Các hoạt động nhân dịp Lễ Giáng Sinh bị hủy bỏ ở Bethlehem trong bối cảnh chiến tranh

Những sợi dây đèn lần lượt được tháo xuống, tạo thành một kiểu rèm bằng dây điện trước Vương Cung Thánh Đường Chúa Giáng sinh ở Bethlehem. Sau quyết định của chính quyền thành phố đình chỉ các sự kiện Lễ Giáng Sinh và dỡ bỏ các vật dụng trang trí, các công nhân đang bận rộn tháo dỡ những dải điện thắp ánh sáng tại Quảng trường Giáng sinh và tại các địa điểm khác trong thành phố.

Thị trưởng sắp mãn nhiệm Hanna Hanania nói với CNA: “Bethlehem, giống như bất kỳ thành phố Palestine nào khác, đang than khóc và buồn bã… Chúng tôi không thể mừng lễ khi đang ở trong tình huống này”. Theo cách tiếp cận đã được các Giáo hội Kitô giáo ở Thánh địa thực hiện, ông Hanania cho biết họ sẽ tập trung vào việc cầu nguyện. “Chúng tôi sẽ cầu xin Thiên Chúa ban hòa bình cho vùng đất của hòa bình”.

Trong một tuyên bố vào ngày 10 tháng 11 – được đưa ra sau các cuộc tấn công khủng bố vào ngày 7 tháng 10 của Hamas ở Israel, sau đó là lời tuyên chiến của Israel, tất cả đều khiến hàng nghìn người thiệt mạng – các Thượng phụ và lãnh đạo các Giáo hội ở Giêrusalem đã kêu gọi các tín hữu “sát cánh cùng với những người phải đối mặt với những đau khổ như vậy bằng cách từ bỏ bất kỳ hoạt động lễ hội không cần thiết nào trong năm nay” và “tập trung nhiều hơn vào ý nghĩa tinh thần của Lễ Giáng Sinh, ghi nhớ trong tâm trí những anh chị em của chúng ta bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến này và những hậu quả của nó, đồng thời nhiệt thành cầu nguyện cho một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Thánh Địa thân yêu của chúng ta”.

Tuy nhiên, Status Quo (Nguyên trạng), một bộ quy tắc quy định việc tiếp cận và sử dụng các thánh địa quan trọng kể từ thời Đế chế Ottoman, vẫn sẽ được tôn trọng. Theo những quy định đó, trước Mùa Vọng, vị Quản thủ Thánh địa sẽ long trọng tiến vào Bethlehem. Điều tương tự cũng sẽ được thực hiện vào ngày 24 tháng 12, Đêm Vọng Giáng Sinh, bởi Đức Thượng Phụ nghị Latinh của Giêrusalem. Do đó, truyền thống này sẽ tiếp tục, nhưng cuộc rước dọc theo Phố Ngôi Sao, tuyến đường mà truyền thống cho rằng các nhà Đạo sĩ đã đi qua, sẽ diễn ra mà không có âm nhạc và với sự hiện diện giảm bớt của Đội Hướng đạo Terra Sancta, các em thiếu nhi nam nữ thường tham gia cuộc rước.

Chỉ còn một tháng nữa là đến Lễ Giáng Sinh và Lina, một Kitô hữu đến từ Bethlehem, nói với CNA rằng trong khi các gia đình Kitô giáo ở Bethlehem thường bắt đầu chuẩn bị cho việc cử hành Lễ Giáng Sinh từ bây giờ và đã quen với việc gặp gỡ nhiều khách hành hương đổ về, thì năm nay lại khác. “Bethlehem buồn bã quá chừng”, Lina nói.

“Chúng tôi đón Giáng Sinh với sự buồn phiền, sự đau đớn và khốn khổ. Cha mẹ ngượng ngùng khi mua quà cho con khi nhiều gia đình không thể chu cấp những nhu cầu cơ bản cho chúng”.

Thứ Bảy vừa qua, tại suk (chợ Ả Rập), mọi người mua sắm những thứ cần thiết trong tuần, nhưng không còn ai đến từ Giêrusalem cũng như từ các ngôi làng gần đó nữa. Kể từ khi bắt đầu chiến tranh, các lối vào chính của thành phố đã bị đóng cửa và việc di chuyển giữa các thành phố khác nhau của người Palestine rất khó khăn do các trạm kiểm soát và đường sá bị chặn.

Hơn nữa, không có tiền để tiêu xài. Khali, một chủ cửa hàng địa phương, châm một điếu thuốc khác trong cửa hàng giày của mình. “Từ đầu tháng đến nay tôi chưa buôn bán được gì. Mọi người thậm chí không có tiền để mua thức ăn hoặc thanh toán các hóa đơn; họ không đến để mua giày đâu”.’

Chỉ cách Vương Cung Thánh Đường Chúa Giáng sinh vài bước chân, cửa chớp của các cơ sở kinh doanh địa phương vẫn được hạ xuống. Đây đều là những cửa hàng bán đồ lưu niệm và đồ thủ công địa phương nhưng không có khách hành hương nên cũng chẳng có ai mua. Một số chỉ mở theo yêu cầu. Hoạt động sản xuất cũng đi vào bế tắc: Không thể chi trả nổi chi phí khi biết rằng mùa Giáng sinh – thường là mùa bận rộn nhất về mặt kinh doanh – không còn nữa và các mặt hàng sẽ bám bụi trên kệ trong nhiều tháng trời. Sự không chắc chắn về tương lai bao trùm lên tất cả mọi thứ. “Chúng tôi không biết điều gì đang chờ đợi mình”, một chủ cửa hàng thở dài nói. “Chúng tôi không biết liệu chúng tôi có thể mở cửa trở lại hay không hay chúng tôi cũng sẽ bị buộc phải rời đi”.

