“Tình hình của vấn đề nhà ở hiện tại khiến tất cả chúng ta đều bị tổn thương bởi vì chúng ta là một phần của một cơ cấu tổ chức, một xã hội”, các giám mục viết.
Các Giám mục Ireland đã ban hành một lá thư vào ngày 1 tháng 10 kêu gọi chính phủ Cộng hòa Ireland cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa để giải quyết cuộc khủng hoảng vô gia cư của đất nước.
“Phẩm giá, với tư cách là những người Công giáo, mà chúng ta thừa nhận nơi tất cả mọi người, phải được phản ánh nơi thực tế cuộc sống trong xã hội của chúng ta và chúng tôi tin rằng nhà ở an toàn, giá cả phải chăng và phù hợp chính là một quyền của con người”, lá thư hôm 1/10 cho biết.
Theo nhóm vận động ủng hộ ‘Focus Ireland’, đã có hơn 9.500 người vô gia cư vào tháng 8 năm 2018 trong cả nước và con số những gia đình trở thành vô gia cư đã tăng 18% kể từ tháng 8 năm 2017. Theo nhóm này, hơn một phần ba số người hiện đang trong tình trạng cần nhà ở khẩn cấp đều là trẻ em, và gần 1.700 gia đình đã rơi vào tình cảnh vô gia cư vào tháng Tám.
Một số người ủng hộ cho biết rằng những con số này quả thực là một sự đánh giá thấp đối với số lượng thực sự của các cá nhân hiện đang phải chịu đựng tình cảnh vô gia cư.
“Cũng có một số nhóm dễ bị tổn thương khác không được bao gồm trong các số liệu, chẳng hạn như phụ nữ và trẻ em tại những nơi trú ẩn bạo lực gia đình, những người thuộc diện ‘Direct Provision’ (cấp dưỡng trực tiếp) và những người vô gia cư khác”, Tony Geoghegan, đồng sáng lập ‘Merchants Quay Ireland’, một nhà cung cấp dịch vụ vô gia cư có nguồn gốc từ các Tu sĩ Dòng Phanxicô.
Trong khi thừa nhận những cách Giáo hội Công giáo tại Ireland cung cấp cho những người vô gia cư, các giám mục nói rõ trong lá thư của mình rằng cần có sự can thiệp và chú ý hơn của chính phủ. Bức thư kêu gọi chính phủ không nên coi vấn đề nhà ở “giống như bất kỳ thứ hàng hóa nào khác”; thay vào đó, vấn đề nhà ở phải được coi như là một quyền của con người, với các chính sách nhà phải được hình thành theo cách thức tôn trọng quyền của các gia đình.
“Tình hình của vấn đề nhà ở hiện tại khiến tất cả chúng ta đều bị tổn thương bởi vì chúng ta là một phần của một cơ cấu tổ chức, một xã hội”, các giám mục viết. “Việc cho phép tiếp tục sự khác biệt giữa những người có nhà ở đầy đủ và giá cả phải chăng và những người phải ở những nơi tồi tàn hoặc không có nhà ở sẽ tạo ra một chia rẽ xã hội sâu sắc hơn”.
Việc chăm sóc cho những người vô gia cư, các giám mục viết, chính là trách nhiệm chung của tất cả mọi Kitô hữu.
“Cam kết… đối với những người đang phải chịu đựng tình trạng vô gia cư hoặc nhà ở không xứng hợp hoặc không có khả năng chi trả không phải là một ‘phụ phí chọn lựa’ được thêm vào cuộc sống của Kitô hữu”, các giám mục viết. “Thay vào đó, cam kết này chính là một hệ quả không thể tránh khỏi của việc đón nhận sự cam kết của Thiên Chúa đối với nhân loại”.
Các giám mục đã mô tả sự căng thẳng mà tình trạng vô gia cư và việc thiếu thốn chỗ ở thích hợp cho các gia đình, đặc biệt là các thanh thiếu niên trong những năm hình thành nhân cách của họ.
“Việc thừa nhận phẩm giá của tất cả mọi người trong xã hội chúng ta không phải là một công thức trống rỗng bao gồm những ngôn từ, cũng không phải là một cử chỉ bác ái”, lá thư nhấn mạnh. “Giáo hội Công giáo dạy rằng tất cả mọi người, bất kể vị trí kinh tế hay xã hội, bất kể nguồn gốc xuất thân chủng tộc hay đức tin của họ, đều phải được đối xử theo cách thức tôn trọng đầy đủ phẩm giá của họ”.
