Hình ảnh một tàu nạo vét vàng được chụp tại bờ sông Uraricoera trong chiến dịch của chính phủ Brazil chống lại việc khai thác vàng trái phép trên đất của người bản địa ở trung tâm rừng nhiệt đới Amazon. Các vấn đề về môi trường sẽ có vai trò trọng tâm khi các nhà lãnh đạo Công giáo tập hợp từ ngày 21 đến ngày 28 tháng 11 năm 2021, tại Mexico City nhân Đại hội đồng Giáo hội lần thứ VI của Châu Mỹ Latinh và Caribbean (Ảnh: Bruno Kelly / Reuters qua CNS)
Các Giám mục từ khu vực Amazon đang yêu cầu cộng đồng quốc tế gây áp lực lên Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro phải nỗ lực nhiều hơn nữa để bảo vệ hệ sinh thái của khu vực trọng yếu này.
Nổi tiếng với những chính sách thất thường về môi trường, Tổng thống Bolsonaro đã không tham dự hội nghị khí hậu COP26 ở Glasgow và thay vào đó chỉ gửi một đoạn video ngắn tới hội nghị này.
Sự vắng mặt của chính phủ liên bang đã thúc đẩy các thành phần xã hội khác nhau đến từ Brazil đưa ra nỗ lực và thiết lập mối quan hệ trực tiếp của riêng họ với các thành viên của cộng đồng quốc tế quy tụ tại hội nghị thượng đỉnh.
Các nhà hoạt động xã hội đã lên án sự thất bại của chính phủ hiện tại trong việc ngăn chặn vấn nạn phá rừng và các thống đốc bang của Brazil đã thành lập một liên minh để trực tiếp đàm phán các thỏa thuận quốc tế về các dự án xanh.
Vào ngày 5 tháng 11, Mạng lưới Giáo hội Pan-Amazonian (REPAM) ở Brazil đã phát hành một video gửi tới các tham dự viên tham gia hội nghị COP26, trong đó một nhóm các Giám mục đã tái khẳng định cam kết bảo vệ rừng nhiệt đới và đồng thời yêu cầu cộng đồng quốc tế gây áp lực lên chính quyền của Tổng thống Bolsonaro.
8 Giám mục và một Linh mục đã xuất hiện trong video. 7 vị trong số các Giám chức đều là người châu Âu đã từng làm việc tại Amazon trong nhiều năm.
Mỗi Giám mục trong số họ đều sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình: Đức Giám mục Jesús López Mauleón gốc Tây Ban Nha thuộc Địa phận Alto Xingu-Tucumã, Đức Giám mục Adriano Ciocca Vasino gốc Ý thuộc Địa phận São Félix do Araguaia, Đức Giám mục Dominique Denis gốc Pháp thuộc Địa phận Santíssima Conceição do Araguaia, Đức Giám mục Derek Byrne gốc Ireland thuộc Địa phận Primavera do Leste-Paranatinga, Đức Giám mục Norbert Foerster gốc Đức thuộc Địa phận Ji-Paraná, Đức Giám mục Marcos Piatek gốc Ba Lan thuộc Địa phận Coari, và Đức nguyên Giám mục Erwin Kräutler gốc Áo thuộc Địa phận Xingu.
Đức Tổng Giám mục Roque Paloschi gốc Brazil thuộc Địa phận Porto Velho đã kết thúc đoạn clip dài 2 phút rưỡi.
Linh mục Justino Rezende người Brazil, một thành viên của dân tộc bản địa Tuyuka, cũng đã gửi một thông điệp bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. Đức nguyên Giám mục Kräutler, người đứng đầu REPAM Brazil, là người duy nhất không phải người Brazil nói tiếng Bồ Đào Nha trong đoạn video.
“Tôi tha thiết kêu gọi các tham dự viên tham dự COP26 hãy lắng nghe tiếng kêu của các dân tộc, của các vùng sông nước và của các khu rừng Amazon, đồng thời gây áp lực lên chính phủ Brazil để cam kết hiệu quả đối với việc bảo vệ các dân tộc bản địa, các khu rừng, và các vùng sông nước của Amazon”, Đức nguyên Giám mục Kräutler nói trong đoạn clip.