Theo số liệu thống kê do Bộ Du lịch cung cấp cho CNA, nền kinh tế của Bethlehem phụ thuộc vào du lịch 60% -70%. “Chúng tôi đã kỳ vọng rằng năm 2023 được cho là năm cao điểm” với lượng người tham dự kỷ lục đến từ Hoa Kỳ”, Majed Ishaq, Tổng giám đốc bộ phận tiếp thị của Bộ Du lịch và Cổ vật Palestine, nói với CNA. Nhưng chiến tranh đã thay đổi tất cả mọi thứ. “Chúng tôi dự đoán rằng 12.000 trong số 15.000 nhân viên không còn làm việc trong ngành du lịch nữa. Tôi có thể ước tính rằng 90% trong số họ là Kitô hữu”, ông Ishaq nói.

Roni Tabash là một trong những thương gia Kitô giáo nổi tiếng nhất thành phố. Trong gần một thế kỷ, cửa hàng của gia đình đã nhìn ra Quảng trường Chúa Giáng Sinh. Họ bán các mặt hàng thủ công được chế tác bởi các nghệ nhân địa phương. Hiện tại, trách nhiệm của anh là tiếp tục công việc kinh doanh này, nối bước cha và ông nội.

“Đây thường là khoảng thời gian bận rộn nhất trong công việc của chúng tôi nhưng hiện tại lại không có việc làm. Chúng tôi mở cửa vì quảng trường này là một phần trái tim của chúng tôi”, anh Tabash nói với CNA.

Điển hình là vào thời điểm này trong năm, cây thông Noel lớn ở Bethlehem được dựng cách đó chỉ vài mét. “Tuy nhiên, niềm vui đích thực của chúng ta không phải là cây thông Noel. Niềm vui thực sự của chúng tôi là để niềm hy vọng đi vào từng trái tim buồn bã trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn này”, anh Tabash chia sẻ thêm.

Những tiếng bước chân vang vọng trong Vương Cung Thánh Đường Chúa Giáng sinh hoang vắng. Trong Hang đá Chúa Giáng Sinh, sau cuộc rước của các tu sĩ Dòng Phanxicô, anh Fares đang ở cùng với đứa con gái chưa đầy 5 tháng tuổi của mình. Họ đến từ Gaza. Vợ của anh vẫn ở Khan Yunis, phía nam Dải Gaza. Thỉnh thoảng anh có thể nghe được tin tức từ chị. Con gái đầu lòng của họ sinh ra mắc phải vấn đề về tim và đã được phẫu thuật vài ngày sau đó ở Israel. Đáng lẽ họ sẽ trở về sau khi phục hồi, nhưng chiến tranh đã khiến họ bị mắc kẹt ở Bethlehem.

Các gia đình khác từ Gaza đã đến Bethlehem khi chiến tranh nổ ra. Họ đến thông qua cộng đồng quốc tế dựa trên đức tin Shevet Achim, tổ chức giúp đỡ trẻ em đến từ Gaza, Iraq và Syria đến Israel để phẫu thuật tim hở. Họ đều là người Hồi giáo và được tiếp đón tại một cơ sở đón tiếp Kitô giáo.

Chị Lina làm việc tại một bệnh viện nhi ở Bethlehem, nơi chị chịu trách nhiệm về Ban Dịch vụ Xã hội. “Mọi người ngại đến bệnh viện hoặc họ không thể tiếp cận được”, chị Lina giải thích. “Chúng tôi cố gắng liên lạc với họ, tư vấn cho họ và tiếp cận họ bằng xe bệnh viện, cung cấp thuốc cho họ”.

 

Một số ít người đến bệnh viện “không có đủ tiền để trả, mặc dù đây là bệnh viện từ thiện – những khoản phí rất tượng trưng. Ngoài ra”, chị Lina tiếp tục, “có những gia đình đến xin hỗ trợ tài chính”.

Chị Lina cho biết rằng với tư cách là những Kitô hữu sống ở Thánh địa, họ sẽ không từ bỏ việc kỷ niệm sinh nhật của Chúa Giêsu Kitô “bởi vì đây là điều mang lại hy vọng cho cuộc sống của chúng tôi. Tôi tin rằng món quà lớn nhất mà Thiên Chúa ban cho chúng ta là món quà hy vọng và với lễ Giáng sinh, chúng tôi nuôi dưỡng niềm hy vọng này trong trái tim mình”.

Có một nơi rất đông đúc ở Giêrusalem những ngày này: các Thánh lễ Chúa nhật tại Nhà thờ nghi lễ Latinh kính Thánh Catarina, bên cạnh Vương Cung Thánh Đường Chúa Giáng sinh. Mọi người đang tìm kiếm hòa bình và niềm hy vọng.

“Chúng ta đang đến gần Mùa Vọng”, Cha Rami Asakrieh, Linh mục Giáo xứ nghi lễ Latinh của Bethlehem, nói với CNA. “Thời gian linh thánh này luôn là lời mời gọi nhân loại đón nhận lời mời gọi của Thiên Chúa, lời mời gọi của tình yêu và sự bình an của Người. Chúng tôi quyết định tập trung vào ý nghĩa của Lễ Giáng Sinh thay vì thể hiện Lễ Giáng Sinh bằng quần áo hay lễ hội và chợ búa. Tất cả những điều này đều là những điều đẹp đẽ, nhưng chúng không phải là ý nghĩa đích thực của Lễ Giáng Sinh”.

Minh Tuệ (theo CNA)