“ĐTC Phanxicô, trong chuyến thăm gần đây đến Trung tâm Capuchin dành cho những người vô gia cư ở Dublin, đã phát biểu với những người đang nhờ cậy đến sự phục vụ của trung tâm, Ngài nói: ‘Anh chị em có biết tại sao anh chị em lại đến đây với sự tin tưởng không? Bởi vì họ giúp đỡ anh chị em mà không tước đoạt đi phẩm giá của anh chị em. Đối với họ, mỗi người trong số anh chị em đều là Chúa Giêsu Kitô’. Chúng ta phải luôn cố gắng tôn trọng và duy trì phẩm giá của mỗi con người, được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa”.
Các giám mục kêu gọi chính phủ thực hiện các bước để làm cho vấn đề nhà ở được trở nên dồi dào và giá cả phải chăng hơn, nhằm khắc phục những vấn đề trong lĩnh vực cho thuê nhà ở tư nhân và hỗ trợ vấn đề nhà ở hợp tác (cooperative housing). Các giám mục cũng gợi ý rằng “các cơ hội sử dụng tài sản bỏ trống và nhà không có người ở cần được khai thác, nhằm tránh việc đầu cơ trong lĩnh vực nhà ở”.
Tỷ lệ sở hữu nhà ở của Ireland thấp hơn mức trung bình của EU, các giám mục viết, và các quy định cho thuê nhà ở tại nước này không đủ mạnh để đảm bảo vấn đề an ninh cho người thuê trong thời gian dài hoặc trung hạn, ảnh hưởng không cân xứng đến các gia đình và những người cao tuổi.
“Các nguyên tắc hiện nay nên được thông qua để nhà ở xã hội giá cả phải chăng và chất lượng tốt dài hạn sẽ được cung cấp bởi chính quyền địa phương, cơ quan nhà ở tự nguyện, hợp tác xã hoặc một số tổ chức phi lợi nhuận mới”, các giám mục đề xuất.
Mục đích của bức thư, các giám mục cho biết, không nhất thiết phải đưa ra “cái nhìn sâu sắc về mặt kỹ thuật” đối với các chính sách nhà ở tốt nhất, mà là nhằm làm nổi bật “tính nghiêm trọng” của tình huống và đồng thời “chú ý đến các giá trị và nguyên tắc có thể truyền cảm hứng thông qua các chính sách công đã được cải thiện”.
Việc có được lợi nhuận cao từ việc đầu cơ đất và tiền thuê nhà chính là hai hoạt động được viện dẫn như là những hành vi trái ngược với các giá trị này.
“Việc cung cấp nhà ở cần phải xem xét tính bền vững về môi trường, sử dụng các tiêu chuẩn xây dựng phù hợp để đảm bảo chất lượng sống cho người cư ngụ, sự nhận thức về các chính sách phát triển đô thị và nông thôn, và cam kết đảm bảo rằng những người làm việc trong ngành xây dựng có thể được làm việc trong môi trường làm việc an toàn, bảo đảm và công bằng”, các giám mục viết. “Tình trạng thiếu thốn năng lượng đã trở nên phổ biến ở Ireland và nhiều người hiện đang phải sống dưới tiêu chuẩn hoặc những tiêu chuẩn tối thiểu về nhà ở”.
Linh mục Sean Donohoe, đồng giám đốc Trung tâm Capuchin dành cho những người vô gia cư ở Dublin, đã được trích lời trên tờ ‘Belfast Telegraph’ hôm 1 tháng 10 rằng trách nhiệm của Giáo hội không phải là để giải quyết cuộc khủng hoảng vô gia cư, nhưng tài sản của Giáo hội xung quanh Dublin đều đã được hiến tặng và được sử dụng bởi các tổ chức từ thiện dành cho những người vô gia cư.
Linh mục Donohue cũng phát biểu với tờ Belfast Telegraph rằng Trung tâm Capuchin phân phát 300 đến 350 bữa sáng mỗi ngày và đồng thời cũng phân phát tiếp tế cho 250 gia đình.
“Thánh viên nhỏ nhất của chúng tôi khoảng hai tuần tuổi và thành viên lớn tuổi nhất là 92 tuổi”, Linh mục Donohue nói.
Minh Tuệ chuyển ngữ
