lãnh đạo Giáo hội ở Giêrusalem đã đổ lỗi cho Israel. Trích dẫn lời kể của các nhân chứng, họ cho biết “Lực lượng Israel ở phía tây nam Thành phố Gaza đã nổ súng vào đám đông dân thường đang tìm cách nhận những bao bột mì để nuôi gia đình đang đói khát của họ”.
“Cuộc tàn sát sau đó đã dẫn đến cái chết của hơn một trăm người Gaza và hàng trăm người khác bị thương nặng”, họ nói, đồng thời cho biết rằng các bác sĩ tại hiện trường và tại bệnh viện điều trị những người bị thương “báo cáo rằng hầu hết đều thiệt mạng hoặc bị thương do trúng đạn”.
Một số người thiệt mạng, họ cho biết, “trở thành nạn nhân sau khi bị đám đông hoảng loạn giẫm đạp hoặc bị xe tải cứu trợ đang tìm cách thoát khỏi hiện trường đâm phải”.
Họ lên án những nhận xét của Bộ trưởng An ninh Quốc gia Israel, Itamar Ben-Gvir, một chính trị gia cánh hữu gây tranh cãi bị cáo buộc phân biệt sắc tộc và tôn giáo, người đã gọi các binh sĩ IDF là “anh hùng” sau vụ việc hôm thứ Năm và nói rằng họ “đã hành động xuất sắc chống lại một đám đông Gazan đang nỗ lực làm hại họ”.
Ông Ben-Gvir yêu cầu dừng viện trợ nhân đạo vào Gaza vì lý do nó gây rủi ro cho binh lính, nói rằng vụ việc hôm thứ Năm là bằng chứng “rằng việc chuyển viện trợ nhân đạo đến Gaza không chỉ là sự điên rồ trong khi con tin của chúng tôi đang bị giam giữ ở Dải Gaza… mà còn gây nguy hiểm cho các binh sĩ IDF (quân đội Israel)”.
Trong tuyên bố của mình, các nhà lãnh đạo Giáo hội Giêrusalem đã lên án việc ông Ben-Gvir bảo vệ IDF, đồng thời cho biết rằng ông đã chọn “đổ lỗi cho các nạn nhân về cái chết của chính họ” và kêu gọi chấm dứt việc cung cấp viện trợ nhân đạo.
“Mong muốn đó đã trở thành hiện thực khắc nghiệt đối với nửa triệu người còn lại ở Thành phố Gaza, nơi việc phân phát hàng viện trợ gần như bị dừng lại vì những hạn chế nhập cảnh nghiêm ngặt và thiếu sự hộ tống an ninh cho các đoàn xe giao hàng”, các nhà lãnh đạo Giáo hội cho biết.
Các quan chức nhân đạo đã nhiều lần cảnh báo về “nạn đói do bị bao vây” ở phía bắc Gaza và đồng thời lưu ý rằng các chính phủ nước ngoài thậm chí đã coi việc thả dù để vận chuyển hang nhân đạo là “biện pháp cuối cùng”.
“Tuy nhiên, những điều này chỉ mang lại một phần nhỏ sự cứu trợ cần thiết cho dân số còn lại lớn hơn Tel Aviv, thành phố lớn nhất của Israel”, họ cho biết.
Đầu tuần này, Đại sứ Palestine tại Tòa Thánh Issa Kassissieh đã gặp gỡ Ngoại Trưởng Vatican, Đức Tổng Giám mục Paul Gallagher người Anh, để giải quyết cuộc chiến đang diễn ra ở Gaza và các vấn đề khu vực khác.
Ông đặc biệt kêu gọi ngừng bắn trước dịp lễ Ramadan của người Hồi giáo và và Lễ Phục sinh của Kitô giáo, đồng thời kêu gọi đảm bảo quyền tiếp cận ngay lập tức viện trợ nhân đạo cho người dân đang bị bao vây ở Gaza.
Liên Hợp Quốc đã cảnh báo về nạn đói sắp xảy ra ở phía bắc Gaza, nơi ước tính có khoảng 300.000 người đang sống với rất ít lương thực hoặc nước sạch. Ngoài ra còn có tình trạng thiếu thuốc men và nhiên liệu.
Tuần trước, Chương trình Lương thực Thế giới thông báo rằng họ buộc phải đình chỉ việc cung cấp viện trợ cho miền bắc Gaza sau khi đoàn xe đầu tiên của họ sau ba tuần bị bao vây bởi những đám người đói khát gần trạm kiểm soát của Israel và phải đối mặt với tiếng súng ở Thành phố Gaza.
Hôm thứ Ba, một quan chức viện trợ cấp cao của Liên Hợp Quốc cảnh báo rằng khoảng 576.000 người trên khắp Dải Gaza, khoảng 1/4 dân số, phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực ở mức độ thảm khốc và ước tính cứ 6 trẻ em dưới 2 tuổi ở miền Bắc thì có một em đang phải chịu đựng tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính.
Trong tuyên bố của mình, các nhà lãnh đạo Giáo hội ở Giêrusalem cũng đã bày tỏ sự liên đới và cầu nguyện cho các cộng đồng Kitô giáo trên khắp Gaza, đặc biệt là hơn 800 người đang trú ẩn tại Nhà thờ Chính thống Thánh Porphyrios và Nhà thờ Công giáo Thánh Gia ở Thành phố Gaza trong suốt 5 tháng.
Họ cũng bày tỏ sự ủng hộ “các nhân viên và tình nguyện viên can trường” tại Bệnh viện Ahli do Anh giáo điều hành ở Gaza và các bệnh nhân mà họ phục vụ.
Minh Tuệ (theo Crux)
