Các tín hữu Công giáo cầu nguyện tại Mexico City hôm 7 tháng 9 năm 2021, khi họ phản đối quyết định của Tòa án Tối cao Mexico tuyên bố việc hình sự hóa phá thai là vi hiến (Ảnh: Gustavo Graf / Reuters qua CNS)
Hội đồng Giám mục Mexico bày tỏ sự đau buồn trước quyết định nhất trí của Tòa án tối cao về việc hợp pháp hóa phá thai, trong khi các nhà lãnh đạo Giáo hội khác kêu gọi các tín hữu Công giáo “không được thờ ơ” đối với các vấn đề liên quan đến sự sống.
Tòa án đã nhất trí đưa ra phán quyết vào ngày 7 tháng 9 nhằm vô hiệu nhiều phần của luật ở bang Coahuila phía bắc. Luật áp dụng mức án lên đến ba năm tù giam đối với phụ nữ chấm dứt thai kỳ; các nhà quan sát cho rằng quyết định của tòa án đặt ra tiền lệ và sẽ dẫn đến việc hợp pháp hóa trên toàn quốc. Phán quyết cũng loại bỏ các biện pháp trừng phạt hình sự đối với những người cung cấp dịch vụ phá thai.
Theo Thẩm phán Norma Piña Hernández, kiến nghị được thông qua tại tòa án, “kết luận rằng không có lý do công khai nào với sự ủng hộ của khoa học cho phép đánh đồng phôi thai với một con người với những quyền lợi”.
Bà tiếp tục: “Việc cấm phá thai trong những trường hợp này… ngụ ý mang lại giá trị quá mức cho lợi ích của nhà nước trong việc bảo vệ sự phát triển của thai kỳ khi đối mặt với tác động mạnh mẽ của việc mang thai ngoài ý muốn thể hiện quyền tự quyết của phụ nữ khi không có đủ các điều kiện quan trọng để làm như vậy đúng cách”.
Sau phán quyết của tòa án, Hội đồng Giám mục Mexico đã đăng tải dòng tweet, trích dẫn từ một tài liệu của Hội đồng Giám mục được xuất bản vào ngày 12 tháng 8: “Những ai trong chúng ta tin vào giá trị của sự sống thì không cần phải có luật giết người như luật đang được thông qua… Chúng tôi hy vọng rằng lựa chọn của anh chị em đối với sự sống không phụ thuộc vào một ý thức hệ, mà được thúc đẩy bởi đức tin, hy vọng và tình yêu”.
Đức Giám mục Jesús José Herrera Quiñonez Địa phận Nuevo Casas Grandes, Chủ tịch Ủy ban Mục vụ về Sự sống của các Giám mục Mexico, cho biết trong một tuyên bố vào ngày 5 tháng 9: “Chúng ta ghi nhớ rằng phẩm giá và các quyền cơ bản của con người không phải là vấn đề của những lá phiếu, mà là sự công nhận và tôn trọng”.
“Chúng ta nhớ rằng con người, con của một người cha và một người mẹ, sự sống bắt đầu kể từ lúc thụ thai, phải được nhìn nhận phẩm giá của họ trong tất cả mọi khoảnh khắc của cuộc sống và đáng nhận được sự bảo vệ như nhau của pháp luật khi đối mặt với những hành động có thể đe dọa tính toàn vẹn của nó”.
Phán quyết của tòa án ở Mexico, quốc gia có số người Công giáo cao thứ hai thế giới, tiếp tục xu hướng ở Mỹ Latinh hướng tới việc hợp pháp hóa phá thai. Phụ nữ khắp khu vực đã xuống đường phản đối các vấn đề liên quan đến bạo lực giới và sự tiếp cận với vấn đề phá thai trong những năm gần đây.
Vào tháng 12 năm 2020, Argentina hợp pháp hóa phá thai trong 14 tuần đầu của thai kỳ. Mexico City đã họp pháp hóa phá thai vào năm 2007, một động thái được Tòa án tối cao ủng hộ vào năm sau, và ba trong số 32 bang của Mexico đã đi theo sự lãnh đạo đó. Hơn một nửa số bang của Mexico đã phê chuẩn các quy định cấm phá thai trong hiến pháp.
Tòa án dự kiến sẽ xét xử một vụ án trong tháng 9 về tính hợp hiến của luật từ bang Sinaloa, luật bảo vệ sự sống kể từ khi thụ thai.
Tòa án tối cao đã phán quyết luật của Mexico City là hợp hiến dựa trên việc tiểu bang có thể thiết lập chính sách y tế địa phương, theo Rebeca Ramos, Giám đốc Nhóm Thông tin phi chính phủ về Lựa chọn Sinh sản. Lần này, bà Ramos nói, tòa án “đã nắm được trọng tâm của vấn đề” và đưa ra phán quyết về những vấn đề liên quan đến quyền tiếp cận phá thai.
“Không bao giờ phụ nữ hoặc người mang thai lại bị truy tố hình sự. Hiện nay, mối đe dọa bị cầm tù và sự kỳ thị đè nặng lên những người quyết định tự do chấm dứt thai kỳ của họ đã được dẹp tan”, theo thẩm phán Luis María Aguilar, người mà đề nghị chấp thuận việc hợp pháp hóa phá thai đã được tranh luận tại tòa án.
Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador không thúc giục việc hợp pháp hóa phá thai, đồng thời cho biết rằng các vấn đề khác được ưu tiên – mặc dù các thành viên trong đảng Morena của ông đã thông qua các dự luật hợp pháp hóa phá thai kể từ năm 2019 ở các bang Oaxaca, Hidalgo và Veracruz. Ông từ chối đưa ra ý kiến về vụ án tại cuộc họp báo vào ngày 7 tháng 9.
“Chúng tôi có các thẩm phán Tòa án Tối cao, những người tự do hơn, và một phong trào nữ quyền rộng rãi và tích cực”, Bárbara González, một nhà phân tích chính trị ở Monterrey, cho biết. “Các thẩm phán muốn giành điểm với người dân”, bà González cho biết thêm, nhưng đồng thời cũng thể hiện sự độc lập khi đối mặt với cáo buộc khuất phục trước áp lực từ Tổng thống.
Cuộc thăm dò ý kiến về vấn đề phá thai cho thấy sự chia rẽ giữa các thế hệ ở Mexico, với phần lớn người dân dưới 50 tuổi ủng hộ việc hợp pháp hóa phá thai. Một cuộc thăm dò của tờ báo El Financiero cho thấy 53% người Mexico phản đối việc hợp pháp hóa phá thai, trong khi 45% ủng hộ.
Minh Tuệ (theo Crux)