Thông điệp phản ánh sự thiếu tin tưởng của các nhà hoạt động môi trường đối với Tổng thống Bolsonaro. Đức nguyên Giám mục Kräutler cho biết ngài không nghĩ rằng Tổng thống nước này sẽ thay đổi các chính sách của mình liên quan đến việc bảo tồn.
“Cho đến khi nào Brazil sẽ còn dung thứ cho những hành động của ngài Tổng thống đương nhiệm, nói một cách thành thật là có hại cho danh lợi của đất nước và không tôn trọng các thỏa thuận quốc tế do chính Brazil ký kết? Tôi không tin rằng tổng thống hiện tại có thể tự mình áp dụng đường lối khác và ‘chuyển đổi’”, Đức nguyên Giám mục Kräutler phát biểu với Crux.
Vị Giám chức gốc Áo cho biết rằng ông Bolsonaro không tham dự COP26 vì ông “sợ bị thẩm vấn về các hành động của mình”, và các bài phát biểu của ông trong các hội nghị thượng đỉnh quốc tế “đầy rẫy những sự dối trá”.
“Mọi người đều biết rằng Amazon đang bị tàn phá bởi nạn cháy rừng, các hình thức phá rừng khác và các cuộc xâm lược [bởi các chủ trang trại, những người khai thác mỏ bất hợp pháp và những người làm rừng]. Tôi đã sống 56 năm ở Amazon và tôi là người chứng kiến những sự việc đang xảy ra”, Đức Cha Kräutler nói.
“Nhưng Tổng thống Bolsonaro xuất hiện trong một video tuyên bố rằng Brazil là hình mẫu cho toàn thế giới trong việc bảo tồn Amazon và việc bảo vệ môi trường”, Đức Cha Kräutler cho biết thêm.
Theo ý kiến của Đức nguyên Giám mục Kräutler, thật sai lầm khi thiết lập một thỏa thuận với mục tiêu ngăn chặn sự tàn phá Amazon trước năm 2030, như một số quốc gia đã làm trong hội nghị thượng đỉnh.
“Trong 10 năm tới, hàng ngàn dặm vuông rừng sẽ bị phá hủy ở Amazon. Chỉ có một sự biến đổi ở khu vực đó mới tránh được điều đó. Chúng ta không thể thiết lập thời hạn thêm nữa để chấm dứt tội phạm phá rừng”, Đức nguyên Giám mục Kräutler nói.
Đức Giám mục Vasino đã gọi Tổng thống Bolsonaro là “kẻ nói dối cố chấp”, người “không thể mang lại bất kỳ sự thay đổi nào”.
“Chúng ta chỉ có thể chờ đợi sự thất bại của ông ấy trong cuộc bầu cử tiếp theo hoặc việc ông ấy bị loại khỏi chức vụ trước thời điểm đó”, vị Giám chức người Pháp phát với Crux.
Đức Giám mục Vasino cho biết rằng rất ít nhà lãnh đạo quốc tế hiện vẫn dành bất kỳ sự tín nhiệm nào cho ông Bolsonaro. “Chỉ có những người thích ông ấy ở Ý, như Matteo Salvini, hoặc ở Hungary, như Viktor Orbán”, Đức Giám mục Vasino nói.
“Cộng đồng quốc tế nói chung hiện đã nhận thức khá rõ rằng chúng ta không thể có bất kỳ ảo tưởng nào với chính quyền này. Hầu hết các tờ báo ở châu Âu hoặc coi thường hoặc chế nhạo ông ấy”, vị Giám chức cho biết thêm.
Tổng thống Bolsonaro đã có mặt tại Ý khi COP26 bắt đầu, nơi ông tham dự cuộc họp G20. Thay vì đến Glasgow cùng với hầu hết các nhà lãnh đạo khác, ông đã đến thăm thành phố nhỏ Anguillara Veneta, nơi tổ tiên người Ý của ông sinh ra, và nhận quyền công dân danh dự từ thị trưởng. Tổng thống Bolsonaro cũng đã gặp ông Salvini và các nhà lãnh đạo cánh hữu khác trong nước.
Minh Tuệ (theo Crux)
